- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Bu tablo karşısında CDS, 2021 Mart ayındaki Merkez Başkanlığı değişikliği daha sonrasındaki düzeyini de geride bırakarak 489 baz puan ile 1 yılın doruğuna tırmanırken, analist Tomasz Noetzel, Türk lirasında dördüncü çeyrekte yaşanan düşüşün Türk bankalarının sermayelerini 3 milyar dolar civarında düşürdüğünü belirtti.
Karar’ın haberine göre iktisattaki faiz ısrarı TL’yi tarihinin en berbat düzeylerine taşıyor. Kasım ayıyla bir arada sert kayıplarla imza atan lira, yeni iş gününde de tepe olmasa bile yükseliş eğiliminde. Kurda aşağı istikametli hareketler sonlu kalırken, 13.46 olan dolar/TL tepesine şimdilik pek yakın.
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS), 2021 Mart ayındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Başkanlığı değişikliği daha sonrasındaki düzeyini de geride bırakarak 489 baz puan ile 1 yılın doruğuna tırmandı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise yaşanan krizi yalnızca açıklamayla geçiştirdi. Çok oynaklığa rağmen açıklama yapan Merkez, uygulanmakta olan dalgalı kur rejimi altında kur düzeyine ait bir taahhüdü olmadığı belirterek, şirketleri ve vatandaşları süreç yapmama konusunda uyardı. TL’deki bu paha kaybı bankaların da bilançolarını etkiledi.
Bloomberg Kıdemli Gelişen Piyasalar Analisti Tomasz Noetzel, Türk lirasındaki bedel kaybının birçok banka için yönetilebilir olduğunu ancak tüm bankalar için bunun geçerli olmadığını söylemiş oldu. Garanti BBVA, Yapı Kredi ve Akbank üzere bankaların sermaye, likidite tamponlarının ve hedge siyasetlerinin en uygunları olduğunu belirten Noetzel, Vakıfbank ve Halkbank üzere kamu bankalarının en kırılganlar olduğunu ve bu bankalar için sermaye hesabında tanınan kolaylıkların uzatılabileceğini ya da sermaye enjeksiyonu seçeneğinin değerlendirilebileceğini söylemiş oldu.
Noetzel, dördüncü çeyrekte Türk lirasının dolar karşısında yüzde 30 paha kaybettiğini ve bunun ortalama olarak Türk bankalarının sermayelerini 3 milyar dolar civarında düşürdüğünü söylemiş oldu. Akbank, Garanti ve Yapı Kredi üzere bankaların Türk lirasındaki kıymet kaybından en az etkilenenler olacağını belirten Noetzel, Vakıfbank’ın tanınan sermaye kolaylıkları hariç sermaye yeterlilik oranının minimumu üstündeki yüzde 80’lik fazladan sermayesinin risk altında olduğunu söylemiş oldu.
Noetzel, Halkbank’ın kurdaki bedel kaybına karşı en kırılgan banka olduğunu düşündüklerini söylemiş oldu. Türkiye’deki düzenleyici kuruluşların sermaye hesaplamalarında kurun daha makul kullanması için sermaye hesabındaki kolaylıkların muhtemelen uzatacağını belirten Noetzel, sermaye hesabındaki kolaylıklar olmadan Türk bankalarının sermaye yeterlilik oranlarının yüzde 12-19 içinde olduğunu belirtti.
ENFLASYONA TESİRİ 7 PUANDAN FAZLA
Societe Generale, Türk lirasına olan inancın azalmasıyla insanların bankalara koşabileceğini, finansal piyasalardaki istikrarın bozulabileceğini ve Türk lirasındaki paha kaybının bir hiperenflasyon periyoduna yol açabileceğini belirtti. Gelecek aylarda TÜFE’nin muhtemelen yüzde 30’a gerçek yükseleceğini belirten banka, Türk lirasında Eylül’den beri yaşanan yüzde 35’lik paha kaybının gelecek aylar TÜFE’ye 7 yüzde puan olarak yansıyacağını söylemiş oldu. Bankacılık sisteminden para çıkışlarının yaşanabileceğini ve bankacılık istatistiklerinin gelecekte daha az sağlam olabileceğini belirten Societe Generale, kurdaki kıymet kaybının devam etmesi halinde hanehalkı döviz mevduatlarında ve döviz mevduatlarının tamamında bir düşüş yaşanabileceğinin altını çizdi. Banka son olarak 2-5 yıllık getiri eğrisinin giderek düzleşeceğini ve burada da birtakım süreç teklifleri olduğunu belirtti.
YABANCI 2022’DE FAİZ ARTIŞI BEKLİYOR
Unicredit ekonomistleri yayımladıkları bir araştırma raporunda kurdaki paha kaybının Aralık’ta ya da 2022’nin başlarında TCMB’yi faiz artırmaya zorlayabileceğini belirtti. Türk lirasında likidite kısıtlamaları uygulanmasını beklediklerini ve kurdaki bedel kaybının önlenmesi için birinci vakit içinderda rezervlerin kullanılabileceğini söyleyen Unicredit ekonomistleri, bu tedbirlerin uzun vadede işe yaramayacağını ve eninde sonunda faiz artırımının gerekli olacağını vurguladı.
Ekonomistler, TCMB’nin faiz indirimlerine devam etmesi durumunda likidite tedbirleriyle süreksiz bir sıkılaşmanın daha sık görülebileceğini lakin bunun da Türk lirasındaki kıymet kaybının önüne geçemeyeceğini belirtti. Credit Suisse de TCMB’den bir faiz artırımı gelmediği sürece dolar/TL’nin 14.00 düzeyine gerçek gitmeye devam edeceğini öngördü. Raporda “Negatif geri besleme döngüsünün durması için, TCMB’nin agresif biçimde faiz artırması gerekli. Dolar/TL’nin istikrar kazanması için siyaset faiz oranının en azında yıllık enflasyon civarına getirilmesi gerekli, bu en az 500 baz puanlık bir artırım.
Dolar/TL’de trendin aksine dönmesi için ise siyaset faizinin epey daha agresif biçimde artırılmasına gereksinim olması fazlaca büyük mümkünlük. Siyaset faizi artırımı olmaz ise dolar/TL’nin 14.00 üzere düzeylere ulaşabileceği görülüyor. Büyük bir faiz artırımı dolar/TL’yi 11.00 civarına getirir” sözleri yer aldı. TCMB’den faiz artırım beklentisini ikinci çeyreğe çeken Goldman Sachs ise bu sefer artırım fiyatında revizyona gitti. Goldman Sachs, TCMB’nin siyaset faizini 2022’nin ikinci çeyreğinde 600 baz puan artırarak yüzde 14’ten yüzde 20’ye çıkarmasını beklediklerini deklare etti.
LİRA JAPON YENİNE KARŞI YÜZDE 35 KAYBETTİ
Japonya’nın olağanda risk seven ferdî yatırımcıları rekor zayıf düzeylere düşen Türk lirasından çıkarken kimileri konumlarını kapamak zorunda kaldı. Tokyo Financial Exchange bilgilerine bakılırsa Türk lirasına yönelik uzun durum alan Japon kişisel yatırımcının kontrat sayısı Şubattan bu yana en düşük seviyeyi görürken ekim ayındaki tepeden yüzde 44 azaldı.
Gaitime.com Research Institute Genel Müdürü Takuya Kanda, son buyrukların yaklaşık yüzde 30’unun, Türk lirası/yen kurunun 9’un altına gerilemesinin akabinde gelen zarurî satışlar olduğunu belirtti. Türk lirası salı günü 8.5 yene kadar gerilemişti. Çarşamba günü ise 9 yenin çabucak üzerinde süreç görüyor. Türk lirası, yene karşı bu yıl yaklaşık yüzde 35 paha kaybetti. Kanda “Japon ferdî yatırımcılar artık Türk lirasına yönelik optimist konumlarını korumuyorlar. Yatırımcı Meksika pezosu yahut Yeni Zelanda doları üzere para ünitelerine yöneliyor. Olağan ki para ünitesi zayıfladıkça ucuz fiyattan alıcı çıkacaktır. Lakin geçmişten farklı olarak bunun kolektif bir hareket olacağını düşünmüyorum” değerlendirmesini yaptı.
RİSK PRİMİ 1 YILIN TEPESİNDE
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS), 2021 Mart ayındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Başkanlığı değişikliği daha sonrasındaki düzeyini de geride bırakarak 489 baz puan ile 1 yılın doruğuna tırmandı. CDS en son 2020’nin Kasım ayında iktisat ve Merkez Bankası idaresinde değişiklik yaşanmadan hemilk evvel bu düzeylerde bulunuyordu.
Geçen yıl Kasım ayında Lütfi Elvan’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Naci Ağbal’ın ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı’na atanmasıyla Türkiye’nin risk primi 1,5 ay içerisinde 566 baz puan düzeyinden 306 baz puana kadar gerilemişti. İzlenen sıkı para siyasetiyle birlikte CDS 2021’in Şubat ayında 283 baz puana kadar gerileyerek son yılların en düşük düzeyini görmüştü.
Risk primi bunu takiben Mart ayında Naci Ağbal’ın TCMB Başkanlığı’ndan alınarak yerine Şahap Kavcıoğlu’nun atanmasıyla 306 baz puan düzeyinden 482 baz puana kadar tırmanmıştı. daha sonrasında kademeli bir biçimde gerileyerek Eylül 2021’de 367 baz puana kadar inen Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi, faiz indirimlerinin başlamasıyla birlikte 22 Ekim’de 464 baz puana kadar tırmanmış, Kasım ayı başında 400 baz puana kadar gerilemişti.
ÖDEMELER İSTİKRARI KRİZİ
Societe Generale stratejistleri, yayımladığı bir araştırma raporunda Türk lirasındaki paha kaybıyla birlikte en makus senaryo olarak insanların bankalardaki varlıklarını çekme riskinin kıymetli derecede arttığını belirtti. Kurdaki bedel kaybını durdurmak için seçeneklerin kısıtlı olduğunu belirten stratejistler, düşük döviz rezervleri düşünüldüğünde sermaye denetiminin ya da acil bir faiz artırımının seçenekler içinde bulunabileceğini söz etti.
Stratejistler, acil bir faiz artırımının daha muhtemel bir senaryo olduğunu ama mevduat çekme limiti üzere birtakım sermaye denetimi araçlarının kullanılmasının da mümkün olduğunu söylemiş oldu. Türkiye’nin bir ödemeler istikrarı kriziyle karşı karşıya kalacağını çabucak hemen düşünmediklerini belirten Societe Generale stratejistleri, şirketlerin 2018’den beri döviz yükümlülüklerini önemli biçimde düşürdüklerini ve borç çevirme oranlarının hala yüksek olduğunu lisana getirdi.
Karar’ın haberine göre iktisattaki faiz ısrarı TL’yi tarihinin en berbat düzeylerine taşıyor. Kasım ayıyla bir arada sert kayıplarla imza atan lira, yeni iş gününde de tepe olmasa bile yükseliş eğiliminde. Kurda aşağı istikametli hareketler sonlu kalırken, 13.46 olan dolar/TL tepesine şimdilik pek yakın.
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS), 2021 Mart ayındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Başkanlığı değişikliği daha sonrasındaki düzeyini de geride bırakarak 489 baz puan ile 1 yılın doruğuna tırmandı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise yaşanan krizi yalnızca açıklamayla geçiştirdi. Çok oynaklığa rağmen açıklama yapan Merkez, uygulanmakta olan dalgalı kur rejimi altında kur düzeyine ait bir taahhüdü olmadığı belirterek, şirketleri ve vatandaşları süreç yapmama konusunda uyardı. TL’deki bu paha kaybı bankaların da bilançolarını etkiledi.
Bloomberg Kıdemli Gelişen Piyasalar Analisti Tomasz Noetzel, Türk lirasındaki bedel kaybının birçok banka için yönetilebilir olduğunu ancak tüm bankalar için bunun geçerli olmadığını söylemiş oldu. Garanti BBVA, Yapı Kredi ve Akbank üzere bankaların sermaye, likidite tamponlarının ve hedge siyasetlerinin en uygunları olduğunu belirten Noetzel, Vakıfbank ve Halkbank üzere kamu bankalarının en kırılganlar olduğunu ve bu bankalar için sermaye hesabında tanınan kolaylıkların uzatılabileceğini ya da sermaye enjeksiyonu seçeneğinin değerlendirilebileceğini söylemiş oldu.
Noetzel, dördüncü çeyrekte Türk lirasının dolar karşısında yüzde 30 paha kaybettiğini ve bunun ortalama olarak Türk bankalarının sermayelerini 3 milyar dolar civarında düşürdüğünü söylemiş oldu. Akbank, Garanti ve Yapı Kredi üzere bankaların Türk lirasındaki kıymet kaybından en az etkilenenler olacağını belirten Noetzel, Vakıfbank’ın tanınan sermaye kolaylıkları hariç sermaye yeterlilik oranının minimumu üstündeki yüzde 80’lik fazladan sermayesinin risk altında olduğunu söylemiş oldu.
Noetzel, Halkbank’ın kurdaki bedel kaybına karşı en kırılgan banka olduğunu düşündüklerini söylemiş oldu. Türkiye’deki düzenleyici kuruluşların sermaye hesaplamalarında kurun daha makul kullanması için sermaye hesabındaki kolaylıkların muhtemelen uzatacağını belirten Noetzel, sermaye hesabındaki kolaylıklar olmadan Türk bankalarının sermaye yeterlilik oranlarının yüzde 12-19 içinde olduğunu belirtti.
ENFLASYONA TESİRİ 7 PUANDAN FAZLA
Societe Generale, Türk lirasına olan inancın azalmasıyla insanların bankalara koşabileceğini, finansal piyasalardaki istikrarın bozulabileceğini ve Türk lirasındaki paha kaybının bir hiperenflasyon periyoduna yol açabileceğini belirtti. Gelecek aylarda TÜFE’nin muhtemelen yüzde 30’a gerçek yükseleceğini belirten banka, Türk lirasında Eylül’den beri yaşanan yüzde 35’lik paha kaybının gelecek aylar TÜFE’ye 7 yüzde puan olarak yansıyacağını söylemiş oldu. Bankacılık sisteminden para çıkışlarının yaşanabileceğini ve bankacılık istatistiklerinin gelecekte daha az sağlam olabileceğini belirten Societe Generale, kurdaki kıymet kaybının devam etmesi halinde hanehalkı döviz mevduatlarında ve döviz mevduatlarının tamamında bir düşüş yaşanabileceğinin altını çizdi. Banka son olarak 2-5 yıllık getiri eğrisinin giderek düzleşeceğini ve burada da birtakım süreç teklifleri olduğunu belirtti.
YABANCI 2022’DE FAİZ ARTIŞI BEKLİYOR
Unicredit ekonomistleri yayımladıkları bir araştırma raporunda kurdaki paha kaybının Aralık’ta ya da 2022’nin başlarında TCMB’yi faiz artırmaya zorlayabileceğini belirtti. Türk lirasında likidite kısıtlamaları uygulanmasını beklediklerini ve kurdaki bedel kaybının önlenmesi için birinci vakit içinderda rezervlerin kullanılabileceğini söyleyen Unicredit ekonomistleri, bu tedbirlerin uzun vadede işe yaramayacağını ve eninde sonunda faiz artırımının gerekli olacağını vurguladı.
Ekonomistler, TCMB’nin faiz indirimlerine devam etmesi durumunda likidite tedbirleriyle süreksiz bir sıkılaşmanın daha sık görülebileceğini lakin bunun da Türk lirasındaki kıymet kaybının önüne geçemeyeceğini belirtti. Credit Suisse de TCMB’den bir faiz artırımı gelmediği sürece dolar/TL’nin 14.00 düzeyine gerçek gitmeye devam edeceğini öngördü. Raporda “Negatif geri besleme döngüsünün durması için, TCMB’nin agresif biçimde faiz artırması gerekli. Dolar/TL’nin istikrar kazanması için siyaset faiz oranının en azında yıllık enflasyon civarına getirilmesi gerekli, bu en az 500 baz puanlık bir artırım.
Dolar/TL’de trendin aksine dönmesi için ise siyaset faizinin epey daha agresif biçimde artırılmasına gereksinim olması fazlaca büyük mümkünlük. Siyaset faizi artırımı olmaz ise dolar/TL’nin 14.00 üzere düzeylere ulaşabileceği görülüyor. Büyük bir faiz artırımı dolar/TL’yi 11.00 civarına getirir” sözleri yer aldı. TCMB’den faiz artırım beklentisini ikinci çeyreğe çeken Goldman Sachs ise bu sefer artırım fiyatında revizyona gitti. Goldman Sachs, TCMB’nin siyaset faizini 2022’nin ikinci çeyreğinde 600 baz puan artırarak yüzde 14’ten yüzde 20’ye çıkarmasını beklediklerini deklare etti.
LİRA JAPON YENİNE KARŞI YÜZDE 35 KAYBETTİ
Japonya’nın olağanda risk seven ferdî yatırımcıları rekor zayıf düzeylere düşen Türk lirasından çıkarken kimileri konumlarını kapamak zorunda kaldı. Tokyo Financial Exchange bilgilerine bakılırsa Türk lirasına yönelik uzun durum alan Japon kişisel yatırımcının kontrat sayısı Şubattan bu yana en düşük seviyeyi görürken ekim ayındaki tepeden yüzde 44 azaldı.
Gaitime.com Research Institute Genel Müdürü Takuya Kanda, son buyrukların yaklaşık yüzde 30’unun, Türk lirası/yen kurunun 9’un altına gerilemesinin akabinde gelen zarurî satışlar olduğunu belirtti. Türk lirası salı günü 8.5 yene kadar gerilemişti. Çarşamba günü ise 9 yenin çabucak üzerinde süreç görüyor. Türk lirası, yene karşı bu yıl yaklaşık yüzde 35 paha kaybetti. Kanda “Japon ferdî yatırımcılar artık Türk lirasına yönelik optimist konumlarını korumuyorlar. Yatırımcı Meksika pezosu yahut Yeni Zelanda doları üzere para ünitelerine yöneliyor. Olağan ki para ünitesi zayıfladıkça ucuz fiyattan alıcı çıkacaktır. Lakin geçmişten farklı olarak bunun kolektif bir hareket olacağını düşünmüyorum” değerlendirmesini yaptı.
RİSK PRİMİ 1 YILIN TEPESİNDE
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS), 2021 Mart ayındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Başkanlığı değişikliği daha sonrasındaki düzeyini de geride bırakarak 489 baz puan ile 1 yılın doruğuna tırmandı. CDS en son 2020’nin Kasım ayında iktisat ve Merkez Bankası idaresinde değişiklik yaşanmadan hemilk evvel bu düzeylerde bulunuyordu.
Geçen yıl Kasım ayında Lütfi Elvan’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Naci Ağbal’ın ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı’na atanmasıyla Türkiye’nin risk primi 1,5 ay içerisinde 566 baz puan düzeyinden 306 baz puana kadar gerilemişti. İzlenen sıkı para siyasetiyle birlikte CDS 2021’in Şubat ayında 283 baz puana kadar gerileyerek son yılların en düşük düzeyini görmüştü.
Risk primi bunu takiben Mart ayında Naci Ağbal’ın TCMB Başkanlığı’ndan alınarak yerine Şahap Kavcıoğlu’nun atanmasıyla 306 baz puan düzeyinden 482 baz puana kadar tırmanmıştı. daha sonrasında kademeli bir biçimde gerileyerek Eylül 2021’de 367 baz puana kadar inen Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi, faiz indirimlerinin başlamasıyla birlikte 22 Ekim’de 464 baz puana kadar tırmanmış, Kasım ayı başında 400 baz puana kadar gerilemişti.
ÖDEMELER İSTİKRARI KRİZİ
Societe Generale stratejistleri, yayımladığı bir araştırma raporunda Türk lirasındaki paha kaybıyla birlikte en makus senaryo olarak insanların bankalardaki varlıklarını çekme riskinin kıymetli derecede arttığını belirtti. Kurdaki bedel kaybını durdurmak için seçeneklerin kısıtlı olduğunu belirten stratejistler, düşük döviz rezervleri düşünüldüğünde sermaye denetiminin ya da acil bir faiz artırımının seçenekler içinde bulunabileceğini söz etti.
Stratejistler, acil bir faiz artırımının daha muhtemel bir senaryo olduğunu ama mevduat çekme limiti üzere birtakım sermaye denetimi araçlarının kullanılmasının da mümkün olduğunu söylemiş oldu. Türkiye’nin bir ödemeler istikrarı kriziyle karşı karşıya kalacağını çabucak hemen düşünmediklerini belirten Societe Generale stratejistleri, şirketlerin 2018’den beri döviz yükümlülüklerini önemli biçimde düşürdüklerini ve borç çevirme oranlarının hala yüksek olduğunu lisana getirdi.