ÖNDER YILMAZ – Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK), kamuoyunda “patates hat” olarak bilinen “açık hatların” şahısların bilgi ve istekleri haricinde açıldığını ve kim tarafınca kullanıldığının bilinemediğini belirtirken, bu çizgilerin dolandırıcılıktan teröre kadar bir epeyce cürmün işletmesinde kullanıldığını kaydetti. Gerçek faillerin yakalanamaması niçiniyle bu sınırların “kamu nizamı, kamu güvenliği ve ulusal güvenlik için tehlike” oluşturduğunu tabir etti. BTK, bu çizgiler üzerinden işlenen hatalar niçiniyle vatandaşların yüklü borçlar ile karşı karşıya kaldıklarına ya da ömür uzunluğu mahpusa kadar varan ağır cezalarla yargılandıklarına işaret etti. Masumiyetlerini kanıtlamak zorunda kaldıklarını kaydetti.
Belgesi iptal ediliyor
BTK, TBMM Dilekçe Komisyonu’na gönderdiği raporda, dolandırıcılığın önlenmesi gayesiyle arayan sınır bilgisinin işletmeciler ve aboneler tarafınca değiştirilmemesi gerektiğinin mevzuatta düzenlendiğini, bunun ihlali halinde işletmeci yetkilendirme dokümanının iptal edildiğini belirtti. Bugüne kadar arayan sınır bilgisi kapsamındaki ihlaller niçiniyle pek hayli işletmecinin yetkilendirmesinin feshedildiğini bildirdi. Kuruma iletilen, 850’li numaralar üzerinden gerçekleştirilen ticari aramalara ait şikâyetlerin incelenmesi kararı, birtakım abonelik mukavelelerine ait çizgilerin, bölümde “açık hat” (patates hat) olarak bilinen, bireylerin bilgi ve istekleri haricinde açılan ve kim tarafınca da kullanıldığı bilinmeyen çizgiler olduğu tespitinin yapıldığı aktarılan raporda, şöyleki denildi:
Kanıtlamak zorunda
“Kişiler bilgi ve istekleri haricinde taraf haline getirildikleri kontratlardan doğan borçlar niçiniyle icra takibi yahut hukuk davalarına muhatap olmak zorunda kalmakta, kelam konusu çizgilerin dolandırıcılıktan teröre kadar bir hayli hatanın işlenmesinde kullanılması niçiniyle, isimli makamlar önünde masumiyetlerini kanıtlamak zorunda kalmakta. Kişisel sonuçlarının yanında hata faaliyetlerinde kullanılmaları ve kullanıcısının kim olduğu bilinmediği gerçek faillerin yakalanamaması niçiniyle de kamu tertibi, kamu güvenliği ve ulusal güvenliği için de tehlike oluşturan açık sınırların önlenmesi için Kurumumuz tarafınca bugüne kadar bir hayli düzenleme yapılmış ve birtakım önlemler alınmıştır.”
Bu mevzuda yapılabilecek ilave bir süreç bulunmadığı vurgulanan raporda, bilhassa “konumdan bağımsız numaraların tahsisi ile telefon dolandırıcılığıyla mücadelede” kamu kurum ve kuruluşlarının rolü mevzularında netlik sağlanması gerektiğine dikkat çekti.
BTK, açık sınırlar haricinde kalan ve abonelerin bilgisi dâhilinde açılan sınırlar için “telefon dolandırıcılığı” sözü yerine pazarlama ve tanıtımdan kaynaklanan “haksız ticari uygulamaların” kelam konusu olduğunu vurguladı. Tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamaların yasak olduğunu, Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nun bu hususta sert önlemlerinin kelam konusu olduğunu kaydeden BTK, vatandaşın 0 850 sınırlar üzerinden dolandırıcılık olarak gördüğü haksız ticari uygulamalara ait Reklam Kurulu’nun 11 bin 429 TL idari para cezası ve kelam konusu ticari uygulamayı durdurma cezalarını uyguladığını bildirdi.
Sınırlandırılabilir
Haberleşme hürriyetinin anayasal teminat altında olduğuna dikkat çeken BTK; bireyler içinde haberleşmenin saklılığının dokunulmaz olduğunu, hâkim yahut yetkili merci buyruğu bulunmadıkça haberleşmenin engellenemeyeceğini lakin Anayasada belirtilen münasebetler kapsamında şahısların haberleşme hürriyetinin sonlandırılabileceğine işaret etti.
Ceza düzenlemesi önerisi
Raporda şu biçimde denildi:
“Bu kapsamda, şikâyet konusu aramalara ait olarak gerçek yahut hukuksal bireylere uygulanan idari cezalar yanında önleyici birtakım önlemlerin de alınmasının faydalı olabileceği, bu prestijle -şikâyet konusu aramaların yalnızca elektronik haberleşme kesimine mahsus olmadığı da dikkate alınarak- hizmet alınan başka bölümlerin (sağlık, e-ticaret, finans vb.) faaliyet alanına giren konularda da tüketicilerin şikâyet konusu aramalara maruz kaldığı göz önünde bulundurulduğunda yaşanan/yaşanabilecek tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilebilmesini teminen Ticaret Bakanlığı yetkisinde Anayasa’ya uygun olarak tüketici haklarına ait genel kanun olan ve çerçeve kararları haiz 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dercedilecek bir karar marifetiyle haksız ticari uygulamalarda kullanıldığı tespit edilen sabit yahut taşınabilir çizgilerin kapatılması yahut iptal edilmesi üzere önleyici önlemlere havi genel uygulamaya şamil bir düzenleme yapılmasının yerinde olabileceği değerlendirilmiştir. Ayrıyeten bahse bahis uygulamalara yönelik caydırıcılığın sağlanabilmesini teminen mevzuatta uygulanan idari para cezalarına ait konuların gerçek ve hukuksal şahıslar bakımından ayrıştırılarak hukukî şahıslar tarafıyla rölatif idari para cezası düzenlenmesinin faydalı olabileceği değerlendirilmiş, bu istikametteki görüşlerimiz 6502 sayılı Kanunun tadiline ait kurumumuza iletilen yazıya cevaben Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına iletilmiştir.”
YARIN: BTK’NIN TELEFON DOLANDIRICILIĞININ ÖNLENMESİNE AİT TEKLİF VE ÖNLEMLERİ NELER?
Belgesi iptal ediliyor
BTK, TBMM Dilekçe Komisyonu’na gönderdiği raporda, dolandırıcılığın önlenmesi gayesiyle arayan sınır bilgisinin işletmeciler ve aboneler tarafınca değiştirilmemesi gerektiğinin mevzuatta düzenlendiğini, bunun ihlali halinde işletmeci yetkilendirme dokümanının iptal edildiğini belirtti. Bugüne kadar arayan sınır bilgisi kapsamındaki ihlaller niçiniyle pek hayli işletmecinin yetkilendirmesinin feshedildiğini bildirdi. Kuruma iletilen, 850’li numaralar üzerinden gerçekleştirilen ticari aramalara ait şikâyetlerin incelenmesi kararı, birtakım abonelik mukavelelerine ait çizgilerin, bölümde “açık hat” (patates hat) olarak bilinen, bireylerin bilgi ve istekleri haricinde açılan ve kim tarafınca da kullanıldığı bilinmeyen çizgiler olduğu tespitinin yapıldığı aktarılan raporda, şöyleki denildi:
Kanıtlamak zorunda
“Kişiler bilgi ve istekleri haricinde taraf haline getirildikleri kontratlardan doğan borçlar niçiniyle icra takibi yahut hukuk davalarına muhatap olmak zorunda kalmakta, kelam konusu çizgilerin dolandırıcılıktan teröre kadar bir hayli hatanın işlenmesinde kullanılması niçiniyle, isimli makamlar önünde masumiyetlerini kanıtlamak zorunda kalmakta. Kişisel sonuçlarının yanında hata faaliyetlerinde kullanılmaları ve kullanıcısının kim olduğu bilinmediği gerçek faillerin yakalanamaması niçiniyle de kamu tertibi, kamu güvenliği ve ulusal güvenliği için de tehlike oluşturan açık sınırların önlenmesi için Kurumumuz tarafınca bugüne kadar bir hayli düzenleme yapılmış ve birtakım önlemler alınmıştır.”
Bu mevzuda yapılabilecek ilave bir süreç bulunmadığı vurgulanan raporda, bilhassa “konumdan bağımsız numaraların tahsisi ile telefon dolandırıcılığıyla mücadelede” kamu kurum ve kuruluşlarının rolü mevzularında netlik sağlanması gerektiğine dikkat çekti.
BTK, açık sınırlar haricinde kalan ve abonelerin bilgisi dâhilinde açılan sınırlar için “telefon dolandırıcılığı” sözü yerine pazarlama ve tanıtımdan kaynaklanan “haksız ticari uygulamaların” kelam konusu olduğunu vurguladı. Tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamaların yasak olduğunu, Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nun bu hususta sert önlemlerinin kelam konusu olduğunu kaydeden BTK, vatandaşın 0 850 sınırlar üzerinden dolandırıcılık olarak gördüğü haksız ticari uygulamalara ait Reklam Kurulu’nun 11 bin 429 TL idari para cezası ve kelam konusu ticari uygulamayı durdurma cezalarını uyguladığını bildirdi.
Sınırlandırılabilir
Haberleşme hürriyetinin anayasal teminat altında olduğuna dikkat çeken BTK; bireyler içinde haberleşmenin saklılığının dokunulmaz olduğunu, hâkim yahut yetkili merci buyruğu bulunmadıkça haberleşmenin engellenemeyeceğini lakin Anayasada belirtilen münasebetler kapsamında şahısların haberleşme hürriyetinin sonlandırılabileceğine işaret etti.
Ceza düzenlemesi önerisi
Raporda şu biçimde denildi:
“Bu kapsamda, şikâyet konusu aramalara ait olarak gerçek yahut hukuksal bireylere uygulanan idari cezalar yanında önleyici birtakım önlemlerin de alınmasının faydalı olabileceği, bu prestijle -şikâyet konusu aramaların yalnızca elektronik haberleşme kesimine mahsus olmadığı da dikkate alınarak- hizmet alınan başka bölümlerin (sağlık, e-ticaret, finans vb.) faaliyet alanına giren konularda da tüketicilerin şikâyet konusu aramalara maruz kaldığı göz önünde bulundurulduğunda yaşanan/yaşanabilecek tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilebilmesini teminen Ticaret Bakanlığı yetkisinde Anayasa’ya uygun olarak tüketici haklarına ait genel kanun olan ve çerçeve kararları haiz 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dercedilecek bir karar marifetiyle haksız ticari uygulamalarda kullanıldığı tespit edilen sabit yahut taşınabilir çizgilerin kapatılması yahut iptal edilmesi üzere önleyici önlemlere havi genel uygulamaya şamil bir düzenleme yapılmasının yerinde olabileceği değerlendirilmiştir. Ayrıyeten bahse bahis uygulamalara yönelik caydırıcılığın sağlanabilmesini teminen mevzuatta uygulanan idari para cezalarına ait konuların gerçek ve hukuksal şahıslar bakımından ayrıştırılarak hukukî şahıslar tarafıyla rölatif idari para cezası düzenlenmesinin faydalı olabileceği değerlendirilmiş, bu istikametteki görüşlerimiz 6502 sayılı Kanunun tadiline ait kurumumuza iletilen yazıya cevaben Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına iletilmiştir.”
YARIN: BTK’NIN TELEFON DOLANDIRICILIĞININ ÖNLENMESİNE AİT TEKLİF VE ÖNLEMLERİ NELER?