- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,851
Kalknma Nasl Olculur: Giris
Kalknma, bir toplumun veya bir ulkenin ekonomik, sosyal ve siyasi acdan ilerlemesi ve iyilesmesi anlamna gelir. Ancak, kalknmann tam olarak ne oldugunu ve nasl olculecegini anlamak karmask bir surectir. Bu makalede, kalknmann olcumune odaklanacagz ve farkl yaklasmlar inceleyecegiz.
Kalknmann olculmesi, genellikle bir dizi gostergeye dayanr ve bu gostergeler ekonomik buyume, gelir daglm, saglk, egitim, cevresel surdurulebilirlik ve sosyal refah gibi cesitli alanlar kapsar. Bu gostergelerin yan sra, kalknma olcumlerinde kullanlan cesitli endeksler de bulunmaktadr.
Kalknmann Olculmesinde Kullanlan Gostergeler
Kalknmann olculmesinde kullanlan temel gostergeler arasnda ekonomik buyume, kisi basna dusen milli gelir, issizlik oranlar, yoksulluk oranlar, saglk gostergeleri (ornegin, ortalama yasam suresi ve cocuk olum oranlar), egitim duzeyi ve esitsizlik gostergeleri bulunur.
Ekonomik buyume, bir ulkenin toplam mal ve hizmet uretiminin artmas anlamna gelir ve genellikle gayri safi yurt ici hasla (GSYIH) ile olculur. Ancak, sadece ekonomik buyume olcusu, bir ulkenin kalknma seviyesini tam olarak yanstmaz cunku gelir daglm, issizlik ve yoksulluk gibi faktorler de dikkate alnmaldr.
Kisi basna dusen milli gelir, bir ulkedeki toplam gelirin, nufusa bolunmesiyle elde edilir. Ancak, bu gosterge yalnzca bir ulkedeki gelirin daglmn gostermez ve dolaysyla kalknmann tam bir resmini sunmaz.
Issizlik oranlar, bir ekonomide is arayan ancak is bulamayan kisilerin orann gosterir. Yuksek issizlik oranlar, bir ekonominin saglg ve kalknma seviyesi hakknda bilgi verir.
Yoksulluk oranlar, bir ulkedeki nufusun belirli bir yoksulluk snrnn altnda yasayan kisilerin orann gosterir. Yoksulluk, kalknmann onemli bir engelidir ve yoksullukla mucadele, kalknma cabalarnn merkezinde yer almaldr.
Saglk gostergeleri, bir ulkedeki saglk hizmetlerinin kalitesini ve erisimini olcer. Ortalama yasam suresi, cocuk olum oranlar, dogum oranlar gibi gostergeler, bir ulkenin saglk seviyesini yanstr.
Egitim duzeyi, bir ulkedeki nufusun egitim seviyesini olcer. Okullasma oranlar, okuryazarlk oranlar, egitim harcamalar gibi gostergeler, bir ulkenin egitim seviyesini belirlemede kullanlr.
Esitsizlik gostergeleri, bir ulkedeki gelir, egitim ve saglk gibi alanlardaki esitsizlikleri olcer. Gelir esitsizligi, cinsiyet esitsizligi, etnik gruplar aras esitsizlik gibi faktorler, kalknmann daha kapsaml bir resmini sunar.
Kalknmann Olculmesinde Kullanlan Endeksler
Kalknmann olculmesinde kullanlan endeksler arasnda Birlesmis Milletler Insani Gelisme Endeksi (IGE), Dunya Bankas Kalknma Endeksi, Dunya Ekonomik Forumu Kuresel Rekabetcilik Endeksi ve Surdurulebilir Kalknma Endeksi gibi cesitli endeksler bulunmaktadr.
Birlesmis Milletler Insani Gelisme Endeksi (IGE), insanlarn uzun ve saglkl bir yasam surmelerine, egitim almalarna ve insanca yasayabilecekleri bir gelire sahip olmalarna dayal olarak ulkelerin kalknma seviyelerini olcer. IGE, GSYIH ve kisi basna dusen milli gelir gibi tek bir gostergeye dayanmaz, ancak daha kapsaml bir baks acs sunar.
Dunya Bankas Kalknma Endeksi, bir ulkenin ekonomik buyume, yoksulluk azaltma, egitim ve saglk gibi cesitli alanlardaki performansn olcer. Bu endeks, ulkelerin kalknma seviyelerini karslastrmak ve kalknma politikalarnn etkisini degerlendirmek icin kullanlr.
Dunya Ekonomik Forumu Kuresel Rekabetcilik Endeksi, bir ulkenin ekonomik rekabet gucunu olcer ve analiz eder. Endeks, bir ulkenin ekonomik, sosyal ve kurumsal yapsn degerlendirir ve rekabet gucunu etkileyen faktorleri belirler.
Surdurulebilir Kalknma Endeksi, bir ulkenin cevresel surduru
Kalknma, bir toplumun veya bir ulkenin ekonomik, sosyal ve siyasi acdan ilerlemesi ve iyilesmesi anlamna gelir. Ancak, kalknmann tam olarak ne oldugunu ve nasl olculecegini anlamak karmask bir surectir. Bu makalede, kalknmann olcumune odaklanacagz ve farkl yaklasmlar inceleyecegiz.
Kalknmann olculmesi, genellikle bir dizi gostergeye dayanr ve bu gostergeler ekonomik buyume, gelir daglm, saglk, egitim, cevresel surdurulebilirlik ve sosyal refah gibi cesitli alanlar kapsar. Bu gostergelerin yan sra, kalknma olcumlerinde kullanlan cesitli endeksler de bulunmaktadr.
Kalknmann Olculmesinde Kullanlan Gostergeler
Kalknmann olculmesinde kullanlan temel gostergeler arasnda ekonomik buyume, kisi basna dusen milli gelir, issizlik oranlar, yoksulluk oranlar, saglk gostergeleri (ornegin, ortalama yasam suresi ve cocuk olum oranlar), egitim duzeyi ve esitsizlik gostergeleri bulunur.
Ekonomik buyume, bir ulkenin toplam mal ve hizmet uretiminin artmas anlamna gelir ve genellikle gayri safi yurt ici hasla (GSYIH) ile olculur. Ancak, sadece ekonomik buyume olcusu, bir ulkenin kalknma seviyesini tam olarak yanstmaz cunku gelir daglm, issizlik ve yoksulluk gibi faktorler de dikkate alnmaldr.
Kisi basna dusen milli gelir, bir ulkedeki toplam gelirin, nufusa bolunmesiyle elde edilir. Ancak, bu gosterge yalnzca bir ulkedeki gelirin daglmn gostermez ve dolaysyla kalknmann tam bir resmini sunmaz.
Issizlik oranlar, bir ekonomide is arayan ancak is bulamayan kisilerin orann gosterir. Yuksek issizlik oranlar, bir ekonominin saglg ve kalknma seviyesi hakknda bilgi verir.
Yoksulluk oranlar, bir ulkedeki nufusun belirli bir yoksulluk snrnn altnda yasayan kisilerin orann gosterir. Yoksulluk, kalknmann onemli bir engelidir ve yoksullukla mucadele, kalknma cabalarnn merkezinde yer almaldr.
Saglk gostergeleri, bir ulkedeki saglk hizmetlerinin kalitesini ve erisimini olcer. Ortalama yasam suresi, cocuk olum oranlar, dogum oranlar gibi gostergeler, bir ulkenin saglk seviyesini yanstr.
Egitim duzeyi, bir ulkedeki nufusun egitim seviyesini olcer. Okullasma oranlar, okuryazarlk oranlar, egitim harcamalar gibi gostergeler, bir ulkenin egitim seviyesini belirlemede kullanlr.
Esitsizlik gostergeleri, bir ulkedeki gelir, egitim ve saglk gibi alanlardaki esitsizlikleri olcer. Gelir esitsizligi, cinsiyet esitsizligi, etnik gruplar aras esitsizlik gibi faktorler, kalknmann daha kapsaml bir resmini sunar.
Kalknmann Olculmesinde Kullanlan Endeksler
Kalknmann olculmesinde kullanlan endeksler arasnda Birlesmis Milletler Insani Gelisme Endeksi (IGE), Dunya Bankas Kalknma Endeksi, Dunya Ekonomik Forumu Kuresel Rekabetcilik Endeksi ve Surdurulebilir Kalknma Endeksi gibi cesitli endeksler bulunmaktadr.
Birlesmis Milletler Insani Gelisme Endeksi (IGE), insanlarn uzun ve saglkl bir yasam surmelerine, egitim almalarna ve insanca yasayabilecekleri bir gelire sahip olmalarna dayal olarak ulkelerin kalknma seviyelerini olcer. IGE, GSYIH ve kisi basna dusen milli gelir gibi tek bir gostergeye dayanmaz, ancak daha kapsaml bir baks acs sunar.
Dunya Bankas Kalknma Endeksi, bir ulkenin ekonomik buyume, yoksulluk azaltma, egitim ve saglk gibi cesitli alanlardaki performansn olcer. Bu endeks, ulkelerin kalknma seviyelerini karslastrmak ve kalknma politikalarnn etkisini degerlendirmek icin kullanlr.
Dunya Ekonomik Forumu Kuresel Rekabetcilik Endeksi, bir ulkenin ekonomik rekabet gucunu olcer ve analiz eder. Endeks, bir ulkenin ekonomik, sosyal ve kurumsal yapsn degerlendirir ve rekabet gucunu etkileyen faktorleri belirler.
Surdurulebilir Kalknma Endeksi, bir ulkenin cevresel surduru