Uzun hayatın sırrı; olağan kan basıncı

[Manolya]

Toplumda çok tanınan olan, dost meclislerinde üzerinde konuşulan, çabucak her insanın söyleyecek birkaç kelamı olduğu bir sıhhat sorunudur hipertansiyon. Sokakta bir röportaj yapsak ve hipertansiyon nedir diye sorsak aslında tanımını yapabilecek kişi sayısı fazla çıkmayacaktır. Olağan tanımı bilinmeyip de üzerinde en çok konuşulan konulardan biri olması olayı enteresan hale getiriyor! En anlaşılır biçimde izah edilecek olursa hipertansiyon; kanın, ortasında dolaştığı damarların duvarına yaptığı basıncın artmasıdır. Yüksek kan basıncı tedavi gerektiren bir durumdur, bunu kabul etmek lazım. kimi vakit ilaçlı, kimi vakit ilaçsız yaklaşımlarla bedende tansiyon pahasının olağana çekilmesi hakikaten çok değerlidir. En yaygın bilinen yanlışlardan biri ise tansiyonu yüksek çıkan birisi şayet baş ağrısı, burun kanaması üzere şikayetleri yoksa ‘’benim bedenim bu tansiyon bedeline alışkın’’ üzere bir fikirle tanıyı kabullenmeyip tedaviye de yaklaşmak istememektedirler. ‘’İlaç bağımlılık yapıyor. Bir defa başlayınca kesmek mümkün olmuyor’’ üzere söylentilerle maalesef tabipten ve ilaçtan kaçınma artıyor. İşin gerçeği doktora gitmeden bilinemez. Hal bu biçimde olunca birçok vakit hipertansiyon sinsi sinsi bedende hasar veren bir parazit haline dönüşüyor. Kliniğe gelen hipertansiyon hastalarıma olayın kıymetinin daha anlaşılır olması için birden fazla vakit şu ifadeyi kullanıyorum ‘’ Tansiyon pahanın ne kadar olağan olursa, o kadar uzun ve sağlıklı yaşarsın’’. Evet bu hakikat, zira yapılan çalışmalarda tansiyon pahası 130/80 mmhg altında olan insanlarda olaysız sağ kalımın daha fazla olduğu saptanmıştır. (1) Günümüzde ülkü tansiyon pahası nedir diye sorarsanız, yaklaşım gitgide 130/80 mmhg sonunun altına çekilme tarafındadır. Bugün Amerika’da hipertansiyon sonu bu pahaya çekilmiştir, Avrupa kılavuzlarında ise 140/90 mmhg olup ileriki vakit içinderda güncellenme ihtimali yüksektir.

Kan basıncının nasıl ölçülmesi gerektiği de farklı bir dikkat gerektiren durumdur. Fark ettiyseniz biroldukca kez tansiyon ölçtürmüşsünüzdür ve birçok vakit stateskop dediğimiz kulağa yakılan alet hemşire yahut tabip tarafınca kola takılan manşonun altına sıkıştırıldığını görürsünüz. meğer bu yanlış ve yaygın bir uygulamadır. Stateskop manşonun yaklaşık 1 parmak altına hür olarak koyulmalıdır. Aksi takdirde kan basıncı daha yüksek çıkabilir. Ölçümler en az 2 dakika, ülkü olarak da 5 dakika dinlendikten daha sonra, oturur vaziyette ve kol kalp düzeyinde bir takviyenin üzerine koyularak alınmalıdır. Bir başka dikkat edilmesi gereken nokta ise sigara içilmesi kan basıncını süreksiz olarak yükseltir ve bu tesir yaklaşık 30 dakika kadar devam eder. Hastalara sigarayı bırakmalarını tavsiye etmekle bir arada içen hastaların tansiyon ölçümlerinin 30 dakika kadar daha sonrasında alınması gereklidir. İki kol içinde olağanda en çok 10 mmhg fark olabilir. çoğunlukla sağ kolda tansiyon bedeli sola bakılırsa daha fazla çıkabilir. Bu bedelden daha fazla fark var ise şayet; ergenlerde çoğunlukla doğumsal kalp-damar hastalığı öncelikli düşünürken daha yaşlılarda tıkayıcı damar hastalıkları düşünülebilir.

ergenlerde hipertansiyon genetik sebeplerle olabileceği üzere doğuştan aort damarındaki darlık birinci araştırılan niçinlerdendir. Ekokardiyografi dediğimiz kalp ultrasonu ile kıymetlendirme yapılarak bu daralma tespit edilebilir. Öteki sık sebeplerden biri böbrek hastalıklarıdır. Son senelerda ergenlerde obezitenin artmasıyla birlikte hipertansiyon görülme sıklığı da artmıştır. Beslenme bozukluğu yahut hormonal hastalıklardan dolayı gelişen obezite ve hipertansiyon birbirlerini takip eden bir zincir oluşturabilmektedir. Bayanlarda gebelik süreci de hipertansiyon gelişebilen durumlardan biridir. Doğum daha sonrası düzelme olabileceği üzere ömür uzunluğu kalıcı da olabilir.

Hibya Haber Ajansı