- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine nazaran, Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, Türkiye yalnızca bir ekonomik kriz değil, siyasi ve toplumsal bir krizin de yaşandığını vurguladı.
“hiç bir banka ayda yüzde 1.29 faizle konut kredisi vermez, onun yerine kamu kağıtlarını almayı tercih eder” diyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Ayrıca olayın sınıfsal bir boyutu da var. Düşük faizli krediler şirketlere verilirken, düşük ve orta gelirlilerin başvurduğu gereksinim kredileri ve kredi kartlarında, tersine ‘makro ihtiyati’ tedbirler ismi altında borçlanma zorlaştırılıyor. Bankaların temel fon kaynağı mevduatların faizlerinin de düşük tutulması isteniyor. Bu durum haliyle döviz ikamesini, yani dolar, euro tutmayı teşvik ediyor. Gerçek şahısların şu anda 145 milyar dolar mevduatı var ve bu kısmın serveti Eylülden bu yana, faiz zorlamasıyla 580 milyar lira artmış durumda. Yani bir yandan Erdoğan döviz tutanlara yönelik “teröriste” varan tabirler kullanırken, bir yandan da mesnetsiz siyasetlerle onların zenginleşmesini sağladığı üzere, dövize yönelmeyi de özendirmiş oluyor” dedi.
“ÇOK YAMAN KIŞ GÜNLERİNİN BİZİ BEKLİYOR”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Şu anda toz duman içerisinde 2022’ye ait bir öngörüde bulunmak olanaksız. OVP şimdiden kadük olmuş durumda. Öncelikle iktisat idaresinin bir güncelleme yapması zarurî. 2022 yılında ortalama dolar kurunu 9.27 kabul eden, faiz masraflarının 259 milyar lirada tutan var iseyımların değiştirilmesi kural. Fakat şimdiden yatırımların durduğu, enflasyonun sıçradığı, işsizliğin arttığı, yoksulluğun yaygınlaştığı fazlaca yaman kış günlerinin bizi beklediği ortada” diye konuştu.
aslına bakarsanız inandırıcı bulunmayan TÜİK’in resmi enflasyon sayılarının dahi yüzde 30’un üzerine yükselebileceğine dikkat çeken Kozanoğlu, “Halkın fiyatların daha da yükselmesi telaşıyla mecburî muhtaçlıkları, besin ve gereksinim unsurlarını stoklama eğilimine gireceğini, kredi kartlarına dayanacağını öngörüyorum. Kuaför, spor salonu, lokanta-kafe üzere hizmet kesiminde, kültür ve sanatta, güçlü tüketim mallarında tam karşıtı talebin bıçak üzere kesilmesini bekliyorum. Sonunda olan alım gücü giderek azalan halka olacak” dedi.
“84 MİLYONUN GELECEĞİ TEHLİKEDE”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “1994, 2001, 2018 döviz krizlerinde TL’nin çok kıymet kaybı daha sonrası (literatürde overshooting denilen olgu), daima ziyanların bir kısmını telafi etmesi, ancak başlangıç noktasının altında bir yerde dengelenmesine şahit olduk. Bu süreçte trene son atlayan amatörler, yani kurun en yüksek noktasında alışa geçenler ziyana uğradı. Öncelikle sade yurttaşlarımızı bu biçimde vakit içinderda dövizden uzak durmaları için uyaralım. Ancak bu defa başta Cumhurbaşkanı Erdoğan ve iktisat sözcüleri TL’nin paha kaybından şikayetçi olmak bir yana, bu garabetten bir ulusal kurtuluş, kalkınma destanı çıkarmaya çalışıyorlar, memnuniyetlerini gizlemiyorlar. O niçinle kur hareketinin nerede duracağını kestirmek yeterlice zorlaşıyor. Ancak net bir gerçek var ki, iktisadın bünyesini bozan bir durumla karşı karşıyayız. Adeta 84 milyon insanın geleceğini tehlikeye atan bir kumar oynanıyor” diye konuştu.
“19 YILDIR AKLINIZ NEREDEYDİ?”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Bugünlerde ise yeni bir deney başlatıldı, döviz kurunu hür düşüşe terk ederek buradan rekabet gücü kazanıp, cari fazla verme hülyası… Haliyle insanın aklına, madem bu biçimde sihirli bir formül vardı, 19 yıldır aklınız neredeydi? Haydi aklınız geç geldi, bu biçimde 2020 yazında dolar 6.85 lira kurunu zorlamak değerine onca rezervi niçin heba ettiniz? O da olmadı daha 2 ay evvelden Orta Vadeli Programı ilan ederken niye 2024’te bile cari açık vermeyi hedeflemediniz, 2022 ortalama dolar kurunu 9.27 lira olarak ilan ettiniz? soruları geliyor” dedi.
“ENFLASYON YÜZDE 30’U AŞAR”
“2018 döviz krizinde ÜFE’nin yüzde 50’ye dayanması, birkaç ay gecikmeli olarak 2019 başında TÜFE’yi yüzde 20 bandının üstüne çekmiş, yıl ortasında tek haneli sayılara düşmüştü” diyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Ancak bu kere çabucak hemen kurlar sakinleşmiş görünmüyor, iktisat idaresinin de bu istikamette bir uğraşı yok. Dünyada esasen bir enflasyon dalgası yaşanıyor, bilhassa besin, güç ve navlun fiyatları yüksek seyrediyor. Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’nun eylülde çekirdek enflasyonu söylem etmesinden bu yana TL yüzde 30’un üzerinde kayba uğramış bulunuyor. Bunun 3-6 ay içerisinde, geçirgenlik tesiriyle enflasyonu 8-10 puan daha üst çekmesini bekleyebiliriz. bu biçimdelikle esasen inandırıcı bulunmayan TÜİK’in resmi enflasyon sayıları dahi yüzde 30’un üzerine yükselir. Ayrıyeten ben halkın fiyatların daha da yükselmesi kaygısıyla mecburî gereksinimleri, besin ve gereksinim unsurlarını stoklama eğilimine gireceğini, kredi kartlarına dayanacağının, kısa vadede cirolarda yapay bir sıçrama meydana geleceğini düşünüyorum. Bu kalemlerde talep enflasyonu da ortaya çıkacak. Fakat kuaför, spor salonu, lokanta-kafe üzere hizmet kesiminde, kültür ve sanatta, güçlü tüketim mallarında tam zıddı talebin bıçak üzere kesilmesini bekliyorum. Sonunda olan alım gücü giderek azalan halka olacak” diye konuştu.
“SADECE EKONOMİK DEĞİL, TOPLUMSAL KRİZ VAR”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Türkiye yalnızca bir ekonomik kriz hayatıyor, kriz yalnızca artan döviz kurları, akaryakıt kuyrukları, boşalmaya yüz tutan market rafları, malını birebir maliyetle yerine koyamam dehşetiyle stokta tutan tüccarla kendini göstermiyor. Siyasi bir kriz de yaşanıyor. Başkanlık sistemi işlemiyor, devletin kurumsal yapıları çöküyor. Toplumsal bir kriz yaşanıyor, farklı toplum bölümleri içinde bağlantı kopuyor, empati kayboluyor, kutuplaşma artıyor. İdeolojik bir kriz yaşanıyor, Cumhur ittifakı çok milliyetçi, mezhepçi, tehditkar bir telaffuzla ayakta durmaya çalışıyor. En son Kavala davasında görüldüğü üzere hukuk sistemi tarafsızlığını yitirmiş, meşruiyetini kaybetmiş durumda. Çoklu bir krizin Marksist düşünür Gramşi’nin tabiriyle organik bir krizin yalnızca ekonomik bir reçeteyle, maaşlarda yapılacak bir ayarlamayla çözülmesi imkanlı değil. Ülkenin demokrasisiyle, kurumlarıyla, hukuk normlarıyla, bölüşüm münasebetleriyle “reset” tabir edilen bir “sıfırlamaya” ihtiyacı var”
“hiç bir banka ayda yüzde 1.29 faizle konut kredisi vermez, onun yerine kamu kağıtlarını almayı tercih eder” diyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Ayrıca olayın sınıfsal bir boyutu da var. Düşük faizli krediler şirketlere verilirken, düşük ve orta gelirlilerin başvurduğu gereksinim kredileri ve kredi kartlarında, tersine ‘makro ihtiyati’ tedbirler ismi altında borçlanma zorlaştırılıyor. Bankaların temel fon kaynağı mevduatların faizlerinin de düşük tutulması isteniyor. Bu durum haliyle döviz ikamesini, yani dolar, euro tutmayı teşvik ediyor. Gerçek şahısların şu anda 145 milyar dolar mevduatı var ve bu kısmın serveti Eylülden bu yana, faiz zorlamasıyla 580 milyar lira artmış durumda. Yani bir yandan Erdoğan döviz tutanlara yönelik “teröriste” varan tabirler kullanırken, bir yandan da mesnetsiz siyasetlerle onların zenginleşmesini sağladığı üzere, dövize yönelmeyi de özendirmiş oluyor” dedi.
“ÇOK YAMAN KIŞ GÜNLERİNİN BİZİ BEKLİYOR”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Şu anda toz duman içerisinde 2022’ye ait bir öngörüde bulunmak olanaksız. OVP şimdiden kadük olmuş durumda. Öncelikle iktisat idaresinin bir güncelleme yapması zarurî. 2022 yılında ortalama dolar kurunu 9.27 kabul eden, faiz masraflarının 259 milyar lirada tutan var iseyımların değiştirilmesi kural. Fakat şimdiden yatırımların durduğu, enflasyonun sıçradığı, işsizliğin arttığı, yoksulluğun yaygınlaştığı fazlaca yaman kış günlerinin bizi beklediği ortada” diye konuştu.
aslına bakarsanız inandırıcı bulunmayan TÜİK’in resmi enflasyon sayılarının dahi yüzde 30’un üzerine yükselebileceğine dikkat çeken Kozanoğlu, “Halkın fiyatların daha da yükselmesi telaşıyla mecburî muhtaçlıkları, besin ve gereksinim unsurlarını stoklama eğilimine gireceğini, kredi kartlarına dayanacağını öngörüyorum. Kuaför, spor salonu, lokanta-kafe üzere hizmet kesiminde, kültür ve sanatta, güçlü tüketim mallarında tam karşıtı talebin bıçak üzere kesilmesini bekliyorum. Sonunda olan alım gücü giderek azalan halka olacak” dedi.
“84 MİLYONUN GELECEĞİ TEHLİKEDE”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “1994, 2001, 2018 döviz krizlerinde TL’nin çok kıymet kaybı daha sonrası (literatürde overshooting denilen olgu), daima ziyanların bir kısmını telafi etmesi, ancak başlangıç noktasının altında bir yerde dengelenmesine şahit olduk. Bu süreçte trene son atlayan amatörler, yani kurun en yüksek noktasında alışa geçenler ziyana uğradı. Öncelikle sade yurttaşlarımızı bu biçimde vakit içinderda dövizden uzak durmaları için uyaralım. Ancak bu defa başta Cumhurbaşkanı Erdoğan ve iktisat sözcüleri TL’nin paha kaybından şikayetçi olmak bir yana, bu garabetten bir ulusal kurtuluş, kalkınma destanı çıkarmaya çalışıyorlar, memnuniyetlerini gizlemiyorlar. O niçinle kur hareketinin nerede duracağını kestirmek yeterlice zorlaşıyor. Ancak net bir gerçek var ki, iktisadın bünyesini bozan bir durumla karşı karşıyayız. Adeta 84 milyon insanın geleceğini tehlikeye atan bir kumar oynanıyor” diye konuştu.
“19 YILDIR AKLINIZ NEREDEYDİ?”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Bugünlerde ise yeni bir deney başlatıldı, döviz kurunu hür düşüşe terk ederek buradan rekabet gücü kazanıp, cari fazla verme hülyası… Haliyle insanın aklına, madem bu biçimde sihirli bir formül vardı, 19 yıldır aklınız neredeydi? Haydi aklınız geç geldi, bu biçimde 2020 yazında dolar 6.85 lira kurunu zorlamak değerine onca rezervi niçin heba ettiniz? O da olmadı daha 2 ay evvelden Orta Vadeli Programı ilan ederken niye 2024’te bile cari açık vermeyi hedeflemediniz, 2022 ortalama dolar kurunu 9.27 lira olarak ilan ettiniz? soruları geliyor” dedi.
“ENFLASYON YÜZDE 30’U AŞAR”
“2018 döviz krizinde ÜFE’nin yüzde 50’ye dayanması, birkaç ay gecikmeli olarak 2019 başında TÜFE’yi yüzde 20 bandının üstüne çekmiş, yıl ortasında tek haneli sayılara düşmüştü” diyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Ancak bu kere çabucak hemen kurlar sakinleşmiş görünmüyor, iktisat idaresinin de bu istikamette bir uğraşı yok. Dünyada esasen bir enflasyon dalgası yaşanıyor, bilhassa besin, güç ve navlun fiyatları yüksek seyrediyor. Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’nun eylülde çekirdek enflasyonu söylem etmesinden bu yana TL yüzde 30’un üzerinde kayba uğramış bulunuyor. Bunun 3-6 ay içerisinde, geçirgenlik tesiriyle enflasyonu 8-10 puan daha üst çekmesini bekleyebiliriz. bu biçimdelikle esasen inandırıcı bulunmayan TÜİK’in resmi enflasyon sayıları dahi yüzde 30’un üzerine yükselir. Ayrıyeten ben halkın fiyatların daha da yükselmesi kaygısıyla mecburî gereksinimleri, besin ve gereksinim unsurlarını stoklama eğilimine gireceğini, kredi kartlarına dayanacağının, kısa vadede cirolarda yapay bir sıçrama meydana geleceğini düşünüyorum. Bu kalemlerde talep enflasyonu da ortaya çıkacak. Fakat kuaför, spor salonu, lokanta-kafe üzere hizmet kesiminde, kültür ve sanatta, güçlü tüketim mallarında tam zıddı talebin bıçak üzere kesilmesini bekliyorum. Sonunda olan alım gücü giderek azalan halka olacak” diye konuştu.
“SADECE EKONOMİK DEĞİL, TOPLUMSAL KRİZ VAR”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Türkiye yalnızca bir ekonomik kriz hayatıyor, kriz yalnızca artan döviz kurları, akaryakıt kuyrukları, boşalmaya yüz tutan market rafları, malını birebir maliyetle yerine koyamam dehşetiyle stokta tutan tüccarla kendini göstermiyor. Siyasi bir kriz de yaşanıyor. Başkanlık sistemi işlemiyor, devletin kurumsal yapıları çöküyor. Toplumsal bir kriz yaşanıyor, farklı toplum bölümleri içinde bağlantı kopuyor, empati kayboluyor, kutuplaşma artıyor. İdeolojik bir kriz yaşanıyor, Cumhur ittifakı çok milliyetçi, mezhepçi, tehditkar bir telaffuzla ayakta durmaya çalışıyor. En son Kavala davasında görüldüğü üzere hukuk sistemi tarafsızlığını yitirmiş, meşruiyetini kaybetmiş durumda. Çoklu bir krizin Marksist düşünür Gramşi’nin tabiriyle organik bir krizin yalnızca ekonomik bir reçeteyle, maaşlarda yapılacak bir ayarlamayla çözülmesi imkanlı değil. Ülkenin demokrasisiyle, kurumlarıyla, hukuk normlarıyla, bölüşüm münasebetleriyle “reset” tabir edilen bir “sıfırlamaya” ihtiyacı var”