Türkiye Hazır Beton Birliği, inşaat bölümünün birinci Hayat Döngüsü Rehberi’ni hazırladı

Manolya

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
3,272
Türkiye Hazır Beton Birliği, günümüz iş modellerini etkileyen yeni çevreci yaklaşımlar konusunda farkındalığını arttırmak maksadıyla “Hazır Beton Hayat Döngüsü Rehberi” hazırladı. Bu rehberin inşaat kesimi ve inşaat gereçleri alanında ömür döngüsünü pahalandıran ve bölümün durumunu datalar ile gösteren birinci rehber olduğunu vurgulayan Türkiye Hazır Beton Birliği İdare Şurası Lideri Yavuz Işık, “Hazır Beton Ömür Döngüsü Rehberi, yalnızca hazır beton bölümü ve paydaşları için değil, hayat döngüsü hakkında bilgi almak isteyen tüm kişi ve kurumlar için de örnek bir rehber niteliği taşıyor.” dedi.

Günümüz doğrusal iktisat modeli “al-kullan-at” prensibi ile fazlaca ölçüde atık oluşmasına niye olmakla birlikte doğal kaynaklarının süratli bir biçimde tüketilmesine, çevresel bozulmaya, iklim değişikliğine, güç ve ham husus tedarikinde meselelerin artmasına yol açmaktadır. Artan nüfus ve bu artışın doğurduğu muhtaçlıklar doğrusal iktisat modelinde ekonomik, toplumsal ve çevresel risklerin giderek artmasına da niye olmaktadır.

Döngüsel iktisat ise bir eserin yahut hizmetin hayat döngüsü bittiğinde dahi iktisadın ortasında kalmasını sağlayarak kaynak verimli ve düşük karbonlu sürdürülebilir bir büyümeyi gerçekleştirmesini emeller. Bir eserin döngü ortasında tekrar kullanılmasının temelinde daha verimli süreçlerin oluşturulması, atıkların azaltılması, yeniden üretme ve geri dönüşüm bulunmaktadır.

Birleşmiş Milletler; global olarak önümüzdeki 40 yıl ortasında 230 milyar m2lik yeni bir alan inşa edileceğini ve dünyadaki binaların mevcut taban alanının iki katına çıkacağını iddia etmektedir. Bu artışın büyük çoğunluğu Afrika ve Asya’da olacaktır, lakin 2060 yılına kadar 25 milyar m2 yeni inşaat alanı eklenecek olan Avrupa’da da hâlâ değerli bir büyüme beklenmektedir. Günümüzde pratik bir alternatifi olmayan beton, yeni bina ve altyapı talebini karşılamada kıymetli bir rol oynamaktadır ve oynamaya da devam edecektir.

Beton çevresel etkiyi azaltma potansiyeli yüksek bir yapı gereci hâline geliyor

Son yirmi yılda beton kesimindeki mevcut gelişmeler, üretim teknolojisi ve beton yapıların gelişimi teknik parametrelerde ve ilgili çevresel tesirlerde performans değişikliğine yol açmıştır. Karışım optimizasyonu yardımıyla beton; dayanım, mekanik performans, dayanıklılık ve çok yüklere karşı direnç açısından kıymetli ölçüde daha güzel özelliklere sahip olmuştur. Beton giderek çevresel etkiyi azaltma potansiyeli yüksek bir yapı gereci hâline gelmektedir.

Betonun teknik ve teknolojik nitelikleri, tüm ömür döngüsü boyunca yapı sürdürülebilirliğinin biroldukça istikameti üzerinde kıymetli bir tesire sahiptir. Sürdürülebilirliğin (çevresel ve ekonomik) tüm kıymetli ve ilgili istikametleri dikkate alınarak performans değerlendirilmesinde bütünsel bir yaklaşım gerekmektedir.

Bu doğrultuda çalışmalar yürüten Türkiye Hazır Beton Birliği, hazır beton dalının ve paydaşlarının döngüsel iktisat, ömür döngüsü tahlili, hayat döngüsü maliyeti, çevresel eser beyanı başta olmak üzere günümüz iş modellerini etkileyen yeni çevreci yaklaşımlar konusunda farkındalığını arttırmak hedefiyle “Hazır Beton Ömür Döngüsü Rehberi” hazırladı. Rehberin birinci kısmında ömür döngüsü tahlili, envanteri ve maliyeti üzere bahisler genel olarak belirtildi ve beton özeline girilmeden yeşil bina sertifikasyonu, gömülü karbon ve çevresel eser beyanı üzere değerli başlıklar ayrıntılıca işlendi. Rehberin ikinci kısmında hazır beton bölümü irdelenirken Rehberin son kısmında ise mevzu ile ilgili kıymetli tabirlerin ayrıntılıca açıklamaları yapıldı.

Rehberin en değerli kısmı, kapsamlı bir bölüm araştırması kararı elde edilen datalar kullanılarak hesaplanan betonun çevresel performansı oldu. Araştırma kapsamında ülkemizdeki hazır betonun ortalama karbon ayak izini (gömülü karbon) hesaplamak için dayanım sınıfı bazında ortalama beton reçetelerinin tespit edilmesi amaçlandı. Ayrıyeten, çalışma kapsamında kesimin yakıt ve elektrik tüketimi ile ham husus kaynaklarının ortalama aralıkları de araştırıldı ve bu bilgiler kullanılarak hesaplamalar yapıldı. Yapılan araştırmaya katılan üreticilerin toplam üretimi Türkiye hazır beton üretiminin %25’ini oluşturmaktadır. Bu oran sağlam temsil için kâfi görüldü. Türkiye hazır beton bölümü tarafınca üretilen mamüllerin içerikleri ve üretim oranları dikkate alınarak geneli temsil eden “ortalama bir ürün” tespit edildi. Bu temsili eserin beşikten kapıya yani ham unsurların çıkarılması, işlenmesi, nakliyesi ve eserin üretilmesine kadar olan süreçteki karbon ayak izi 310 kg CO2 eq/m3 olarak hesaplandı. Çalışma kapsamındaki en düşük dayanım sınıfı olan C25/30 betonunda bu pahanın 285 kg CO2 eq/m3 iken en yüksek dayanım sınıfı olan C45/55 betonunda 396 kg CO2 eq/m3 olduğu görüldü.

Sürdürülebilirliğe gündemimizde öncelikli olarak yer veriyoruz

THBB’nin Hazır Beton Ömür Döngüsü Rehberi hazırlamasıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Türkiye Hazır Beton Birliği İdare Heyeti Lideri Yavuz Işık, “Beton, dünyada en epeyce kullanılan insan üretimi gereçtir. ötürüsıyla betonun sürdürülebilir olması geleceğimiz için kıymetlidir. Bu niçinle sürdürülebilirliğe gündemimizde öncelikli olarak yer veriyoruz. 2017 yılından bu yana üyesi ve Bölgesel Sistem Operatörü olduğumuz İsviçre merkezli Beton Sürdürülebilirlik Kurulu (CSC) ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. CSC’nin Belgelendirme Kuruluşu olan THBB Kalite Garanti Sistemi de ülkemizde ve bölgemizdeki beton ve çimento tesislerini denetleyerek memleketler arası sürdürülebilirlik belgelendirme faaliyetlerine devam etmektedir.” dedi.

Hazır Beton Ömür Döngüsü Rehberi bir referans kaynak olacak

Günümüz iş modellerini etkileyen yeni çevreci yaklaşımlar konusunda hazır beton dalının ve paydaşlarının farkındalığını arttırmak emeliyle Hazır Beton Hayat Döngüsü Rehberi hazırladıklarını söz eden Yavuz Işık, “Bu rehber, inşaat kesimi ve inşaat gereçleri alanında hayat döngüsünü kıymetlendiren ve bölümün durumunu bilgiler ile gösteren birinci rehber oldu. Rehberimiz yalnızca hazır beton dalı ve paydaşları için değil, hayat döngüsü hakkında bilgi almak isteyen tüm kişi ve kurumlar için de örnek bir rehber niteliği taşıyor. Rehberin üniversitelerin inşaat mühendisliği kısımlarının ötesinde, mimarlık ve etraf mühendisliği kısımlarında de biroldukca akademisyen ve bu mevzuda çalışacak öğrenci için bir referans kaynak olacağını öngörüyoruz.” dedi.

Hibya Haber Ajansı