- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 3,272
Engellilerin toplumdan dışlanmalarının onları ruhsal olarak yaraladığına dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engellilere ikinci sınıf insan muamelesi yaptığınız vakit onlar için toplumsal mani oluşturmuş oluruz, engellileri yaralamış oluruz. En büyük yaralama da ruhsal yaralamalardır.” dedi. Engellilere karşı oluşturulan en büyük görünmeyen manilerden birinin duygusal körlük ve duygusal sağırlık olduğunu belirten Tarhan, “Duygusal körlüğü ve duygusal sağırlığı olan bireyler empati yapamazlar.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, engellilerin toplumsal hayata iştiraki ve toplumdaki manilerin kaldırılmasına ait değerlendirmede bulundu.
Engellileri en çok toplumsal pürüzler rahatsız ediyor
Engellileri rahatsız eden bahsin kendi pürüzleri değil, toplumda var olan pürüzler olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Empati yaptığımızda şunu görüyoruz: Engellileri en çok rahatsız eden bedensel mahzurları değil, toplumsal engelleridir. İnsanların önyargılarıdır. Bu pürüzler ve önyargılar engellileri daha epeyce üzmekte ve daha hayli yaralamaktadır.” dedi.
Manilerin bir epey çeşidi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, fizikî ve zihinsel mahzurların yanı sıra gelişim bozukluklarından kaynaklanan mahzurların bulunduğunu belirterek bilhassa doğuştan gelen pürüzlerin ortaya çıkardığı zorlukların aşılmasında anne, baba, aile ve öğretmen tavırlarının kıymetli olduğunu kaydetti. Burada engelli bireye liderlik etmenin değerine işaret eden Tarhan, “Engelli çocuklarda liderlik kıymetli. Öğretmenin liderliği kıymetli ve anne babanın liderliği kıymetli.” dedi.
Çalışma ömründe daha epeyce yer almalılar
Engelli bireylerin toplumdaki yeri ve çalışma ömründe yer almalarının da gerekliliğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme sürecinde en büyük kazanımlarından biri, engellilerle ilgili çeşitli hakların verilmesi oldu. Avrupa Birliği’nde engelli bireylerin hayata karışmasına imkan sağlanmaktadır. TÜİK istatistiklerine nazaran Türkiye’ de %13 civarında engelli bulunmaktadır.” dedi. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, engellilerin iş hayatında daha fazla oranda yer almaları gerektiğini söylemiş oldu.
Duygusal körlük ve duygusal sağırlık engellileri yaralar
Engellilerin toplumdan dışlanmalarının onları ruhsal olarak yaraladığına dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engellilere ikinci sınıf insan muamelesi yaptığınız vakit onlar için toplumsal mahzur oluşturmuş oluruz, engellileri yaralamış oluruz. En büyük yaralama da ruhsal yaralamalardır. Engellilere karşı oluşturulan en büyük görünmeyen manilerden biri de duygusal körlük ve duygusal sağırlıktır. Duygusal körlüğü ve duygusal sağırlığı olan şahıslar empati yapamazlar. Empati yapamadıkları için de sağlıklı bir iş bağlantısı, arkadaş ilgisi ve aile münasebeti kuramazlar. Birçok vakit yalnız kalırlar. Uzun müddet mutsuzdurlar ve bunun farkında değildirler.” diye konuştu.
Mahzuru üzerinden irtibat kurulmamalı
Engellilere karşı bakış açısının çocukluk senelerından itibaren geliştiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, burada bilhassa empati hissinin ehemmiyetini vurguladı. İnsan bağlantılarında kimi bahislerin asla konuşulmaması gerektiğini belirten Tarhan, “Kişilerin özrüne, pürüzüne, özeline ve kutsalına asla dokunmamak gerekiyor. Kimliklerimizin yanı sıra alt kimliklerimiz de vardır.
örneğin biz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyız. Alt kimlik olarak bir sürü kimlik vardır. O kimliklerin üzerinden bağlantı kurmak, kimliklerine bakmak gelişmemiş toplumların özelliğidir. Gelişmiş toplumlarda beşerler bu mevzulara girmezler. Bu beraberinde kültürel bir gelişmişlik göstergesidir. Farklılıklar üzerinden değil, benzerlikler üzerinden, gelecek üzerinden, ortak ilgi alanları üzerinden bağlantı kurulur. Yani engelli bir kimselerle manisi üzerinden değil, uğraşıları, mesleği üzere mevzular üzerinden bağlantı kurmak gerekiyor. Bunun da ailede öğretilmesi gerekiyor.” dedi.
Engelli bireylerin toplumsal hayata iştirakleri değerli
Engelli bireylerin toplumsal hayatta yer almalarının kıymetli olduğunu, bu hususta Türkiye’nin kıymetli uzaklıklar kat ettiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engelli bireyleri asıl üzen, kendi pürüzleri değil, toplumsal mahzurlar. Türkiye bu hususta da önceye bakılırsa çok hoş bir yol aldı. Yollarda ve toplu taşıma araçlarında engelli rampaları yapıldı, engellilere özel otoparklar ayrıldı. Bir şuur oluşturulmaya çalışılıyor.” diye konuştu.
Engellileri anlamak gerekiyor
Engelli bireylere verilen iletilerdeki kimi yanlışlara da işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engellileri anlamak gerekiyor. Onlara engelinle savaş diyoruz. Yanlışlardan bir tanesi budur: Maniyle savaşılmaz. İnsanın gücünün yettiği şeyler kadar yetmediği şeyler vardır. Denetim edebileceği şeyler kadar bunu denetim edemeyeceği şeyler de vardır. Gücünün yetmediği, denetim edemeyeceği bir şeyle insan savaşırsa acı çeker. Şu an üçüncü dalga psikoterapiler var. Bu metotta şahsa gücünün yetmediği ya da denetim edemediği şeylerle savaşmak yerine kabullenip yönetme biçimleri öğretiliyor. Bunlara meta bilişsel, zihin üstü tedaviler de deniliyor. Kişi bu sistemde baş etmesi gereken sorunu kabullenip onu nasıl yönetmesi gerektiğini öğreniyor. bu biçimde durumlarda kişi, pürüzüne odaklı bir biçimde yaşamaz, geleceğine odaklı yaşar.” dedi.
Gerçek gayeler seçmemiz lazım
Engelli insanın duygusal olarak kuvvetli olduğu vakit, o pürüze karşın hayatta nasıl hoş şeyler yaptığıyla ilgili biroldukça muvaffakiyet kıssası olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “hayatı boyunca sıhhat sorunları çeken Beethoven, orta yaşlarında işitme sorunları yaşamaya başlamış ve daha sonra büsbütün sağır olmuştur. bu vakitten daha sonra sağırlığı müzik hayatını hiç bir biçimde etkilememiştir. 9. senfoniyi sağırlık devrinde bestelemiştir. Beethoven bunu nasıl yapmıştır? Varoluşun hakikatini bilen insan, pürüzünü düşman üzere görmez ki. Varoluşun hakikatini bu beşerler çalışsın. Yani yaratılışta adaletsizlik yoktur. Her insan güçlü olamaz, kuvvetli olamaz, sağlıklı olamaz, her insan güzel olamaz, hoş olamaz ancak her insan, âlâ insan olabilir. Bu niçinle biz amacımızı yanlış seçersek yani illa da varlıklı olacağım dersek bu sentezine ulaşamadığı vakit hayal kırıklığı olur. Önemli bir kapitalist rekabetin mağduru oluruz, kurbanı oluruz. Hakikat gayeler seçtiğimiz vakit hem keyifli oluruz hem başarılı oluruz.” dedi.
Engelli birey kendini geliştirip ileriye gidebilir
“Günümüzde ehemmiyeti anlaşılan müspet psikoloji öbür ismiyle memnunluk bilimi çalışmaları da insanların kıymet ve öncelik piramitlerini değiştirmesini tavsiye ediyor” diyen Pof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişinin yüksek, kendini aşan, aşkın gayeler seçebilmesi gerekir. Kişi mana ortasında koşmazsa, yaptığı bir işin manası olduğunu düşünmez. Bunun için anlamlılık arayışı bizi hakikat arayışına gdolayıyor. Beşerde başka canlılardan farklı olarak yeniliği arama geni var ve vefatla ilgili farkındalık geni var. Buna meta bilişsel genler diyoruz. Onun için insan başka canlılardan özel, farklı, üstün olmuş. Engelli bir insan kendini bu türlü kabullenip kendini müzikte, sanatta, ideolojide geliştirebilir ve epeyce ileriye gidebilir. Çok önemli bir örneği var: Hawking. Hawking’in hastalığı vardı. 2018’de vefat etti ama şayet o kişi o hastalığı olmasaydı tahminen kolay biri olacaktı ancak kendini bırakmadı o. Ne yaptı, oturduğu yerden dudak hareketleriyle göz hareketleriyle bilgisayar kullanarak insanlığın istikametini değiştiren keşiflerde bulundu. Big Bang’i örneğin o buldu. O engelliydi. Pürüzüyle savaşmak üzere bir yolu seçmedi, pürüzü kabul etti onunla bir arada ilerlemeye, yol almaya çalıştı. Akıllı bir insanın yapacağı budur. ”diye konuştu.
Varoluşsal fabrika ayarlarına uygun yaşayabilmek önemli…
“Engelinizle savaşın” diyen birtakım eski literatürlerin insanı mutsuz ettiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişi gücünün yetmediğini anladığı vakit depresif olabiliyor. Engelli bireyin bu pürüzüyle omurundaki amaca nasıl ulaşacağını düşünmesi lazım. Hayat 100 kapılı bir saray üzeredir. 99 kapı kapalı olursa 1 kapıdan girilir. 99 kapı kapalı olsa, 1 tane açık kapı bulup maksadımıza ulaşabiliriz. Onun için kendimize yanlışsız, gerçekçi maksatlar koyabilmek lazım. Engelli bir insan için de bu geçerlidir, hepimiz için de geçerlidir. Bu hayat yalnızca 5 duyuyla anlaşılacak bir hayat değildir. Cihanın sırlarını biz 5 duyuyla anlayamayız. Akıl yürütme formlarıyla anlamamız lazım. Akıl ve sezgiyle de hakikati bulabiliriz. Biz Mevlana’nın dediği üzere dünyada hayatıyoruz, dünyadan geçiyoruz. Dünya bir imtihan, kimisine zenginlikle imtihan oluyor kimisine yoksullukla oluyor kimisine maniyle oluyor kimisine de fizikî sıhhatle oluyor. Kıymetli olan bu gerçek mana katacak gerçek amaçlara yönelik kullanabilmek. Varoluşsal fabrika ayarlarına uygun yaşayabilmek değerlidir.” diye konuştu.
Hibya Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, engellilerin toplumsal hayata iştiraki ve toplumdaki manilerin kaldırılmasına ait değerlendirmede bulundu.
Engellileri en çok toplumsal pürüzler rahatsız ediyor
Engellileri rahatsız eden bahsin kendi pürüzleri değil, toplumda var olan pürüzler olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Empati yaptığımızda şunu görüyoruz: Engellileri en çok rahatsız eden bedensel mahzurları değil, toplumsal engelleridir. İnsanların önyargılarıdır. Bu pürüzler ve önyargılar engellileri daha epeyce üzmekte ve daha hayli yaralamaktadır.” dedi.
Manilerin bir epey çeşidi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, fizikî ve zihinsel mahzurların yanı sıra gelişim bozukluklarından kaynaklanan mahzurların bulunduğunu belirterek bilhassa doğuştan gelen pürüzlerin ortaya çıkardığı zorlukların aşılmasında anne, baba, aile ve öğretmen tavırlarının kıymetli olduğunu kaydetti. Burada engelli bireye liderlik etmenin değerine işaret eden Tarhan, “Engelli çocuklarda liderlik kıymetli. Öğretmenin liderliği kıymetli ve anne babanın liderliği kıymetli.” dedi.
Çalışma ömründe daha epeyce yer almalılar
Engelli bireylerin toplumdaki yeri ve çalışma ömründe yer almalarının da gerekliliğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme sürecinde en büyük kazanımlarından biri, engellilerle ilgili çeşitli hakların verilmesi oldu. Avrupa Birliği’nde engelli bireylerin hayata karışmasına imkan sağlanmaktadır. TÜİK istatistiklerine nazaran Türkiye’ de %13 civarında engelli bulunmaktadır.” dedi. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, engellilerin iş hayatında daha fazla oranda yer almaları gerektiğini söylemiş oldu.
Duygusal körlük ve duygusal sağırlık engellileri yaralar
Engellilerin toplumdan dışlanmalarının onları ruhsal olarak yaraladığına dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engellilere ikinci sınıf insan muamelesi yaptığınız vakit onlar için toplumsal mahzur oluşturmuş oluruz, engellileri yaralamış oluruz. En büyük yaralama da ruhsal yaralamalardır. Engellilere karşı oluşturulan en büyük görünmeyen manilerden biri de duygusal körlük ve duygusal sağırlıktır. Duygusal körlüğü ve duygusal sağırlığı olan şahıslar empati yapamazlar. Empati yapamadıkları için de sağlıklı bir iş bağlantısı, arkadaş ilgisi ve aile münasebeti kuramazlar. Birçok vakit yalnız kalırlar. Uzun müddet mutsuzdurlar ve bunun farkında değildirler.” diye konuştu.
Mahzuru üzerinden irtibat kurulmamalı
Engellilere karşı bakış açısının çocukluk senelerından itibaren geliştiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, burada bilhassa empati hissinin ehemmiyetini vurguladı. İnsan bağlantılarında kimi bahislerin asla konuşulmaması gerektiğini belirten Tarhan, “Kişilerin özrüne, pürüzüne, özeline ve kutsalına asla dokunmamak gerekiyor. Kimliklerimizin yanı sıra alt kimliklerimiz de vardır.
örneğin biz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyız. Alt kimlik olarak bir sürü kimlik vardır. O kimliklerin üzerinden bağlantı kurmak, kimliklerine bakmak gelişmemiş toplumların özelliğidir. Gelişmiş toplumlarda beşerler bu mevzulara girmezler. Bu beraberinde kültürel bir gelişmişlik göstergesidir. Farklılıklar üzerinden değil, benzerlikler üzerinden, gelecek üzerinden, ortak ilgi alanları üzerinden bağlantı kurulur. Yani engelli bir kimselerle manisi üzerinden değil, uğraşıları, mesleği üzere mevzular üzerinden bağlantı kurmak gerekiyor. Bunun da ailede öğretilmesi gerekiyor.” dedi.
Engelli bireylerin toplumsal hayata iştirakleri değerli
Engelli bireylerin toplumsal hayatta yer almalarının kıymetli olduğunu, bu hususta Türkiye’nin kıymetli uzaklıklar kat ettiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engelli bireyleri asıl üzen, kendi pürüzleri değil, toplumsal mahzurlar. Türkiye bu hususta da önceye bakılırsa çok hoş bir yol aldı. Yollarda ve toplu taşıma araçlarında engelli rampaları yapıldı, engellilere özel otoparklar ayrıldı. Bir şuur oluşturulmaya çalışılıyor.” diye konuştu.
Engellileri anlamak gerekiyor
Engelli bireylere verilen iletilerdeki kimi yanlışlara da işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Engellileri anlamak gerekiyor. Onlara engelinle savaş diyoruz. Yanlışlardan bir tanesi budur: Maniyle savaşılmaz. İnsanın gücünün yettiği şeyler kadar yetmediği şeyler vardır. Denetim edebileceği şeyler kadar bunu denetim edemeyeceği şeyler de vardır. Gücünün yetmediği, denetim edemeyeceği bir şeyle insan savaşırsa acı çeker. Şu an üçüncü dalga psikoterapiler var. Bu metotta şahsa gücünün yetmediği ya da denetim edemediği şeylerle savaşmak yerine kabullenip yönetme biçimleri öğretiliyor. Bunlara meta bilişsel, zihin üstü tedaviler de deniliyor. Kişi bu sistemde baş etmesi gereken sorunu kabullenip onu nasıl yönetmesi gerektiğini öğreniyor. bu biçimde durumlarda kişi, pürüzüne odaklı bir biçimde yaşamaz, geleceğine odaklı yaşar.” dedi.
Gerçek gayeler seçmemiz lazım
Engelli insanın duygusal olarak kuvvetli olduğu vakit, o pürüze karşın hayatta nasıl hoş şeyler yaptığıyla ilgili biroldukça muvaffakiyet kıssası olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “hayatı boyunca sıhhat sorunları çeken Beethoven, orta yaşlarında işitme sorunları yaşamaya başlamış ve daha sonra büsbütün sağır olmuştur. bu vakitten daha sonra sağırlığı müzik hayatını hiç bir biçimde etkilememiştir. 9. senfoniyi sağırlık devrinde bestelemiştir. Beethoven bunu nasıl yapmıştır? Varoluşun hakikatini bilen insan, pürüzünü düşman üzere görmez ki. Varoluşun hakikatini bu beşerler çalışsın. Yani yaratılışta adaletsizlik yoktur. Her insan güçlü olamaz, kuvvetli olamaz, sağlıklı olamaz, her insan güzel olamaz, hoş olamaz ancak her insan, âlâ insan olabilir. Bu niçinle biz amacımızı yanlış seçersek yani illa da varlıklı olacağım dersek bu sentezine ulaşamadığı vakit hayal kırıklığı olur. Önemli bir kapitalist rekabetin mağduru oluruz, kurbanı oluruz. Hakikat gayeler seçtiğimiz vakit hem keyifli oluruz hem başarılı oluruz.” dedi.
Engelli birey kendini geliştirip ileriye gidebilir
“Günümüzde ehemmiyeti anlaşılan müspet psikoloji öbür ismiyle memnunluk bilimi çalışmaları da insanların kıymet ve öncelik piramitlerini değiştirmesini tavsiye ediyor” diyen Pof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişinin yüksek, kendini aşan, aşkın gayeler seçebilmesi gerekir. Kişi mana ortasında koşmazsa, yaptığı bir işin manası olduğunu düşünmez. Bunun için anlamlılık arayışı bizi hakikat arayışına gdolayıyor. Beşerde başka canlılardan farklı olarak yeniliği arama geni var ve vefatla ilgili farkındalık geni var. Buna meta bilişsel genler diyoruz. Onun için insan başka canlılardan özel, farklı, üstün olmuş. Engelli bir insan kendini bu türlü kabullenip kendini müzikte, sanatta, ideolojide geliştirebilir ve epeyce ileriye gidebilir. Çok önemli bir örneği var: Hawking. Hawking’in hastalığı vardı. 2018’de vefat etti ama şayet o kişi o hastalığı olmasaydı tahminen kolay biri olacaktı ancak kendini bırakmadı o. Ne yaptı, oturduğu yerden dudak hareketleriyle göz hareketleriyle bilgisayar kullanarak insanlığın istikametini değiştiren keşiflerde bulundu. Big Bang’i örneğin o buldu. O engelliydi. Pürüzüyle savaşmak üzere bir yolu seçmedi, pürüzü kabul etti onunla bir arada ilerlemeye, yol almaya çalıştı. Akıllı bir insanın yapacağı budur. ”diye konuştu.
Varoluşsal fabrika ayarlarına uygun yaşayabilmek önemli…
“Engelinizle savaşın” diyen birtakım eski literatürlerin insanı mutsuz ettiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişi gücünün yetmediğini anladığı vakit depresif olabiliyor. Engelli bireyin bu pürüzüyle omurundaki amaca nasıl ulaşacağını düşünmesi lazım. Hayat 100 kapılı bir saray üzeredir. 99 kapı kapalı olursa 1 kapıdan girilir. 99 kapı kapalı olsa, 1 tane açık kapı bulup maksadımıza ulaşabiliriz. Onun için kendimize yanlışsız, gerçekçi maksatlar koyabilmek lazım. Engelli bir insan için de bu geçerlidir, hepimiz için de geçerlidir. Bu hayat yalnızca 5 duyuyla anlaşılacak bir hayat değildir. Cihanın sırlarını biz 5 duyuyla anlayamayız. Akıl yürütme formlarıyla anlamamız lazım. Akıl ve sezgiyle de hakikati bulabiliriz. Biz Mevlana’nın dediği üzere dünyada hayatıyoruz, dünyadan geçiyoruz. Dünya bir imtihan, kimisine zenginlikle imtihan oluyor kimisine yoksullukla oluyor kimisine maniyle oluyor kimisine de fizikî sıhhatle oluyor. Kıymetli olan bu gerçek mana katacak gerçek amaçlara yönelik kullanabilmek. Varoluşsal fabrika ayarlarına uygun yaşayabilmek değerlidir.” diye konuştu.
Hibya Haber Ajansı