- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 3,272
Mevsim geçişlerinde biroldukca kişi bilhassa de alerjik rinit üzere sorunları olan bireyler, çoğunlukla uyku sıkıntıları yaşayabiliyor. Yataş Uyku Heyeti Üyesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı, Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Sezim Şafak, bu vakitte ortaya çıkan uyku sıkıntılarının tahliline dair değerli tekliflerde bulunuyor.
Mevsim değişikliklerinde sıcaklık düşüyor, güneşin tesiri azalıyor, geceler uzayıp gündüzler kısalıyor. Bu değişim süreci uykumuzu da direkt etkiliyor. Mevsim değişikliklerinin bedenin biyolojik saatini koruyup ritmini ayarlayan melatonin hormonunun üretimindeki döngüyü etkilediğinin altını çizen Yataş Uyku Heyeti Üyesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı, Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Sezim Şafak, “Işık uyaranı melatonin hormununun salgılanmasını pürüzler, karanlık ise artırır. Uykuya dalma suratı melatonin hormonuyla gerçek orantılıdır. Melatonin seviyesi ne kadar yüksekse uykuya geçiş o kadar çabuk olur. Günlerin kısalması ile cilde renk veren melonosit hücreleri de az uyarılır ve bedene memnunluk, canlılık ve zindelik veren serotonin salgısı azalır. Bireylerde çabuk yorulma, uykusuzluk ve mutsuzluk üzere problemler görülmeye başlar. Melatonin hormonunun azalmasına bağlı uykusuzluk, serotonin azlığıyla da birleşince sonbaharda bedenin bağışıklık sistemi zayıflar, çarçabuk grip, nezle ve soğuk algınlığı üzere rahatsızlıklar ortaya çıkar. Tıpkı niçinle var olan hastalıkların da seyri ağırlaşır” diyor.
Erişkinler günde 6 saatten az, 10 saatten çok uyumamalı
Dr. Öğr. Üyesi Şafak, hormonal yapıda meydana gelen tüm bu değişiklikler niçiniyle mevsimsel geçişlerde gece saatlerinde uyumak, gündüz saatlerinde ise uyanık kalmaya dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. “Erişkinler günde 6 saatten az, 10 saatten çok uyumamalı” diyen Şafak, bu mühletlere uyulmadığı takdirde bellek, bağışıklık sistemi ya da bilginin işlenmesi sürecinin olumsuz etkileneceğine dikkat çekiyor. Şafak, çocuklarda ise uyku mühletinin okul öncesinde ortalama 12-13 saat, ilkokul çağında ise 8-10 saat olması gerektiğini de hatırlatıyor. bu vakitte uyku sorunu yaşayan, bilhassa alerjik rinitli bireylerin detaylı bir kulak burun boğaz muayenesi ve alerjik bulguların tanısı için prick testinin yanı sıra her türlü uyku bozukluğunun teşhis ve tanısı için polisomnografi olarak isimlendirilen ve uyku laboratuvarlarında uygulanan uyku testi yaptırmasını öneriyor. Şafak, “Bu inceleme metodu yardımıyla teşhis koyarak, uygun tedaviyi planlamak mümkündür” diyor.
Uyku hijyenine kesinlikle uyulmalı
Kaliteli bir uyku için “uyku hijyeni” olarak tanımlanan kurallara uyulmasının epeyce kıymetli olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Şafak, bu kuralları şu biçimde açıklıyor: “Yatma ve uyanma saatlerinin tertipli olması, sık değişkenlik göstermemesi gerekir. Yatak ve yastık seçimi, odanın ısısı, aydınlatması uykuya uygun hale getirilmeli. Çay, kahve, sigara, alkol üzere uyarıcı eserler akşam saatlerinde tüketilmemeli. Yatağa uykuya hazır olarak gidilmeli. Ayrıyeten alerjik rinitli bireylerin gece uyudukları odanın havalanması, nem oranı, sıcaklığı, yattığı yatak ve yastığı da kıymetlidir.”
Hibya Haber Ajansı
Mevsim değişikliklerinde sıcaklık düşüyor, güneşin tesiri azalıyor, geceler uzayıp gündüzler kısalıyor. Bu değişim süreci uykumuzu da direkt etkiliyor. Mevsim değişikliklerinin bedenin biyolojik saatini koruyup ritmini ayarlayan melatonin hormonunun üretimindeki döngüyü etkilediğinin altını çizen Yataş Uyku Heyeti Üyesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı, Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Sezim Şafak, “Işık uyaranı melatonin hormununun salgılanmasını pürüzler, karanlık ise artırır. Uykuya dalma suratı melatonin hormonuyla gerçek orantılıdır. Melatonin seviyesi ne kadar yüksekse uykuya geçiş o kadar çabuk olur. Günlerin kısalması ile cilde renk veren melonosit hücreleri de az uyarılır ve bedene memnunluk, canlılık ve zindelik veren serotonin salgısı azalır. Bireylerde çabuk yorulma, uykusuzluk ve mutsuzluk üzere problemler görülmeye başlar. Melatonin hormonunun azalmasına bağlı uykusuzluk, serotonin azlığıyla da birleşince sonbaharda bedenin bağışıklık sistemi zayıflar, çarçabuk grip, nezle ve soğuk algınlığı üzere rahatsızlıklar ortaya çıkar. Tıpkı niçinle var olan hastalıkların da seyri ağırlaşır” diyor.
Erişkinler günde 6 saatten az, 10 saatten çok uyumamalı
Dr. Öğr. Üyesi Şafak, hormonal yapıda meydana gelen tüm bu değişiklikler niçiniyle mevsimsel geçişlerde gece saatlerinde uyumak, gündüz saatlerinde ise uyanık kalmaya dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. “Erişkinler günde 6 saatten az, 10 saatten çok uyumamalı” diyen Şafak, bu mühletlere uyulmadığı takdirde bellek, bağışıklık sistemi ya da bilginin işlenmesi sürecinin olumsuz etkileneceğine dikkat çekiyor. Şafak, çocuklarda ise uyku mühletinin okul öncesinde ortalama 12-13 saat, ilkokul çağında ise 8-10 saat olması gerektiğini de hatırlatıyor. bu vakitte uyku sorunu yaşayan, bilhassa alerjik rinitli bireylerin detaylı bir kulak burun boğaz muayenesi ve alerjik bulguların tanısı için prick testinin yanı sıra her türlü uyku bozukluğunun teşhis ve tanısı için polisomnografi olarak isimlendirilen ve uyku laboratuvarlarında uygulanan uyku testi yaptırmasını öneriyor. Şafak, “Bu inceleme metodu yardımıyla teşhis koyarak, uygun tedaviyi planlamak mümkündür” diyor.
Uyku hijyenine kesinlikle uyulmalı
Kaliteli bir uyku için “uyku hijyeni” olarak tanımlanan kurallara uyulmasının epeyce kıymetli olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Şafak, bu kuralları şu biçimde açıklıyor: “Yatma ve uyanma saatlerinin tertipli olması, sık değişkenlik göstermemesi gerekir. Yatak ve yastık seçimi, odanın ısısı, aydınlatması uykuya uygun hale getirilmeli. Çay, kahve, sigara, alkol üzere uyarıcı eserler akşam saatlerinde tüketilmemeli. Yatağa uykuya hazır olarak gidilmeli. Ayrıyeten alerjik rinitli bireylerin gece uyudukları odanın havalanması, nem oranı, sıcaklığı, yattığı yatak ve yastığı da kıymetlidir.”
Hibya Haber Ajansı