TL’ye güvenen hiç bu kadar ziyan etmedi!

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,935
TÜİK’in, kasım ayına ait finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranlarına göre TL mevduat TÜFE ile indirgendiğinde yatırımcısına yüzde 2,32 kaybettirdi. TL mevduat yatırımcısına aylık birinci defa bu kadar kaybettirdi.

İktisat idaresinin faiz hassasiyeti TL’de rekor kayıplara niye oluyor. Üst üste faiz indirimleri TL’den kaçışı hızlandırırken, Türk Lirası’na güvenen yatırımcıya tarihi kayıplar yaşattı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kasım ayına ait finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranlarını deklare etti. Merkez Bankası’nın faiz indirimleri kararında mevduat faizlerinin düşmesiyle TL mevduatların gerçek getiri oranı kasımda tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bazında yüzde 2,07 düştü.


TÜİK’in datayı hesaplamaya başladığı Ocak 1997’den beri birinci sefer TL mevduat yatırımcısına aylık bu kadar kaybettirdi.

Kasımda TL’deki sert kıymet kaybı ve yüksek enflasyon TL mevduatı yeğleyen yatırımcıya kayıplar yaşattı.

en çok kazandıran yatırım aracı ise 15,93’le külçe altın oldu. Faiz indirimine bağlı döviz kurlarındaki artışla dolar yatırımcısına yüzde 12,72, euro ise yüzde 10,81 oranında kazandırdı.

Külçe altın yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) bazında ise kasımda yüzde 9,1 oranında yatırımcısının yüzünü güldürdü. Külçe altın yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) bazında ise kasımda yüzde 9,1 oranında kâr ettirdi.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde, yatırım araçlarından BIST 100 endeksi yüzde 6,69, dolar yüzde 6,08 ve euro 4,28 oranlarında yatırımcısına kazandırırken, mevduat faizi (brüt) yüzde 8,07 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 8,53 yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise BIST 100 endeksi yüzde 13,37, dolar yüzde 12,72 ve avro yüzde 10,81 oranlarında yatırımcısına yarar sağladı. Mevduat faizi (brüt) yüzde 2,32 ve DİBS yüzde 2,8 ile kaybettiren yatırım araçları olarak kayıtlara geçti.

LİRANIN GERÇEK KIYMETİ KRİZLERDE BİLE BU KADAR GERİLEMEDİ

Türk lirasının gerçek pahasını gösteren gösterge tüm vakit içinderın en düşük düzeyine indi. TL’nin kur karşısındaki bedel kaybı yüksek enflasyon gerçek kurun son 40 yılın en taban sayısının görülmesine niye oldu. Gerileme 1994 ve 2001 krizlerini de aştı.

Merkez Bankası Kasım ayında TÜFE bazlı gerçek efektif döviz kurunun 54,33 düzeyine gerilediğini deklare etti. Ekim ayında 60,11’e inen Gerçek Kur Pazartesi açıklanan Kasım 2021 verisiyle 54,3’e indi. TL’nin gerçek pahası bir ayda yüzde 10 geriledi. bu biçimdece gerçek efektif döviz kuru 1988’e kadar giden datada en düşük düzeye inmiş oldu.


2021 Şubat ayında 69 düzeyine tırmanan kur Haziran ayında 60 düzeyinin altını test etmişti. daha sonrasında toparlanma sinyali veren kurda Ekim ayında bir daha 60’lı düzeyler izlenmişti.

1980’de 128,0 seviyesinde olan gerçek efektif döviz kuru 1988’de 64,2’ye gerileyerek yüzde 49,7 bedel kaybetti. Bu kayıplar daha sonrası toparlanan gerçek efektif kur 1994 kriziyle yeni bir atak geçirerek ocak ayında 100,57’den nisanda 67,23’e indi ve yüzde 33 geriledi.

2001 krizinde ise TL’nin gerçek bedelinin düşüşü 8 ay sürdü ve 116,67’den başlayan gerçek efektif kur Ekim 2001’de 75,01 ile son buldu. 2001 devalüasyonunda TL’nin gerçek bedeli yüzde 35,7 geriledi. Eylül 2018’de Gerçek Efektif Döviz Kuru 62,51 ile o tarihe kadar en düşük seviyeye indi. Hem 1994 kriz seviyesini ve birebir vakitte 1988’in de gerisine düştü.

KUR İDDİASI 15 OLARAK GÜNCELLENDİ

Türkiye iktisadında krizin derinleşmesinin yanısıra yüksek enflasyon ve faiz siyaseti niçiniyle milletlerarası kurum ve kuruluşlar, döviz kuru varsayımlarını yeniliyor. Dünyanın önde gelen bankalarından Commerzbank 2022 ve 2023 için dolar iddialarını güncelledi. Almanya’nın ikinci büyük bankası pozisyonundaki Commerzbank, dolar varsayımını 15 liraya çıkardı. Banka, Türkiye’de önümüzdeki yılın birinci çeyreği için dolar varsayımını daha evvel 10 liradan 11 liraya yükseltmişti.

Banka, son gelişmeler ve Merkez Bankası’nın faiz siyaseti niçiniyle yeni bir tahlil raporu yayınladı. Commerzbank daha evvel hazırlanan raporda 2022 birinci çeyrek için dolar kurunun 11 lira olacağını öngörmüştü. Lakin döviz kurlarındaki dalgalanmalar niçiniyle bu beklentisini bir daha güncelleyerek, 15 liraya yükseltti.

YILLIK EN YÜKSEK GETİRİ DOLARDA


Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde Amerikan doları TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 10,35 yatırımcısına en yüksek gerçek getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan doları niçiniyle yüzde 13,43 kayıp gerçekleşti.

YABANCI PARA MEVDUATI ORANI REKOR DÜZEYDE

TL’nin yalnızca kasım ayında yüzde 28’i aşan paha kaybıyla bir arada, enflasyonun önümüzdeki aylarda 10 puan yükselerek yüzde 30’lara yükselmesi beklenirken, Türk Lirası’nın yatırımcısına rekor seviyede kaybettirmesi kaçışı hızlandırdı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) günlük datalarına bakılırsa 1 Aralık itibariyle bankacılık dalında yabancı para mevduatının toplam mevduat ortasındaki hissesi yüzde 63,2’ye çıktı. BDDK’ya bakılırsa 1 Aralık itibariyle bankalardaki yabancı para mevduatı 253 milyar 953 milyon dolar oldu.


Toplam mevduat ise 401 milyar 494 milyon dolar olarak kaydedildi. En son 2001 yılı ekim ayında TL’nin gerçek pahasının 75,1’e gerilemesiyle yabancı para mevduatı yüzde 62’ye çıkmıştı.

2001 krizinin de düzeyini aşan yabancı para mevduat oranı birinci defa yüzde 63,2’yi aşarak tarihi en yüksek oranına ulaştı.

Öte yandan Türk lirasında yaşanan dalgalanmalar likidite şartlarının da bozulmasına yol açtı. Türk lirasında alış-satış içindeki fark Kasım ayında 20 yılın en yüksek düzeyine çıktı.

Türk lirasındaki sert dalgalanmalar son yirmi yılın en berbat likidite şartlarına yol açıyor. TL’deki alış-satış içindeki fark kasımda, Şubat 2001’den bu yana en yüksek düzeyine çıktı.

Karar