- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 3,272
Türkiye’de Ekim ayında cari süreçler istikrarı, ihracat ve turizm gelirlerinin artmasıyla üçüncü ayda da fazla verdi. Aylık bazda 3,16 milyar dolar olarak açıklanan cari fazla sayısı 2,5 milyar dolar olan piyasa beklentisinden (Tera: 1,5 milyar dolar) ve revize 1,67 milyar dolar fazla olan Eylül verisinden daha olumlu gerçekleşmiştir. Cari istikrar, aylık periyotta ise geçen yılın Ekim ayındaki 93 milyon USD olan açıktan daha olumludur. 12 aylık bazda ise cari açık bundan evvelki aya bakılırsa 18,4 milyar dolardan 15,4 milyar dolara daralmıştır.
Cari istikrar üstündeki çift taraflı risk istikrarına karşın, mevcut ekonomik şartlar altındaki fazla durumunun kimi bileşenlerinin tahlil edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Cari istikrar bu yılın değerli kısmında dış açıktaki düşüş ve turizm gelirlerinin olumlu tesiriyle olumlu desteklenirken, son devirde hesap masraflarını artırıcı fiyat etkenlerini bundan daha sonraki istikrarlar açısından hesaba katmak gerekmektedir. Mal ticaretindeki fazla, Ekim 2020’deki 1,29 milyar dolarlık açıkla mukayeseli olarak daha olumlu bir düzeyde 146 milyon dolar gerçekleşti. Dış talebin olumlu seyrinin mal ihracatı tarafındaki kuvvetli eğilimi koruduğunu gözlemliyoruz. Global talebin bir kesim zayıflamasıyla birlikte emtia fiyatları aşağı gelirse, genel cari istikrar trendinin korunmasına yardımcı olabilir. Hizmet ticareti istikrarında ise, bir yıl evvelki 2,02 milyar dolara kıyasla 3,86 milyar dolar fazla vererek turizm ve öbür hizmetlerin Türkiye’nin dış istikrarlarının iyileştirilmesindeki rolünün devam ettiğini gözlemliyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca yayınlanan bilgilere nazaran, yabancı turist varışları Ekim ayında yıllık bazda neredeyse iki katına çıkarak 3,47 milyona ulaşmıştı.
Finansman tarafında direkt yatırım kaynaklı net girişler Ekim ayında 337 milyon dolar olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 2,22 milyar dolar net çıkış olduğu görülmektedir. Pay senetlerinde net satış 55 milyon dolar olurken, borçlanma araçlarında ise 400 milyon dolarlık net satış yapılmıştır. Resmi rezervler 1,48 milyar dolar arttı. Ekim 2021 periyodunda cari süreçler istikrarı 3,16 milyar dolar fazla verirken, net yanılgı ve noksan, yani bilinmeyen bir kaynaktan geliyor olarak sınıflandırılan sermaye hareketleri, aylık 2,65 milyar dolarlık giriş gösterdi. Yılın birinci 10 ayında net kusur ve noksandan kaynaklanan girişler 14,7 milyar dolar oldu.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Önümüzdeki periyot beklentilerini oluştururken birtakım çekince faktörlerini ve siyaset uygulamalarından gelecek tesirleri pahalandırmak gerektiğini düşünürüz. Navlun fiyatlarındaki global gidişat, güç meblağlarının dış ticarete tesiri üzere faktörlerle birlikte hizmet gelirlerinin azalan katkısı bundan daha sonraki süreçte etken unsurlar olacaklardır. Altın ithalatındaki olağanlaşmaya karşın, emtia fiyatlarındaki yükseliş ve iç talebin olumlu seyri niçiniyle toplam mal ithalatı artmaktadır. Hizmet sarfiyatları tarafında da aylık datada ortalamaların hayli üzerinde ölçüler görüyoruz. Bu kalemde muhtemelen OVP’de ortaya konan amaçların üzerinde bir yerde yılı bitireceğiz. Eylül ayından beri mevsimsellikten arındırılmış bazda cari fazla verme trendinin Kasım’da orta vereceğini ve bir daha cari açık durumuna dönüleceğini bekleriz. Aralık ayından daha sonraki trendde ise başta iktisadın genel trendi olmak üzere kelam konusu belirttiğimiz değişkenler belirleyici olacaktır, bu niçinle 2022 beklentilerini hala ucu açık tutmaktayız.
Cari istikrarın para siyaseti bağlamında birincil derecede değer arz edip etmediğinden hala mevcut değişkenler noktasında tam emin değiliz. ötürüsıyla, cari istikrarın bir faktör olarak Merkez Bankası siyasetlerinde ne kadar belirleyici pozisyonda olacağı yahut bu kriter benimsense bile, buna bağlı siyaset tabanının ne müddet ilerleyeceğine dair yüksek bir standart sapma bulunmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Nureddin Nebati, vazifeye başlamadan kısa mühlet evvel Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın uygulamak istediği büyüme odaklı düşük faizli iktisat siyasetini destekleyen bir dizi tweet’inde, cari açığın iktisadın en büyük sorunu olduğunu ve arz taraflı enflasyona karşı oranların düşürülmesi gerektiğini söylemişti.
Merkez Bankası Lideri Sn. Şahap Kavcıoğlu Ekim ayında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 2021 cari açığının 15 milyar ila 17 milyar dolar içinde kestirim edildiğini söylemişti. Gerçekleşen bilgiler ve oluşturulmak istenen yeni iktisat perspektifi, yılın sonunda bu aralığın da altında bir yıllık cari açık gerçekleşebileceğini gösteriyor. 2021 yılı için kümüle 10 milyar dolar cari açık olarak beklentimizi revize ediyoruz, bu düzey 2021 için beklediğimiz GSYH’nin yaklaşık olarak %1,7’sine denk gelecektir.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
Cari istikrar üstündeki çift taraflı risk istikrarına karşın, mevcut ekonomik şartlar altındaki fazla durumunun kimi bileşenlerinin tahlil edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Cari istikrar bu yılın değerli kısmında dış açıktaki düşüş ve turizm gelirlerinin olumlu tesiriyle olumlu desteklenirken, son devirde hesap masraflarını artırıcı fiyat etkenlerini bundan daha sonraki istikrarlar açısından hesaba katmak gerekmektedir. Mal ticaretindeki fazla, Ekim 2020’deki 1,29 milyar dolarlık açıkla mukayeseli olarak daha olumlu bir düzeyde 146 milyon dolar gerçekleşti. Dış talebin olumlu seyrinin mal ihracatı tarafındaki kuvvetli eğilimi koruduğunu gözlemliyoruz. Global talebin bir kesim zayıflamasıyla birlikte emtia fiyatları aşağı gelirse, genel cari istikrar trendinin korunmasına yardımcı olabilir. Hizmet ticareti istikrarında ise, bir yıl evvelki 2,02 milyar dolara kıyasla 3,86 milyar dolar fazla vererek turizm ve öbür hizmetlerin Türkiye’nin dış istikrarlarının iyileştirilmesindeki rolünün devam ettiğini gözlemliyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca yayınlanan bilgilere nazaran, yabancı turist varışları Ekim ayında yıllık bazda neredeyse iki katına çıkarak 3,47 milyona ulaşmıştı.
Finansman tarafında direkt yatırım kaynaklı net girişler Ekim ayında 337 milyon dolar olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 2,22 milyar dolar net çıkış olduğu görülmektedir. Pay senetlerinde net satış 55 milyon dolar olurken, borçlanma araçlarında ise 400 milyon dolarlık net satış yapılmıştır. Resmi rezervler 1,48 milyar dolar arttı. Ekim 2021 periyodunda cari süreçler istikrarı 3,16 milyar dolar fazla verirken, net yanılgı ve noksan, yani bilinmeyen bir kaynaktan geliyor olarak sınıflandırılan sermaye hareketleri, aylık 2,65 milyar dolarlık giriş gösterdi. Yılın birinci 10 ayında net kusur ve noksandan kaynaklanan girişler 14,7 milyar dolar oldu.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Önümüzdeki periyot beklentilerini oluştururken birtakım çekince faktörlerini ve siyaset uygulamalarından gelecek tesirleri pahalandırmak gerektiğini düşünürüz. Navlun fiyatlarındaki global gidişat, güç meblağlarının dış ticarete tesiri üzere faktörlerle birlikte hizmet gelirlerinin azalan katkısı bundan daha sonraki süreçte etken unsurlar olacaklardır. Altın ithalatındaki olağanlaşmaya karşın, emtia fiyatlarındaki yükseliş ve iç talebin olumlu seyri niçiniyle toplam mal ithalatı artmaktadır. Hizmet sarfiyatları tarafında da aylık datada ortalamaların hayli üzerinde ölçüler görüyoruz. Bu kalemde muhtemelen OVP’de ortaya konan amaçların üzerinde bir yerde yılı bitireceğiz. Eylül ayından beri mevsimsellikten arındırılmış bazda cari fazla verme trendinin Kasım’da orta vereceğini ve bir daha cari açık durumuna dönüleceğini bekleriz. Aralık ayından daha sonraki trendde ise başta iktisadın genel trendi olmak üzere kelam konusu belirttiğimiz değişkenler belirleyici olacaktır, bu niçinle 2022 beklentilerini hala ucu açık tutmaktayız.
Cari istikrarın para siyaseti bağlamında birincil derecede değer arz edip etmediğinden hala mevcut değişkenler noktasında tam emin değiliz. ötürüsıyla, cari istikrarın bir faktör olarak Merkez Bankası siyasetlerinde ne kadar belirleyici pozisyonda olacağı yahut bu kriter benimsense bile, buna bağlı siyaset tabanının ne müddet ilerleyeceğine dair yüksek bir standart sapma bulunmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Nureddin Nebati, vazifeye başlamadan kısa mühlet evvel Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın uygulamak istediği büyüme odaklı düşük faizli iktisat siyasetini destekleyen bir dizi tweet’inde, cari açığın iktisadın en büyük sorunu olduğunu ve arz taraflı enflasyona karşı oranların düşürülmesi gerektiğini söylemişti.
Merkez Bankası Lideri Sn. Şahap Kavcıoğlu Ekim ayında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 2021 cari açığının 15 milyar ila 17 milyar dolar içinde kestirim edildiğini söylemişti. Gerçekleşen bilgiler ve oluşturulmak istenen yeni iktisat perspektifi, yılın sonunda bu aralığın da altında bir yıllık cari açık gerçekleşebileceğini gösteriyor. 2021 yılı için kümüle 10 milyar dolar cari açık olarak beklentimizi revize ediyoruz, bu düzey 2021 için beklediğimiz GSYH’nin yaklaşık olarak %1,7’sine denk gelecektir.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı