- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafınca bugün açıklanan ödemeler istikrarı bilgilerine nazaran, kaynağı bilinmeyen para girişlerini gösteren net kusur ve noksan kalemi ağustosta 3,96 milyar dolar oldu. Bu sayı Ocak-Ağustos devrinde 28,31 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın birinci 8 ayında bu sayı 13,5 milyar dolar olmuştu.
Ülkeye kaynağı belgisiz para girişi 2022’nin birinci 6 ayında17,5 milyar dolarla rekor kırmıştı. bu biçimdece kaynağı meçhul para rekor düzeyin üzerindeki seyrini sürdürdü.
NET YANILGI VE NOKSAN KALEMİ NEDİR?
Mahfi Eğilmez’in tarifine bakılırsa, Bir ülkenin dış dünya ile ekonomik alakalarını gösteren ödemeler istikrarına ait dataların derlenmesinde ortaya çıkan yanılgılar ve eksikliklerin ödemeler istikrarı tablosunda gösterildiği kaleme net yanılgı ve noksan ismi veriliyor
TCMB metinlerinde ‘net yanılgı noksan’ kalemi içinse “Verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi, değerleme, ölçme ve kayıt vakti farklılıkları yaratmakta; sonuç prestijiyle oluşan farklar Net Kusur ve Noksan (NHN) kalemine ‘kalıntı’ formunda yansımaktadır. Bu kalem, finans hesabından, cari süreçler hesabı ve sermaye hesabının çıkarılmasıyla elde edilmektedir” sözleri yer alıyor.
Ödemeler istikrarı istatistikleri ve ötürüsıyla net kusur ve noksan kalemi de, hem süreksiz nitelikteki bilgilerin vakit ortasında mutlaklaşması tıpkı vakitte yeni bir kaynaktan data derlenmeye başlanması niçiniyle geriye dönük olarak güncelleniyor.
İthalat ve ihracattaki gümrük ve banka kayıtlarındaki farklılıkların yanı sıra turizm gelir ve masraflarının izlenebilmesi için yürütülen anket çalışmaları kararında hesaplanan gelir yahut masraf, bankaların döviz varlıklarına artış yahut azalış olarak yansımamışsa, ortadaki fark ‘net yanılgı noksan’ kalemine yansıtılıyor.
Yastık altında saklanan para ve pahalı metallerin sisteme giriş ve çıkışları da kaynağı belgisiz giriş ve çıkışlar olarak kayda geçiyor.
NET YANILGI VE NOKSAN KALEMİ niye ARTIYOR?
Sermaye girişlerinin zayıfladığı, TL’de kıymet kayıplarının yaşandığı, vergi ve varlık barışı olduğu devirlerde yerleşiklerin yurtdışı mevduat kaynaklı sermaye hareketlerinin artması da net yanılgı ve noksan kaleminde sayıları artırıyor.
Türkiye’de yerleşik bireylerin yurtdışı mevduat bilgilerinin kapsanmasındaki eksiklikler ve Türk sahipli yabancı bayraklı gemiler ve navlun bilgileri de net kusur ve noksan kaleminde tesirli oluyor.
Ülkeye kaynağı belgisiz para girişi 2022’nin birinci 6 ayında17,5 milyar dolarla rekor kırmıştı. bu biçimdece kaynağı meçhul para rekor düzeyin üzerindeki seyrini sürdürdü.
NET YANILGI VE NOKSAN KALEMİ NEDİR?
Mahfi Eğilmez’in tarifine bakılırsa, Bir ülkenin dış dünya ile ekonomik alakalarını gösteren ödemeler istikrarına ait dataların derlenmesinde ortaya çıkan yanılgılar ve eksikliklerin ödemeler istikrarı tablosunda gösterildiği kaleme net yanılgı ve noksan ismi veriliyor
TCMB metinlerinde ‘net yanılgı noksan’ kalemi içinse “Verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi, değerleme, ölçme ve kayıt vakti farklılıkları yaratmakta; sonuç prestijiyle oluşan farklar Net Kusur ve Noksan (NHN) kalemine ‘kalıntı’ formunda yansımaktadır. Bu kalem, finans hesabından, cari süreçler hesabı ve sermaye hesabının çıkarılmasıyla elde edilmektedir” sözleri yer alıyor.
Ödemeler istikrarı istatistikleri ve ötürüsıyla net kusur ve noksan kalemi de, hem süreksiz nitelikteki bilgilerin vakit ortasında mutlaklaşması tıpkı vakitte yeni bir kaynaktan data derlenmeye başlanması niçiniyle geriye dönük olarak güncelleniyor.
İthalat ve ihracattaki gümrük ve banka kayıtlarındaki farklılıkların yanı sıra turizm gelir ve masraflarının izlenebilmesi için yürütülen anket çalışmaları kararında hesaplanan gelir yahut masraf, bankaların döviz varlıklarına artış yahut azalış olarak yansımamışsa, ortadaki fark ‘net yanılgı noksan’ kalemine yansıtılıyor.
Yastık altında saklanan para ve pahalı metallerin sisteme giriş ve çıkışları da kaynağı belgisiz giriş ve çıkışlar olarak kayda geçiyor.
NET YANILGI VE NOKSAN KALEMİ niye ARTIYOR?
Sermaye girişlerinin zayıfladığı, TL’de kıymet kayıplarının yaşandığı, vergi ve varlık barışı olduğu devirlerde yerleşiklerin yurtdışı mevduat kaynaklı sermaye hareketlerinin artması da net yanılgı ve noksan kaleminde sayıları artırıyor.
Türkiye’de yerleşik bireylerin yurtdışı mevduat bilgilerinin kapsanmasındaki eksiklikler ve Türk sahipli yabancı bayraklı gemiler ve navlun bilgileri de net kusur ve noksan kaleminde tesirli oluyor.