- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
*Dr. Mahfi Eğilmez
Dün akşam USD / TL kuru 8,27’lerde dolaşıyordu. Bu sabah 9’da 8,35’e yükseldi 12’de 8,46’yı gördü, şu sıralar (saat 15,30) 8,45 ötüründa bulunuyor. Ne oldu da bu biçimde bir günde yüzde 2’nin üzerinde bedel kaybı yaşandı?
İki mümkünlük var: (1) Dışarıda birtakım gelişmeler olmuş ve Dolar bütün paralara karşı bedel kazanmış olabilir. örneğin ABD’den gelen kimi bilgiler Doları güçlendirmiş ya da Fed’in açıklamaları Dolara talebi artırmış olabilir. (2) İçeride bir şeyler olmuş, örneğin faiz indirimi yapmak gerekir formunda açıklamalar gelmiş ve bu açıklamalar Dolara olan talebi artırarak TL’nin bedel kaybetmesine yol açmış olabilir.
Evvel dışarıya bir bakalım. Dışarıda ABD’de yahut Avrupa’da Doları güçlendirecek ya da zayıflatacak bir açıklama görünmüyor. bir daha de Dolar Endeksine bir bakalım. Altı kıymetli para ünitesine karşı (Euro, Sterlin, Yen, Kanada Doları, İsviçre Frangı, İsveç Kronası) oluşturulmuş bulunan Dolar Endeksi bugün prestijiyle 92,69’da bulunuyor.
7 Eylül’de 92,51 idi. Euro / USD paritesine bakarsak bugün prestijiyle 1,1822’yi görüyoruz. Bu parite 7 Eylül prestijiyle 1,1840 idi. Dolar Endeksinde de Euro / Dolar paritesinde de Dolar lehine yavaşça bir yükseliş kelam konusu olsa da bu yavaşça yükselişten bizim üzere ülke paralarının epey etkilenmesi kelam konusu olmaz. bu biçimde son bir günde karşılaştığımız yüzde 2,2 ötüründaki bedel kaybının asıl sebebini içeride aramak gerekir.
İçeriye baktığımızda her gün yaşanan bir epey olaya rağmen bunların bilhassa kur üzerinde büyük tesirler yaratmadığını biliyoruz. elbette Türkiye’nin yaşadığı olayların kurları fazlaca daha fazla etkilemesi gerekir lakin biliyoruz ki toplum bir fazlaca olayı kanıksamış ve kendi çapında bir aldırmazlık zırhı yaratmış bulunuyor (avantajmış üzere görünen bu aldırmazlık zırhının kuşkusuz bir hayli sakıncası var lakin bunlar öbür bir yazının konusunu oluşturur.) Demek ki son artışın sebebi bu cins olaylar değil. bu biçimde ne oldu da kurlar bir günde yüzde 2’den çok üst gitti?
Bu noktada Merkez Bankası Başkanı’nın bir görüşmede yaptığı açıklama dikkati çekiyor. Bloomberg HT sitesinde yer alan habere göre Merkez Bankası Lideri görüşmede şöyleki demiş: “Küresel merkez bankacılığında, para siyaseti duruşu belirlenirken, para siyasetinin tesiri haricinde olan kısa vadeli arızi ögelerden arındırılmış çekirdek enflasyon göstergeleri temel alınır. Bilhassa salgının getirdiği olağanüstü şartlar, enflasyonun kısa vadeli oynaklıklardan arındırılmış ana eğilimini ölçmeye yarayan çekirdek enflasyon göstergelerinin kıymetini artırmakta.”
Merkez Bankası Başkanı’nın açıklaması; ‘Merkez Bankasının bundan bu biçimde enflasyon hedeflemesini çekirdek enflasyonu temel alarak yapacağı’ biçiminde olsaydı ya da bu türlü anlaşılsaydı TL bedel kaybetmezdi. Merkez Bankası’nın çekirdek enflasyonu hedefleyerek para siyaseti uygulaması benim yıllardır savunduğum bir yaklaşımdır. Zira para siyasetinin etkileyeceği enflasyon göstergesi çekirdek enflasyondur.
Merkez Bankası etkileyebileceği çekirdek enflasyonu hedeflemeli, TÜFE’yi de kestirim etmeli ve buna nazaran çekirdek enflasyon sepeti haricindeki kalemler konusunda tedbir almak üzere hükümeti uyarmalıdır. Buna karşılık Merkez Bankası Lideri bu açıklamayla önümüzdeki devirde yüzde 19 olan siyaset faizini yüzde 19,25 olan TÜFE’ye nazaran değil de yüzde 16,76 olan çekirdek enflasyona nazaran ayarlayacağını kastetmişse ya da bu biçimde anlaşılmışsa piyasanın faiz indiriminin kurları yükselteceği kanısıyla dövize yönelmesi ve TL’nin bedel kaybetmesi doğaldır.
Kurlara baktığımızda piyasanın bu açıklamayı önümüzdeki devirde faiz indirimi yapılacağı formunda yorumlamış olduğu anlaşılıyor. Hedef bu değilse yeni bir açıklama yapılması gerekir.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır.
Dün akşam USD / TL kuru 8,27’lerde dolaşıyordu. Bu sabah 9’da 8,35’e yükseldi 12’de 8,46’yı gördü, şu sıralar (saat 15,30) 8,45 ötüründa bulunuyor. Ne oldu da bu biçimde bir günde yüzde 2’nin üzerinde bedel kaybı yaşandı?
İki mümkünlük var: (1) Dışarıda birtakım gelişmeler olmuş ve Dolar bütün paralara karşı bedel kazanmış olabilir. örneğin ABD’den gelen kimi bilgiler Doları güçlendirmiş ya da Fed’in açıklamaları Dolara talebi artırmış olabilir. (2) İçeride bir şeyler olmuş, örneğin faiz indirimi yapmak gerekir formunda açıklamalar gelmiş ve bu açıklamalar Dolara olan talebi artırarak TL’nin bedel kaybetmesine yol açmış olabilir.
Evvel dışarıya bir bakalım. Dışarıda ABD’de yahut Avrupa’da Doları güçlendirecek ya da zayıflatacak bir açıklama görünmüyor. bir daha de Dolar Endeksine bir bakalım. Altı kıymetli para ünitesine karşı (Euro, Sterlin, Yen, Kanada Doları, İsviçre Frangı, İsveç Kronası) oluşturulmuş bulunan Dolar Endeksi bugün prestijiyle 92,69’da bulunuyor.
7 Eylül’de 92,51 idi. Euro / USD paritesine bakarsak bugün prestijiyle 1,1822’yi görüyoruz. Bu parite 7 Eylül prestijiyle 1,1840 idi. Dolar Endeksinde de Euro / Dolar paritesinde de Dolar lehine yavaşça bir yükseliş kelam konusu olsa da bu yavaşça yükselişten bizim üzere ülke paralarının epey etkilenmesi kelam konusu olmaz. bu biçimde son bir günde karşılaştığımız yüzde 2,2 ötüründaki bedel kaybının asıl sebebini içeride aramak gerekir.
İçeriye baktığımızda her gün yaşanan bir epey olaya rağmen bunların bilhassa kur üzerinde büyük tesirler yaratmadığını biliyoruz. elbette Türkiye’nin yaşadığı olayların kurları fazlaca daha fazla etkilemesi gerekir lakin biliyoruz ki toplum bir fazlaca olayı kanıksamış ve kendi çapında bir aldırmazlık zırhı yaratmış bulunuyor (avantajmış üzere görünen bu aldırmazlık zırhının kuşkusuz bir hayli sakıncası var lakin bunlar öbür bir yazının konusunu oluşturur.) Demek ki son artışın sebebi bu cins olaylar değil. bu biçimde ne oldu da kurlar bir günde yüzde 2’den çok üst gitti?
Bu noktada Merkez Bankası Başkanı’nın bir görüşmede yaptığı açıklama dikkati çekiyor. Bloomberg HT sitesinde yer alan habere göre Merkez Bankası Lideri görüşmede şöyleki demiş: “Küresel merkez bankacılığında, para siyaseti duruşu belirlenirken, para siyasetinin tesiri haricinde olan kısa vadeli arızi ögelerden arındırılmış çekirdek enflasyon göstergeleri temel alınır. Bilhassa salgının getirdiği olağanüstü şartlar, enflasyonun kısa vadeli oynaklıklardan arındırılmış ana eğilimini ölçmeye yarayan çekirdek enflasyon göstergelerinin kıymetini artırmakta.”
Merkez Bankası Başkanı’nın açıklaması; ‘Merkez Bankasının bundan bu biçimde enflasyon hedeflemesini çekirdek enflasyonu temel alarak yapacağı’ biçiminde olsaydı ya da bu türlü anlaşılsaydı TL bedel kaybetmezdi. Merkez Bankası’nın çekirdek enflasyonu hedefleyerek para siyaseti uygulaması benim yıllardır savunduğum bir yaklaşımdır. Zira para siyasetinin etkileyeceği enflasyon göstergesi çekirdek enflasyondur.
Merkez Bankası etkileyebileceği çekirdek enflasyonu hedeflemeli, TÜFE’yi de kestirim etmeli ve buna nazaran çekirdek enflasyon sepeti haricindeki kalemler konusunda tedbir almak üzere hükümeti uyarmalıdır. Buna karşılık Merkez Bankası Lideri bu açıklamayla önümüzdeki devirde yüzde 19 olan siyaset faizini yüzde 19,25 olan TÜFE’ye nazaran değil de yüzde 16,76 olan çekirdek enflasyona nazaran ayarlayacağını kastetmişse ya da bu biçimde anlaşılmışsa piyasanın faiz indiriminin kurları yükselteceği kanısıyla dövize yönelmesi ve TL’nin bedel kaybetmesi doğaldır.
Kurlara baktığımızda piyasanın bu açıklamayı önümüzdeki devirde faiz indirimi yapılacağı formunda yorumlamış olduğu anlaşılıyor. Hedef bu değilse yeni bir açıklama yapılması gerekir.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır.