Kamunun döviz satışı 3 milyar dolara yaklaştı

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,935
Merkez Bankası net milletlerarası rezervleri ise 7.53 milyar dolar düzeyinde.

Türk Lirası’ndaki bedel kaybını durdurmayı ve kredileri kısmayı amaçlayan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun geçen cuma aldığı karar daha sonrası Merkez Bankası ve kamu bankalarından ağır döviz satışı gerçekleştirildi.

Dünya Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberine bakılırsa geçen hafta Cuma günü sonucun açıklanmasıyla birlikte başlayan ve bu hafta ferdi ve kurumsal talebi karşılamaya çalışan döviz satışı 2-3 milyar doları buldu. Merkez Bankası ise para ve banka istatistiklerinde 24 Haziran ile biten haftaya ait memleketler arası net rezerv bilgilerini deklare etti. 17 Haziran haftasında 7 milyar 380 milyon dolar ile 20 yılın en düşük düzeyine gerileyen IMF tanımla net memleketler arası rezervler 24 Haziran haftasında 7 milyar 531 milyon dolar ile bir daha 20 yılın en düşük düzeylerinde kalmaya devam etti. Analistler bu hafta da yaşanan döviz satışlarından kaynaklı net memleketler arası rezervlerde kaybın sürmesini bekliyor.

Önce kişisel daha sonra kurumsal talep


Geçen hafta cuma günü dolar/ TL’nin Türkiye piyasalarında günü 17.39 lira düzeylerinden tamamlamasının akabinde BDDK’nın TL kredi için döviz varlığı hududu sonucunı deklare etti.

BDDK’nın TL kredi kullanılıp döviz alınmasını engellemek için aldığını deklare ettiğı karar birinci etapta döviz varlığı sonu aşan şirketlerin döviz satışına yol açabileceği halinde yorumlandı. Türkiye piyasaları kapalıyken ise dolar/ TL bu karara sert bir reaksiyon verdi ve 16.47 liraya kadar geriledi. Pazartesi sabah Türkiye piyasaları açılana kadar 16.09 liraya kadar inen dolar/ TL, piyasalar açıldıktan daha sonra ise gelen ağır ferdî talep niçiniyle 16.40 liraya yükseldi. Bankacılık kaynakları cuma sonucun açıklanması ve pazartesi piyasalar açılıncaya kadar kamu bankaları ve Merkez Bankası’nın ağır bir biçimde düşük hacimli piyasada süreç yaptığını lisana getirdi.

Pazartesi günü 1 milyar dolara yaklaşan ferdi talep niçiniyle kamunun döviz satışının sürdüğünü söyleyen bankacılık kaynakları salı gününden itibaren ise dövizde kurumsal talebin ortaya çıktığını vurguladı. Bankacılık kaynakları bunu şaşırtan olarak yorumlarken kamunun da bu talebi karşılamak için satışlara devam ettiğini lisana getirdi. Dolar/TL ise hafta boyunca 16.09-16.73 lira içinde hareket etti. Türkiye piyasaları kapalıyken ulaşılan 16.09 lira piyasalar açıkken tekrar görülemedi. Kaynakların verdiği bilgiye nazaran cuma günü karardan itibaren düne kadar kamunun sattığı döviz ölçüsünün 2-3 milyar doları buldu.


Net rezervde artış 150 milyon dolar

Merkez Bankası dün ise 24 Haziran ile biten haftaya ait dataları deklare etti. Buna göre Merkez Bankası’nın IMF tarifli net memleketler arası rezervleri bundan evvelki haftaya bakılırsa 150 milyon dolar artış ile 7 milyar 531 milyon dolar oldu. 17 Haziran ile biten haftada 7 milyar 380 milyon dolar ile 20 yılın en düşük düzeyine gerileyen rezervler geçen hafta da bu düzeylerde kalmaya devam etti.

Yüzde 40 hududu yüzde 50’ye mi çıkarılacak?

Merkez Bankası, KKM, reeskont kredileri, ihracat gelirinin yüzde 40’ının Merkez Bankası’na satılması ve ülkeler ortası swap mutabakatlarıyla rezervlerini güçlendirmeye çalışıyor. Fakat döviz piyasasına müdahale için yapılan satışlar ve BOTAŞ başta olmak üzere KİT’lere yaptığı döviz satışları ile rezervler geriliyor. Bankacılık kaynakları BDDK’nın bu son TL krediye döviz varlığı sonu adımının da Merkez Bankası’nın talebiye atıldığını lisana getirdi. Bu adımla da bir ölçü döviz satışı bekleyen Merkez Bankası’nın bir daha sonraki adımının ise ihracat gelirinin yüzde 40’ının değil yüzde 50’sinin Merkez Bankası’na satılması zaruriliği olabileceğine dikkat çekildi.

Bloke değerin kıymetini Merkez belirleyecek


Bankaların Merkez Bankası’nda tutacakları bloke menkul değerlerin kıymetini Merkez Bankası belirleyecek. Yabancı para yükümlülükleri için Türk Lirası cinsinden menkul değer tesis edilmesine ait koşulları düzenleyen 10 Haziran tarihindeki bildiride değişiklik yapıldı. Değişiklik yapılan bildiri bankalara kur muhafazalı mevduata dönüşüm oranına göre makul bir maksat veriyor. Bu maksada uymayanlar için de bloke olarak menkul değer tesis etme koşulu getiriyordu. Buna nazaran bankaların Merkez Bankası’nda açtıkları hesaplarda bloke olarak bulunduracakları menkul değerlerin pahası Merkez Bankası tarafınca belirlenecek.

KKM hesapları 1 milyar lirayı aştı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık bilgilerine bakılırsa kur muhafazalı mevduat 24 Haziran ile biten hafta itibariyle 1 milyar 18 milyon 197 bin liraya yükseldi. BDDK datalarına bakılırsa bankacılık bölümünün kredi hacmi, geçen hafta 40 milyar 664 milyon lira artarak 6 trilyon 344 milyar 453 milyon liraya çıktı. Bankacılık dalındaki toplam mevduat da (bankalararası dahil), geçen hafta 26 milyar 847 milyon lira arttı. Kelam konusu haftada yüzde 0,4 yükselen bankacılık bölümü toplam mevduatı, 7 trilyon 7 milyar 981 milyon lira oldu. Bilgilere bakılırsa, tüketici kredileri meblağı, 24 Haziran prestijiyle 9 milyar 830 milyon lira artışla 905 milyar 932 milyon liraya çıktı. Kelam konusu kredilerin 345 milyar 238 milyon lirası konut, 23 milyar 308 milyon lirası taşıt ve 537 milyar 387 milyon lirası muhtaçlık kredilerinden oluştu. Kelam konusu periyotta taksitli ticari kredilerin meblağı 2 milyar 315 milyon lira artarak 843 milyar 302 milyon liraya çıktı.

Bankaların ferdî kredi kartı alacakları da yüzde 3,0 artışla 276 milyar 759 milyon liraya çıktı. Ferdi kredi kartı alacaklarının 115 milyar 276 milyon lirası taksitli, 161 milyar 482 milyon lirası taksitsiz oldu. BDDK haftalık datalarına bakılırsa, bankacılık kesiminde takipteki alacaklar, 24 Haziran prestijiyle bundan evvelki haftaya bakılırsa 2 milyar 310 milyon lira azalarak 160 milyar 510 milyon liraya geriledi. Kelam konusu takipteki alacakların 128 milyar 992 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı.

Rezervlerin güçlendirilmesine odaklanılacak


Para Siyaseti Heyeti’nin (PPK) geçen hafta siyaset faizini sabit tutma sonucu aldığı toplantının dün özetleri yayımladı. Özetlerde büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin hissesi artarken, cari süreçler istikrarında turizm kaynaklı iyileşmelerin yanında güç meblağlarından kaynaklanan riskler devam ettiği belirtilirken şu noktalara dikkat çekildi:

“Cari süreçler istikrarının sürdürülebilir düzeylerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için kıymet arz etmektedir. Enfl asyonda gözlenen yükseliste; jeopolitik gelismelerin yol açtığı güç maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının süreksiz tesirleri, global güç, besin ve ziraî emtia fiyatlarindaki artışların olusturdugu kuvvetli negatif arz şokları tesirli olmaya devam etmektedir. TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir siyaset çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmekte. Bu süreçte, siyaset araçlarının Türk lirası mevduat gelişmeninin desteklenmesi, APİ fonlamasının teminat yapısında Türk lirası cinsi varlıkların artırılması, para takası (swap) ölçüsünün kademeli biçimde azaltılması ve döviz rezervlerinin güçlendirilmesi istikametinde geliştirilmesine odaklanılacak.”

Yabancı TL menkul değer satarken yerlinin aklı dövizde

Yabancı yatırımcıların TL menkul değerlerinden çıkışı geçen hafta da devam etti. Merkez Bankası haftalık menkul değer istatistiklerine nazaran 24 Haziran haftasında yabancı yatırımcılar 98.4 milyon dolarlık pay senedi, 57.7 milyon dolarlık da devlet iç borçlanma senedi sattı.


Yabancı yatırımcı satış yapıp çıkarken yurtiçi yerleşik şahısların de döviz mevduatlarını artırdı. Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine nazaran parite tesirinden arındırılmış olarak döviz mevduatı 769 milyon dolar arttı. Yabancı yatırımcılar pay senedinde son 3 haftadır DİBS’te ise 10 haftadır kesintisiz çıkış yapıyor.

Yılbaşından bu yana 24 Haziran ile biten hafta itibariyle pay senedinde 3 milyar 317,5 milyon dolar, DİBS’te 1 milyar 741,7 milyon dolar olmak üzere toplam çıkışı 5 milyar 59 milyon dolara ulaştı. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 24 Haziran ile biten haftada hem kişiselde hem kurumsalda arttı. Bireysellerin döviz mevduatı parite tesirinden arındırılmış olarak 78 milyon dolar artarken, kurumsalların döviz mevduatı BDDK’nın yeni atağı öncesi 691 milyon dolar arttı.