- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Son senelerda sık sık “IMF bizden borç istedi, verin dedim” açıklamasında bulunan AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan dün farklı bir açıklama geldi.
Balkan çeşidi dönüşünde uçakta konuşan Erdoğan, Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz rezervleriyle ilgili “Şu anda biroldukca dost ülke gerekli dayanaklarını sağ olsun veriyorlar. Onlardan borçlanmamız Merkez Bankası olarak güçlenmemize niye oluyor” dedi.
Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine göre Erdoğan, kelam konusu dövizi nasıl kullandıklarına ait de “İhracatta malum o denli eserler var ki bunlar ithale dayalı, bu eserlerde de dövize gereksiniminiz var, bunları da bu yolla karşılamış oluyoruz” tabirlerini kullandı.
Yüksek cari açık ve düşük döviz rezervi niçiniyle sorun yaşayan Türkiye, son devirde yurt haricinden finansman arayışı içine girmişti.
‘BORÇ ALAN TALİMAT ALIR’ DEMİŞTİ
Erdoğan, son senelerda biroldukça sefer, Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) Türkiye’den borç istediğini öne sürdü. Örneğin 10 Ağustos 2020 tarihli konuşmasında Ağusto hafta içerisinde düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kabine toplantısının akabinde yaptığı açıklamada, “IMF, bizden 5 milyar dolar borç istedi. bu biçimde iktisada bakan zat, geldi bana ‘Sayın Başbakanım verelim mi bu borcu?’ dedi. ‘Verin, bugün borç alan, yarın talimat alır.’ dedim” tabirlerini kullanmıştı.
Aslında IMF, Türkiye’den borç istemedi. Ocak 2012’de IMF, dış borçlarını çevirmekte zorlanması beklenen ülkelere mali dayanak için 1 trilyon dolara gereksinim duyulacağını deklare etti.
O periyotta kullanılabilir kredi ölçüsünün 380 milyar dolar olan IMF, 500 milyar dolarlık ek kaynak gerektiğini söylemiş oldu. Ortalarında Türkiye’nin de olduğu üye devletler de çeşitli ölçülerde taahhütte bulundu. IMF ondan sonrasında yaptığı açıklamada ise daha evvel duyurduğu 500 milyar doların sadece 264 milyar dolarına muhtaçlık duyduğunu, bu ölçünün 40 ülkeden karşılandığını ve taahhütlerin kalan kısmını kullanmayacağını deklare etti. bu biçimdece de Türkiye’nin taahhüdü kullanılmadı.
REZERVE IMF KATKISI
Türkiye IMF’ye borç vermedi lakin şu an TCMB’nin rezervleri ortasında IMF borcu bulunuyor. IMF, Türkiye dahil üye ülkelerin merkez bankalarına geçen yıl ağustos ayında aktardığı toplamda 650 milyar dolarlık IMF parası (Special Drawing Rights – Özel Çekme Hakkı) imkanı sağlamıştı. IMF’deki kotası doğrultusunda TCMB’ye 6,3 milyar dolarlık SDR aktarılmış, bu kaynak TCMB’nin brüt rezervlerine eklenmişti.
Ağustos 2009’da aktarılanlarla birlikte TCMB’nin brüt rezervlerinde haziran sonu prestijiyle 7,3 milyar dolarlık SDR bulunuyor. Bu bilançoda borç olarak yer alıyor.
BORÇ VEREN ‘DOST ÜLKELER’ HANGİLERİ?
2 Eylül prestijiyle TCMB’nin 111,9 milyar dolar brüt rezervi, 14,8 milyar dolar da net rezervi bulunuyor. Bankanın yurt içi ve yurt dışı bankalardan swap (takas) ile belli bir süre ödünç aldığı döviz ve altınlar düşüldüğünde elde edilen swap hariç net rezerv ise -52,3 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
TCMB’nin yabancı bankalardan swap yoluyla ödünç alıp rezervinde tuttuğu ölçü ise yaklaşık 22,8 milyar dolar düzeyinde. Çin Merkez Bankası ile yaklaşık 6 milyar dolar karşılığı yuan-TL, Katar Merkez Bankası ile yaklaşık 15 milyar dolar karşılığı riyal-TL swap mutabakatı bulunuyor. Bu iki muahededen kaynaklı olarak yaklaşık 21 milyar dolarlık swap, TCMB rezervlerinde yer alıyor.
Güney Kore ile imzalanan yaklaşık 2 milyar dolar karşılığı won-TL mutabakatı ise çabucak hemen hesaplara yansımadı.
Birleşik Arap Emirlikleri ile de yaklaşık 4,9 milyar dolar karşılığı dirhem-TL swap muahedesi yapıldı lakin bu sayının yaklaşık 2 milyar dolarlık kısmı aktarıldı.
Son olarak da resmi olarak duyurulmasa da Rusya’nın Akkuyu nükleer santral yatırımı için kullanmak üzere Türkiye’ye 15 milyar dolarlık kaynak aktaracağı basına yansıdı. Temmuz sonu ile ağustos içindeki üç haftada TCMB’nin brüt rezervinde 15,4 milyar dolarlık artış olması dikkat çekmişti.
Azerbaycan Devlet Petrol Fonu’nun da TCMB’de 1 milyar Euro’luk mevduatı bulunuyor. Bu da brüt rezerve dahil ediliyor.
Balkan çeşidi dönüşünde uçakta konuşan Erdoğan, Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz rezervleriyle ilgili “Şu anda biroldukca dost ülke gerekli dayanaklarını sağ olsun veriyorlar. Onlardan borçlanmamız Merkez Bankası olarak güçlenmemize niye oluyor” dedi.
Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine göre Erdoğan, kelam konusu dövizi nasıl kullandıklarına ait de “İhracatta malum o denli eserler var ki bunlar ithale dayalı, bu eserlerde de dövize gereksiniminiz var, bunları da bu yolla karşılamış oluyoruz” tabirlerini kullandı.
Yüksek cari açık ve düşük döviz rezervi niçiniyle sorun yaşayan Türkiye, son devirde yurt haricinden finansman arayışı içine girmişti.
‘BORÇ ALAN TALİMAT ALIR’ DEMİŞTİ
Erdoğan, son senelerda biroldukça sefer, Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) Türkiye’den borç istediğini öne sürdü. Örneğin 10 Ağustos 2020 tarihli konuşmasında Ağusto hafta içerisinde düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kabine toplantısının akabinde yaptığı açıklamada, “IMF, bizden 5 milyar dolar borç istedi. bu biçimde iktisada bakan zat, geldi bana ‘Sayın Başbakanım verelim mi bu borcu?’ dedi. ‘Verin, bugün borç alan, yarın talimat alır.’ dedim” tabirlerini kullanmıştı.
Aslında IMF, Türkiye’den borç istemedi. Ocak 2012’de IMF, dış borçlarını çevirmekte zorlanması beklenen ülkelere mali dayanak için 1 trilyon dolara gereksinim duyulacağını deklare etti.
O periyotta kullanılabilir kredi ölçüsünün 380 milyar dolar olan IMF, 500 milyar dolarlık ek kaynak gerektiğini söylemiş oldu. Ortalarında Türkiye’nin de olduğu üye devletler de çeşitli ölçülerde taahhütte bulundu. IMF ondan sonrasında yaptığı açıklamada ise daha evvel duyurduğu 500 milyar doların sadece 264 milyar dolarına muhtaçlık duyduğunu, bu ölçünün 40 ülkeden karşılandığını ve taahhütlerin kalan kısmını kullanmayacağını deklare etti. bu biçimdece de Türkiye’nin taahhüdü kullanılmadı.
REZERVE IMF KATKISI
Türkiye IMF’ye borç vermedi lakin şu an TCMB’nin rezervleri ortasında IMF borcu bulunuyor. IMF, Türkiye dahil üye ülkelerin merkez bankalarına geçen yıl ağustos ayında aktardığı toplamda 650 milyar dolarlık IMF parası (Special Drawing Rights – Özel Çekme Hakkı) imkanı sağlamıştı. IMF’deki kotası doğrultusunda TCMB’ye 6,3 milyar dolarlık SDR aktarılmış, bu kaynak TCMB’nin brüt rezervlerine eklenmişti.
Ağustos 2009’da aktarılanlarla birlikte TCMB’nin brüt rezervlerinde haziran sonu prestijiyle 7,3 milyar dolarlık SDR bulunuyor. Bu bilançoda borç olarak yer alıyor.
BORÇ VEREN ‘DOST ÜLKELER’ HANGİLERİ?
2 Eylül prestijiyle TCMB’nin 111,9 milyar dolar brüt rezervi, 14,8 milyar dolar da net rezervi bulunuyor. Bankanın yurt içi ve yurt dışı bankalardan swap (takas) ile belli bir süre ödünç aldığı döviz ve altınlar düşüldüğünde elde edilen swap hariç net rezerv ise -52,3 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
TCMB’nin yabancı bankalardan swap yoluyla ödünç alıp rezervinde tuttuğu ölçü ise yaklaşık 22,8 milyar dolar düzeyinde. Çin Merkez Bankası ile yaklaşık 6 milyar dolar karşılığı yuan-TL, Katar Merkez Bankası ile yaklaşık 15 milyar dolar karşılığı riyal-TL swap mutabakatı bulunuyor. Bu iki muahededen kaynaklı olarak yaklaşık 21 milyar dolarlık swap, TCMB rezervlerinde yer alıyor.
Güney Kore ile imzalanan yaklaşık 2 milyar dolar karşılığı won-TL mutabakatı ise çabucak hemen hesaplara yansımadı.
Birleşik Arap Emirlikleri ile de yaklaşık 4,9 milyar dolar karşılığı dirhem-TL swap muahedesi yapıldı lakin bu sayının yaklaşık 2 milyar dolarlık kısmı aktarıldı.
Son olarak da resmi olarak duyurulmasa da Rusya’nın Akkuyu nükleer santral yatırımı için kullanmak üzere Türkiye’ye 15 milyar dolarlık kaynak aktaracağı basına yansıdı. Temmuz sonu ile ağustos içindeki üç haftada TCMB’nin brüt rezervinde 15,4 milyar dolarlık artış olması dikkat çekmişti.
Azerbaycan Devlet Petrol Fonu’nun da TCMB’de 1 milyar Euro’luk mevduatı bulunuyor. Bu da brüt rezerve dahil ediliyor.