- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Kerim Rota, ” Bonozedeler, kooperatifzedeler, bankerzedeler, KEYzedeler, bankazedelerin akabinde, “Enflasyonun niçini faizdir” ile başlayan kıssanın sonunda “elinde TL kaldızedeler” de tasarruflarını devlet eliyle kaybedenler kulübüne katılmış oldular. Görünen o ki, 2020’li yılların başı, Türk lirası birikimlerin devlet tarafınca gerçek olarak en çok eritildiği yıllar olarak tarihe geçecek.” tezinde bulundu.
İşte Rota’nın yazısından bir kısım:
Elinde TL Kaldızedeler
Tasarruf sahiplerinin bu mağduriyetleri 1960’lardan günümüze değişik biçimlerde yaşanmış olsa da tüm kıssaların iki ortak noktası var. Birincisi devletin kaynak arayışı ile bireylerin tasarrufunu zorla birleştirmeye yönelik ortaya çıkan “zihni sinir” fikirler. İkincisi ise faiz takıntısı niçiniyle çıkan krizler ve enflasyonlar kararında tasarrufların çaresizce kontrolsüz öteki alanlara yönelmesi. Bu ikisi birleşince kaybedenler daima tasarruf sahipleri olmuş.
2000’li yıllar tasarruf sahipleri açısından geçmişe nazaran problemsiz başlasa da, son senelerda faiz takıntısının enflasyonun yükselmesi ile birleşmesi kararında yeni “zedelerimiz” oluştu.
1980 daha sonrası devirde Türk lirası tasarruf edenler yeterli makûs enflasyon civarında bir getiri elde edebiliyorlardı. Lakin yeni ekonomik model diye çıkılan yolda %60 enflasyona karşı, mevduat faizleri %15’lerde kaldı. Tasarruflar süratle erimeye başladı.
Son vakit içinderda tasarruf sahiplerinden en çok duyulan soru “Elimde TL kaldı ne yapayım?” sorusu. Yüksek enflasyon ve düşük mevduat faizi ortamında Türk lirası artık papazkaçtı oyunundaki üzere bir an evvel elden çıkarılması gereken bir varlık haline geldi. Türk lirası “kötü para” niteliğinde olduğundan artık kimse elinde tutmak istemiyor. Paramıza tek talep borçlanırken oluşuyor. İmkânı olan TL borçlanıp başta gayrimenkul olmak üzere taşınır yahut taşınmaz her türlü varlığa yatırım yapmakta. İmkânı kısıtlı olanlar ise fiyat artış kaygısından erzak gereksinimlerini bile birkaç hafta öne çekme kederine düştüler.
Bu siyasetler kararında enflasyon ve gayrimenkul fiyatları rekorlar kırıyor. Bu rekorların yanında mevduat getirileri kelamını etmeye değmeyecek kadar düşük düzeyde kalıyor.
Bu gidişle “elinde TL kaldızedeler” pek yakında başlarının devasına bakacak ve kısa bir süre ortasında “gerçek” Türk lirası vadeli mevduat yapan bir birey ortada kalmayacak.
Görünen o ki, 2020’li yılların başı, Türk lirası birikimlerin devlet tarafınca gerçek olarak en epey eritildiği yıllar olarak tarihe geçecek. “Enflasyonun niçini faizdir” ile başlayan öykünün sonunda “elinde TL kaldızedeler” de tasarruflarını devlet eliyle kaybedenler kulübüne katılmış oldular…
İşte Rota’nın yazısından bir kısım:
Elinde TL Kaldızedeler
Tasarruf sahiplerinin bu mağduriyetleri 1960’lardan günümüze değişik biçimlerde yaşanmış olsa da tüm kıssaların iki ortak noktası var. Birincisi devletin kaynak arayışı ile bireylerin tasarrufunu zorla birleştirmeye yönelik ortaya çıkan “zihni sinir” fikirler. İkincisi ise faiz takıntısı niçiniyle çıkan krizler ve enflasyonlar kararında tasarrufların çaresizce kontrolsüz öteki alanlara yönelmesi. Bu ikisi birleşince kaybedenler daima tasarruf sahipleri olmuş.
2000’li yıllar tasarruf sahipleri açısından geçmişe nazaran problemsiz başlasa da, son senelerda faiz takıntısının enflasyonun yükselmesi ile birleşmesi kararında yeni “zedelerimiz” oluştu.
1980 daha sonrası devirde Türk lirası tasarruf edenler yeterli makûs enflasyon civarında bir getiri elde edebiliyorlardı. Lakin yeni ekonomik model diye çıkılan yolda %60 enflasyona karşı, mevduat faizleri %15’lerde kaldı. Tasarruflar süratle erimeye başladı.
Son vakit içinderda tasarruf sahiplerinden en çok duyulan soru “Elimde TL kaldı ne yapayım?” sorusu. Yüksek enflasyon ve düşük mevduat faizi ortamında Türk lirası artık papazkaçtı oyunundaki üzere bir an evvel elden çıkarılması gereken bir varlık haline geldi. Türk lirası “kötü para” niteliğinde olduğundan artık kimse elinde tutmak istemiyor. Paramıza tek talep borçlanırken oluşuyor. İmkânı olan TL borçlanıp başta gayrimenkul olmak üzere taşınır yahut taşınmaz her türlü varlığa yatırım yapmakta. İmkânı kısıtlı olanlar ise fiyat artış kaygısından erzak gereksinimlerini bile birkaç hafta öne çekme kederine düştüler.
Bu siyasetler kararında enflasyon ve gayrimenkul fiyatları rekorlar kırıyor. Bu rekorların yanında mevduat getirileri kelamını etmeye değmeyecek kadar düşük düzeyde kalıyor.
Bu gidişle “elinde TL kaldızedeler” pek yakında başlarının devasına bakacak ve kısa bir süre ortasında “gerçek” Türk lirası vadeli mevduat yapan bir birey ortada kalmayacak.
Görünen o ki, 2020’li yılların başı, Türk lirası birikimlerin devlet tarafınca gerçek olarak en epey eritildiği yıllar olarak tarihe geçecek. “Enflasyonun niçini faizdir” ile başlayan öykünün sonunda “elinde TL kaldızedeler” de tasarruflarını devlet eliyle kaybedenler kulübüne katılmış oldular…