Satın alınan eser çeşitliliği düştü

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Katılım
18 Eki 2020
Mesajlar
2,736
Yüksek fiyatlar, haneleri daha çeşitli, farklı eser satın almaktan uzaklaştırıyor. Hane Tüketim Paneli araştırmamızda geçmiş senelerda satın alınan eser çeşitliliğinde daima artış tespit ederdik. Birinci sefer bu yılın birinci 10 ayında bu alanda bir gerileme gördük. Artık %2 oranında daha az çeşit satın alıyoruz, bu düşüş örneğin paklık mamüllerinde ise %7.

Çalışma Bakanlığı minimum ücretlilerin tüm çalışanlar ortasındaki oranının %37 olduğunu deklare etti. Ve minimum fiyatta 2022 yılında Ocak ve Temmuz aylarında yapılan artırımlarla toplamda %90’ın üzerinde artış gerçekleşti. Düşük fiyatlı kesim için tasarruf etmek hayli daha güç, hatta imkânsız diyebiliriz, ötürüsıyla bu fiyat artışı harcanabilir gelirin enflasyon karşısında bir nebze de olsa korunması manasına geliyor.

Öte yandan daha yüksek gelir kümelerinde, bilhassa fiyatlı çalışan daha üst gelir kümelerinde maaşlar gorece daha az arttı.

Bu kümenin harcanabilir gelirindeki kayıp oranı daha fazla.

Bu durumun yansımalarını tüketim istatistiklerinde görmeye başladık. Belirttiğim üzere ortalama bir hanede satın alınan mamüllerin çeşitliliği Ocak-Ekim 2022 periyodunda geçen yılın birebir periyoduna kıyasla %2 oranında azalırken AB sosyoekonomik segmentindeki hanelerde bu azalma %4 olarak gerçekleşti.

AB haneleri ortalamaya yanlışsız (gerileyerek) yaklaşıyor, Ekim 2021’dilk evvelki 12 aylık devirde ortalamadan %11 fazla harcama yapıyorlardı, Ekim 2022’de son 12 aylık devirde ortalamanın %5 üzerinde harcama yapar hale geldiler.

C2 haneleri tıpkı periyotlarda ortalamada iken ortalamanın %1 üzerine çıktılar, DE haneleri de bir daha ortalamaya hakikat bir adım atarak %1 (yükselerek) yaklaştılar. AB sosyoekonomik kümesine dahil vatandaşların karşılaştığı kayıp genel memnuniyet ve beklentilerine de yansıyor.

2021 sonunda bu kümede şahsi hayat standardından memnuniyetsizlik genel ortalamadan gerideyken 2022 Eylül’e geldiğimizde ortalamanın üzerinde bir memnuniyetsizlik görmeye başladık. Misal durum önümüzdeki birkaç aylık periyoda dair beklentiler için de geçerli. Yaklaşık bir yıl evvel şahsi ekonomilerinde berbata gidiş olacağını düşünenlerin oranı AB segmentinde ülke ortalamasına göre daha düşük idi.

10 ay daha sonra ise durum aksine döndü. AB, genel topluma göre daha umutsuz. Üst sosyoekonomik kümelerin tüketici olarak karşılaştıkları bu ekonomik erozyon, üzerine epeyce düşünülmesi gereken bir değişim. Gelir dağılımında daha istikrarlı bir tablo olması olağan olarak her ülkenin amacı, lakin fakirleşerek değil zenginleşerek eşitlenmeyi amaçlamalıyız.

İlk 10 ayda eser sayısında düşüş

Alınan farklı eser adedindeki değişim %




AB kümesi daha epeyce frene basıyor

Son iki yılda SES kümelerinde hanelerin harcama endeksi




AB SES kümesi hanelerde daha sert




AB kümesinde hayat standartları