- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 3,272
Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunun görünümünü “erken” olarak nitelendirdiği nakdî gevşemenin yurt içi inançtaki bozulmaya işaret etmesini münasebet göstererek negatife indirdi. Para ünitesinin zayıflamasıyla finansman baskılarını bir daha alevlendirebilecek makroekonomik ve finansal istikrar için riskler yaratabileceğine işaret edilirken; son periyotta agresifleşen faiz indirimleri, iktisat idaresinde değişiklikler ve büyüme odaklı iktisat perspektifi genel olarak baskıya temel oluşturan faktörlerdir. Enflasyonun %20’ye yakın olduğu bir periyotta sıra dışı bir yaklaşımla gerçekleşen son Merkez Bankası faiz indirimleri ve Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın iktisat yaklaşımına bağlı olarak faizlerin inebileceğine dair değerlendirmeleri, mevcut siyasetin sürmesine dair beklentimize temel oluşturmaktadır.
“Merkez bankasının erken para siyaseti gevşeme döngüsü ve 2023 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde daha fazla faiz indirimi yahut ek ekonomik teşvik beklentisi, Türk lirasında eşi gibisi görülmemiş gün içi de dahil olmak üzere keskin bir paha kaybının yansıması olarak yurt içi inançta bozulmaya yol açtı.”
Rapordaki değerlendirmelerde; 2018 ve 2020 krizlerinin akabinde Türkiye’nin, bu yeni gerilim periyoduna, ekonomik otoritelerin siyaset reaksiyon fonksiyonuna ait yüksek derecede belirsizlik, yüksek dış finansman ihtiyaçları, bozulan enflasyon dinamikleri ve zayıflamış dış tamponlar ile kırılgan bir pozisyondan girmekte olduğuna işaret edilmektedir. Merkez bankası, artan enflasyona (Ekim’de yıllık %19,9) ve dış finansman şartlarındaki sıkılaşmaya karşın Kasım ayında ana siyaset faizini %15’e indirdi (Eylül’den bu yana toplam 400 baz puanlık düşüşle). Sonuç olarak; gerçek faiz oranlarının Mart’taki %2,75’ten negatif bölgeye (-%4,9) derin bir düşüş göstererek yurt içi itimadı zayıflattı ve döviz talebini artırdığı belirtilmektedir.
Merkez bankası, son aylarda siyaset kılavuzunu olumlu gerçek oranları muhafaza taahhüdünden çekirdek enflasyon dinamiklerine odaklanmaya ve daha yakın vakitte cari açığı kapatmaya tekraren değiştirdi. Fitch, döviz piyasasına Merkez bankası müdahalesinin, devam etmesi halinde, kıymet kaybı baskılarının gerisindeki ana niçinleri tek başına ele almayacağını ve aslına bakarsanız zayıf olan Merkez bankası milletlerarası rezervlerinin kompozisyonunu daha da zayıflatan risklerini düşünüyor. Son devirde %30 üzerinde kıymet kaybeden liranın; Negatif gerçek oranlar, siyaset rehberliğinin olmaması, hükümet yetkililerinin ekonomik kalkınma stratejisinin bir modülü olarak liranın zayıflamasını savunan açıklamaları, yükselen enflasyon ve enflasyon beklentileriyle birlikte baskı altında kalmayı sürdürmesi bekleniyor. Kelam konusu faktörlere siyaset yansısının vakit içindeması ve çeşidi konusunda ise yüksek derecede belirsizlik olduğuna işaret ediliyor.
Fitch; enflasyonun 2021 sonunda %25’e ulaşacağını ve 2022-2023’te ortalama %20 ile derecelendirilen ülkeler içinde en yükseklerden biri olmaya devam edeceğini iddia ediyor. Zayıf lira, yüksek milletlerarası emtia fiyatları ve artan enflasyon beklentileri, enflasyon iddiaları üzerinde üst taraflı riskler oluşturuyor. Son derece negatif bir gerçek siyaset faizini sürdürmek, mesela mudilerin itimadı sarsılırsa, finansal istikrar için riskleri artırarak mahallî inancı daha da zayıflatabilir ve potansiyel olarak bankaların ve şirketlerin dış finansmana şimdiye kadar esnek erişimini tehlikeye atabilir. Ayrıyeten, hükümetin daha süratli ticari kredi büyümesini desteklemeye odaklanması, Fitch’in görüşüne göre gevşeme döngüsünün gerisindeki temel münasebet ve 2022 için değerli gerçek fiyat artışları beklentisi, cari hesaptaki güzelleşmeyi bilakis çevirebilir. Önümüzdeki 12 ayda vadesi dolacak dış borç, çoğunluğu bankalar ve şirketlerle ilgili olmak üzere 168 milyar ABD Doları (Eylül sonu) fiyatındadır. hafifçeletici faktörler içinde, gerilim devirleri boyunca dış finansmana devam eden erişimin ve özel dal dış kaldıracının azalması yer almaktadır.
Ekonomik kıymetlendirme iddialara bakacak olursak;
· Genel devlet borcunun GSYH’ye oranının Ağustos ayındaki iddia %39’dan GSYH’nın %47’sine kıymetli ölçüde artacağını kestirim edilmektedir. Malı açık / GSYH’nin hükümetin revize edilmiş %3,5’lik 2021 mali amacından daha düzgün performans göstermesi olasıdır ve Fitch, açığın 2022-2023’te emsallerinin altında kalacağını kestirim ediyor. Merkezi hükümet borcunun %60’ı, 2017’deki %39’dan Ekim 2021’de dövize bağlı yahut cinsinden olduğundan, borç dinamikleri artan kur risklerine karşı savunmasız kalacaktır.
· 2021’de %10,5 olarak varsayım edilen GSYH büyümesinin emsallere kuvvetli olsa da, ABD doları cinsinden kişi başına düşen GSYİH 2013’ten bu yana bozuldu ve yaklaşık 4.000 ABD Doları azalarak 8.500 ABD Doları iddiasına düştü. 2022 için %3,5 büyüme varsayımıyla ilgili yüksek seviyede bir belirsizlik var. Fitch’e bakılırsa; Son para siyaseti gevşetme ve açıklanan ek kredi dayanak tedbirlerinin teşviki, para siyasetinin mahallî finansman maliyetleri üstündeki azaltılmış tesiri, tüketici ve yatırımcıdaki bozulma ile dengelenecek.
· Daralan cari süreçler açığı, orta derecede yüksek memleketler arası rezervler ve bankaların ve şirketlerin büyük borç ödemelerini yenilemek için kâfi dış finansmana kesintisiz erişimi niçiniyle 2021’de dış finansman baskıları hafifçeledi.
· Uluslararası rezervler, kuvvetli ihracat gelirleri, net dış borçlanma ve Çin ile yeni döviz swapı ve Güney Kore ile yapılan döviz swapının yanı sıra 6,4 milyar ABD doları IMF SDR tahsisi yardımıyla toparlandı. Fitch; Rezervlerin 2021 sonunda 119 milyar ABD Dolarına ulaşacağını, fakat devam eden cari açıklar ve finansal dolarizasyon ile portföy girişlerinin hudutlu üst taraflı seyri göz önüne alındığında 2022-2023’te 111 milyar ABD Dolarına gerileyeceğini varsayım ediyor.
· Net rezervler (sıklıkla Türk bankalarının plasmanlarından kaynaklanan döviz alacakları hariç) Kasım ortasında 25 milyar ABD Dolarına ulaştı (hala 2019 sonunda 41,1 milyar ABD Dolarının çok altında) ve mahallî bankalarla yapılan döviz swapları hariç tutulduğunda net rezervler negatif kalmaya devam ediyor.
· Bankaların Bağımsız Kredi Profillerine yönelik riskler kıymetli olmaya devam etse de, bankacılık sistemi en son Mart ayında olmak üzere finansal piyasa gerilimine karşı dayanıklılık göstermiştir. Mevduatın son senelerdaki gerilim periyotlarında nazaranli yapışkanlığı, notu destekleyici bir faktördür. Buna ek olarak, bankacılık bölümünün mevcut yabancı para likiditesi, kısa vadeli yabancı para borcunu karşılamaya kafidir.
· aynı vakitte, bankacılık dalı, kapitalizasyon, varlık kalitesi, bir daha finansman riski (kısa vadeli döviz finansmanı ile verilir) ve yüksek mevduat dolarizasyonu (kıymetli metaller dahil %56) üstündeki tesir niçiniyle döviz kuru oynaklığına karşı savunmasız kalmaya devam etmektedir.
· Jeopolitik riskler yüksek kalmaya devam edecek, lakin mevcut yaptırımların iktisat üzerinde şimdiye kadar hudutlu bir tesiri oldu.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
“Merkez bankasının erken para siyaseti gevşeme döngüsü ve 2023 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde daha fazla faiz indirimi yahut ek ekonomik teşvik beklentisi, Türk lirasında eşi gibisi görülmemiş gün içi de dahil olmak üzere keskin bir paha kaybının yansıması olarak yurt içi inançta bozulmaya yol açtı.”
Rapordaki değerlendirmelerde; 2018 ve 2020 krizlerinin akabinde Türkiye’nin, bu yeni gerilim periyoduna, ekonomik otoritelerin siyaset reaksiyon fonksiyonuna ait yüksek derecede belirsizlik, yüksek dış finansman ihtiyaçları, bozulan enflasyon dinamikleri ve zayıflamış dış tamponlar ile kırılgan bir pozisyondan girmekte olduğuna işaret edilmektedir. Merkez bankası, artan enflasyona (Ekim’de yıllık %19,9) ve dış finansman şartlarındaki sıkılaşmaya karşın Kasım ayında ana siyaset faizini %15’e indirdi (Eylül’den bu yana toplam 400 baz puanlık düşüşle). Sonuç olarak; gerçek faiz oranlarının Mart’taki %2,75’ten negatif bölgeye (-%4,9) derin bir düşüş göstererek yurt içi itimadı zayıflattı ve döviz talebini artırdığı belirtilmektedir.
Merkez bankası, son aylarda siyaset kılavuzunu olumlu gerçek oranları muhafaza taahhüdünden çekirdek enflasyon dinamiklerine odaklanmaya ve daha yakın vakitte cari açığı kapatmaya tekraren değiştirdi. Fitch, döviz piyasasına Merkez bankası müdahalesinin, devam etmesi halinde, kıymet kaybı baskılarının gerisindeki ana niçinleri tek başına ele almayacağını ve aslına bakarsanız zayıf olan Merkez bankası milletlerarası rezervlerinin kompozisyonunu daha da zayıflatan risklerini düşünüyor. Son devirde %30 üzerinde kıymet kaybeden liranın; Negatif gerçek oranlar, siyaset rehberliğinin olmaması, hükümet yetkililerinin ekonomik kalkınma stratejisinin bir modülü olarak liranın zayıflamasını savunan açıklamaları, yükselen enflasyon ve enflasyon beklentileriyle birlikte baskı altında kalmayı sürdürmesi bekleniyor. Kelam konusu faktörlere siyaset yansısının vakit içindeması ve çeşidi konusunda ise yüksek derecede belirsizlik olduğuna işaret ediliyor.
Fitch; enflasyonun 2021 sonunda %25’e ulaşacağını ve 2022-2023’te ortalama %20 ile derecelendirilen ülkeler içinde en yükseklerden biri olmaya devam edeceğini iddia ediyor. Zayıf lira, yüksek milletlerarası emtia fiyatları ve artan enflasyon beklentileri, enflasyon iddiaları üzerinde üst taraflı riskler oluşturuyor. Son derece negatif bir gerçek siyaset faizini sürdürmek, mesela mudilerin itimadı sarsılırsa, finansal istikrar için riskleri artırarak mahallî inancı daha da zayıflatabilir ve potansiyel olarak bankaların ve şirketlerin dış finansmana şimdiye kadar esnek erişimini tehlikeye atabilir. Ayrıyeten, hükümetin daha süratli ticari kredi büyümesini desteklemeye odaklanması, Fitch’in görüşüne göre gevşeme döngüsünün gerisindeki temel münasebet ve 2022 için değerli gerçek fiyat artışları beklentisi, cari hesaptaki güzelleşmeyi bilakis çevirebilir. Önümüzdeki 12 ayda vadesi dolacak dış borç, çoğunluğu bankalar ve şirketlerle ilgili olmak üzere 168 milyar ABD Doları (Eylül sonu) fiyatındadır. hafifçeletici faktörler içinde, gerilim devirleri boyunca dış finansmana devam eden erişimin ve özel dal dış kaldıracının azalması yer almaktadır.
Ekonomik kıymetlendirme iddialara bakacak olursak;
· Genel devlet borcunun GSYH’ye oranının Ağustos ayındaki iddia %39’dan GSYH’nın %47’sine kıymetli ölçüde artacağını kestirim edilmektedir. Malı açık / GSYH’nin hükümetin revize edilmiş %3,5’lik 2021 mali amacından daha düzgün performans göstermesi olasıdır ve Fitch, açığın 2022-2023’te emsallerinin altında kalacağını kestirim ediyor. Merkezi hükümet borcunun %60’ı, 2017’deki %39’dan Ekim 2021’de dövize bağlı yahut cinsinden olduğundan, borç dinamikleri artan kur risklerine karşı savunmasız kalacaktır.
· 2021’de %10,5 olarak varsayım edilen GSYH büyümesinin emsallere kuvvetli olsa da, ABD doları cinsinden kişi başına düşen GSYİH 2013’ten bu yana bozuldu ve yaklaşık 4.000 ABD Doları azalarak 8.500 ABD Doları iddiasına düştü. 2022 için %3,5 büyüme varsayımıyla ilgili yüksek seviyede bir belirsizlik var. Fitch’e bakılırsa; Son para siyaseti gevşetme ve açıklanan ek kredi dayanak tedbirlerinin teşviki, para siyasetinin mahallî finansman maliyetleri üstündeki azaltılmış tesiri, tüketici ve yatırımcıdaki bozulma ile dengelenecek.
· Daralan cari süreçler açığı, orta derecede yüksek memleketler arası rezervler ve bankaların ve şirketlerin büyük borç ödemelerini yenilemek için kâfi dış finansmana kesintisiz erişimi niçiniyle 2021’de dış finansman baskıları hafifçeledi.
· Uluslararası rezervler, kuvvetli ihracat gelirleri, net dış borçlanma ve Çin ile yeni döviz swapı ve Güney Kore ile yapılan döviz swapının yanı sıra 6,4 milyar ABD doları IMF SDR tahsisi yardımıyla toparlandı. Fitch; Rezervlerin 2021 sonunda 119 milyar ABD Dolarına ulaşacağını, fakat devam eden cari açıklar ve finansal dolarizasyon ile portföy girişlerinin hudutlu üst taraflı seyri göz önüne alındığında 2022-2023’te 111 milyar ABD Dolarına gerileyeceğini varsayım ediyor.
· Net rezervler (sıklıkla Türk bankalarının plasmanlarından kaynaklanan döviz alacakları hariç) Kasım ortasında 25 milyar ABD Dolarına ulaştı (hala 2019 sonunda 41,1 milyar ABD Dolarının çok altında) ve mahallî bankalarla yapılan döviz swapları hariç tutulduğunda net rezervler negatif kalmaya devam ediyor.
· Bankaların Bağımsız Kredi Profillerine yönelik riskler kıymetli olmaya devam etse de, bankacılık sistemi en son Mart ayında olmak üzere finansal piyasa gerilimine karşı dayanıklılık göstermiştir. Mevduatın son senelerdaki gerilim periyotlarında nazaranli yapışkanlığı, notu destekleyici bir faktördür. Buna ek olarak, bankacılık bölümünün mevcut yabancı para likiditesi, kısa vadeli yabancı para borcunu karşılamaya kafidir.
· aynı vakitte, bankacılık dalı, kapitalizasyon, varlık kalitesi, bir daha finansman riski (kısa vadeli döviz finansmanı ile verilir) ve yüksek mevduat dolarizasyonu (kıymetli metaller dahil %56) üstündeki tesir niçiniyle döviz kuru oynaklığına karşı savunmasız kalmaya devam etmektedir.
· Jeopolitik riskler yüksek kalmaya devam edecek, lakin mevcut yaptırımların iktisat üzerinde şimdiye kadar hudutlu bir tesiri oldu.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı