- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Müteahhitlerin Ziraat Bankası’ndan alıp geri ödemediği kredi fiyatının milyarlarca lira olduğu belirlendi. 11,8 milyar TL’si 95 şirkette batan 12,4 milyar TL’lik kredi, geri alınma ümidi kalmadığı için ‘Tasfiye olacak alacaklar (TOA) hesabı’na aktarıldı.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine bakılırsa kredi borçlusu olan çiftçileri, fiyatlı bölümü titizlikle takip ettiği bilinen Ziraat Bankası’nın çoğunluğu müteahhit olan sermaye kümelerine olan müsamahası Sayıştay kontrollerinde ortaya çıktı.
YASAL TAKİP BAŞLAMADI
Banka’nın 2020 yılı kontrolleri kapsamında incelenen TOA hesaplarına alınan yüksek dengeli kredilerin tasfiye süreçlerinin bir daha yapılandırma, vade uzatımı, konkordato üzere sebeplerle uzadığı tespit edildi.
Kontrol raporunda yer alan bilgilere bakılırsa, banka TOA hesabına aktardığı kredi alacakları ile ilgili yasal takip süreçlerine çabucak başlamak yerine alacağın tahsilatına yönelik vade uzatımı ve bir daha yapılandırma seçeneklerini kıymetlendirdi.
Bu teşebbüslerden sonuç alınamaması gerekli idari ve yasal takibat süreçlerine başlandı. Ayrıyeten TOA hesabına aktarılan kredi sahiplerinden kendisine konkordato mühleti verilenler için ise bu müddetin bitmesi beklendi.
16 ŞİRKETTE 1,8 MİLYAR TL
Bu süreçte bankanın 2020 yılı içerisinde TOA hesabına aktardığı ve 31 Aralık 2020 tarihine kadar tahsil edemediği 114 şirketten alacağı 2,1 milyar TL’ye ulaştı.
Ziraat Bankası’nın, tasfiyesi sağlanamayan kredi süreçlerinden; kayıtlı bakiye riski 10 milyon TL’nin üzerinde olan 16 şirketten toplam 1,8 milyar TL, riski 5-10 milyon TL içinde olan 14 şirketten 122,8 milyon TL ve riski 1-5 milyon TL içinde olan 84 şirketten temerrüt faizi dahil 185,3 milyon TL alacağın bulunduğu bildirildi.
2012 TARİHLİLER HÂLÂ DURUYOR
2012-2019 yılı ve öncesinde TOA hesabına alınan ve tasfiye edilemeyen alacaklarının meblağı ise 10,3 milyar TL’ye ulaştı. Banka bu kümede TOA’ya aktardığı 241 firmadan olan alacağını hala tahsil edemedi.
Bankanın 2019 yılı ve öncesindeki devirlerden bu yana TOA hesabında izlediği ve haklarında yasal takip süreçleri başlatılan kredi süreçlerinden; riski 10 milyon TL’nin üzerinde olan 79 şirketten 9,6 milyar TL, riski 5-10 milyon TL içinde olan 18 şirketten 193,8 milyon TL ve riski 1-5 milyon TL içinde olan 144 firmadan temerrüt faizi dahil 481,2 milyon TL alacağı bulunuyor.
Sayıştay raporunda TOA hesabında yaşanan artışın temel niçini olarak şunlar söz edildi:
“Özellikle yap-sat üslubu konut, işyeri, rezidans, AVM üretimi yapan inşaat şirketlerine kullandırılan büyük montanlı kredilerin geri ödemelerinde yaşanan sorunlar karşımıza çıkmaktadır. Bankanın kullandırdığı kredilere ait olarak, takibe alınan kredi alacaklarının tasfiyesinin uzun vakit alması bilanço yapısının yanında kârlılığı da olumsuz istikamette etkilemektedir.
2020 yılında tasfiye olacak alacaklar hesabına aktarılan kredi alacakları ile ilgili olarak;
• Konkordato sürecinde olan firmaların, kondordato süreçlerinin titizlikle takip edilmesi,
• bir daha yapılandırma ya da vade uzatımı kararında da kredi geri ödeme ihtimali düşük olan firmalar hakkında yasal takip süreçlerinin süratle başlatılması,
• Yasal takip süreci başlatılan firmalar hakkında takiplerin sonuç alıcı ve faal biçimde yürütülmesi için gerekli önlemlerin alınması önerilir.”
Sorun büyük şirketlerde
Yapılan incelemelerde, bankanın ferdî ve ziraî kredilerinin geri ödemesinde sorun bulunmadığı fakat kurumsal ve teşebbüsçü kredilerin problemli olduğu görüldü.
Banka tarafınca 2016-2020 periyodunda kullandırılan kredi fiyatları yıllar prestijiyle değerli ölçüde artış gösterdi. Bankanın kullandırdığı toplam krediler 2016 yılı sonunda 236,6 milyar TL iken 2020 yılı sonunda 600,7 milyar TL düzebir daha ulaştı.
Banka kredileri içerisindeki en büyük hisseye sahip kurumsal krediler, 2016 yılsonu prestijiyle 125,6 milyar TL seviyesinden 2020 yılsonu prestijiyle 338,9 milyar TL’ye çıktı.
Vadesi geçmiş kredilerin toplam krediler ortasındaki hissesi 2016 yılında yüzde 1,9 iken, 2020 yılında yüzde 10,2 oldu. 2015 yılı referans alındığında; ferdi kredilerde toplam kredi artış oranı yüzde 237 iken vadesi geçen kredi artış oranı yüzde 28, ziraî kredilerde toplam kredi artış oranı yüzde 130 iken vadesi geçmiş kredi artış oranı yüzde 165 olarak gerçekleşti. Kurumsal kredilerde ise toplam krediler yüzde 241 oranında artarken vadesi geçenler yüzde 1933, takip edilenler yüzde 481 arttı.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine bakılırsa kredi borçlusu olan çiftçileri, fiyatlı bölümü titizlikle takip ettiği bilinen Ziraat Bankası’nın çoğunluğu müteahhit olan sermaye kümelerine olan müsamahası Sayıştay kontrollerinde ortaya çıktı.
YASAL TAKİP BAŞLAMADI
Banka’nın 2020 yılı kontrolleri kapsamında incelenen TOA hesaplarına alınan yüksek dengeli kredilerin tasfiye süreçlerinin bir daha yapılandırma, vade uzatımı, konkordato üzere sebeplerle uzadığı tespit edildi.
Kontrol raporunda yer alan bilgilere bakılırsa, banka TOA hesabına aktardığı kredi alacakları ile ilgili yasal takip süreçlerine çabucak başlamak yerine alacağın tahsilatına yönelik vade uzatımı ve bir daha yapılandırma seçeneklerini kıymetlendirdi.
Bu teşebbüslerden sonuç alınamaması gerekli idari ve yasal takibat süreçlerine başlandı. Ayrıyeten TOA hesabına aktarılan kredi sahiplerinden kendisine konkordato mühleti verilenler için ise bu müddetin bitmesi beklendi.
16 ŞİRKETTE 1,8 MİLYAR TL
Bu süreçte bankanın 2020 yılı içerisinde TOA hesabına aktardığı ve 31 Aralık 2020 tarihine kadar tahsil edemediği 114 şirketten alacağı 2,1 milyar TL’ye ulaştı.
Ziraat Bankası’nın, tasfiyesi sağlanamayan kredi süreçlerinden; kayıtlı bakiye riski 10 milyon TL’nin üzerinde olan 16 şirketten toplam 1,8 milyar TL, riski 5-10 milyon TL içinde olan 14 şirketten 122,8 milyon TL ve riski 1-5 milyon TL içinde olan 84 şirketten temerrüt faizi dahil 185,3 milyon TL alacağın bulunduğu bildirildi.
2012 TARİHLİLER HÂLÂ DURUYOR
2012-2019 yılı ve öncesinde TOA hesabına alınan ve tasfiye edilemeyen alacaklarının meblağı ise 10,3 milyar TL’ye ulaştı. Banka bu kümede TOA’ya aktardığı 241 firmadan olan alacağını hala tahsil edemedi.
Bankanın 2019 yılı ve öncesindeki devirlerden bu yana TOA hesabında izlediği ve haklarında yasal takip süreçleri başlatılan kredi süreçlerinden; riski 10 milyon TL’nin üzerinde olan 79 şirketten 9,6 milyar TL, riski 5-10 milyon TL içinde olan 18 şirketten 193,8 milyon TL ve riski 1-5 milyon TL içinde olan 144 firmadan temerrüt faizi dahil 481,2 milyon TL alacağı bulunuyor.
Sayıştay raporunda TOA hesabında yaşanan artışın temel niçini olarak şunlar söz edildi:
“Özellikle yap-sat üslubu konut, işyeri, rezidans, AVM üretimi yapan inşaat şirketlerine kullandırılan büyük montanlı kredilerin geri ödemelerinde yaşanan sorunlar karşımıza çıkmaktadır. Bankanın kullandırdığı kredilere ait olarak, takibe alınan kredi alacaklarının tasfiyesinin uzun vakit alması bilanço yapısının yanında kârlılığı da olumsuz istikamette etkilemektedir.
2020 yılında tasfiye olacak alacaklar hesabına aktarılan kredi alacakları ile ilgili olarak;
• Konkordato sürecinde olan firmaların, kondordato süreçlerinin titizlikle takip edilmesi,
• bir daha yapılandırma ya da vade uzatımı kararında da kredi geri ödeme ihtimali düşük olan firmalar hakkında yasal takip süreçlerinin süratle başlatılması,
• Yasal takip süreci başlatılan firmalar hakkında takiplerin sonuç alıcı ve faal biçimde yürütülmesi için gerekli önlemlerin alınması önerilir.”
Sorun büyük şirketlerde
Yapılan incelemelerde, bankanın ferdî ve ziraî kredilerinin geri ödemesinde sorun bulunmadığı fakat kurumsal ve teşebbüsçü kredilerin problemli olduğu görüldü.
Banka tarafınca 2016-2020 periyodunda kullandırılan kredi fiyatları yıllar prestijiyle değerli ölçüde artış gösterdi. Bankanın kullandırdığı toplam krediler 2016 yılı sonunda 236,6 milyar TL iken 2020 yılı sonunda 600,7 milyar TL düzebir daha ulaştı.
Banka kredileri içerisindeki en büyük hisseye sahip kurumsal krediler, 2016 yılsonu prestijiyle 125,6 milyar TL seviyesinden 2020 yılsonu prestijiyle 338,9 milyar TL’ye çıktı.
Vadesi geçmiş kredilerin toplam krediler ortasındaki hissesi 2016 yılında yüzde 1,9 iken, 2020 yılında yüzde 10,2 oldu. 2015 yılı referans alındığında; ferdi kredilerde toplam kredi artış oranı yüzde 237 iken vadesi geçen kredi artış oranı yüzde 28, ziraî kredilerde toplam kredi artış oranı yüzde 130 iken vadesi geçmiş kredi artış oranı yüzde 165 olarak gerçekleşti. Kurumsal kredilerde ise toplam krediler yüzde 241 oranında artarken vadesi geçenler yüzde 1933, takip edilenler yüzde 481 arttı.