Marmara Denizi’ni geçen yıl aylardır tesiri altına alan müsilaj ile ilgili Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ‘Marmara Denizi Aksiyon Planı’nı kapsamında paklık çalışması yaptı. 1 yılın akabinde İstanbul ve Tekirdağ kıyılarında bir daha müsilaj görülmeye başlandı.’
Marmara Denizi’ndeki müsilaj probleminin tahlili için Yükseköğretim Heyeti’nce (YÖK) oluşturulan akademik heyette bir süre yer alarak çalışmalar yapan, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, geçen yıl Marmara Denizi’nde kabus olan müsilajın bir fazlaca faktöre bağlı olarak gelişen süreçlerin kararı olduğunu söylemiş oldu. Tecer, “İşte global ısınma yahut kirli suların Marmara Denizi’ne boşaltılması, deşarj edilmesi, Marmara’nın doğal yapısı niçiniyle akıntının ya da sirkülasyonun farklı formlarda olması müsilajı oluşturuyordu. Müsilaj ay patlaması mı manasına geliyor? Ve bunların çoğalması kararında oluşan bir salgının ortama bırakılmasıydı. Artık bakıyoruz, bu müsilajı oluşturan sebepler ortadan kalktı mı? Hayır yani kalktığını söyleyemeyiz. esasen bu sebeplerin iki tanesi iklim değişikliği ve Marmara Denizi’nin doğal yapısına müdahale edemiyoruz lakin Marmara Denizi’ne yapılan deşarjlarda bir azalma, deşarjların ileri arıtımla ortama azot ve fosfor üzere besin unsurlarını taşıyamayacak biçime getirilmesi gerçekleşti mi? 1 yıl ortasında faal bir biçimde bir arıtım ya da deşarjda azalmanın olmadığını söyleyemeyiz. ötürüsıyla müsilajı oluşturan sebepler devam ettikçe bu sürecin geri geliyor mu sorusu değil mi? Müsilajın gitmesinin imkanı yok. Evvel bu sebepler ortadan kaldırmamız gerekiyor” dedi.
‘RİSK ALTINDA, TEHLİKEDEYİZ’
Marmara Denizi’nde geçen yıl Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ağır gayret göstererek müsilajın bir ölçüsünü topladığını belirten Prof. Dr. Tecer, “Bir ölçü toplanmış olsa da tabana çökmüştü aslına bakarsanız. Bu sene de bir daha azot fosforun organik atıkların Marmara Denizi’ne deşarj edilmesiyle birlikte sıcaklıkların da artmasıyla birlikte bir daha müsilajı o derinlerden su katmanı boyunca yüzeylere kadar çıktığını görmemiz mümkün. Aslında müsilajın görülüp görmemesine kilitleniyoruz. Oraya, oradan bakıyoruz ancak müsilajın denizin içerisinde görülmese de bulunması deniz sistemine önemli ziyanlar veriyor. Bir defa en temel ömür için gerekli olan maddi tahlili fazlaca nizamı bitiriyor. bu biçimde bakmamız lazım. Yani müsilaj görüldüyse risk altında, tehlikedeyiz. goremediyse tamam müsilaj sıkıntımız yok diye olayı sıradanleştirip algıyı daha da bu biçimde olduğundan değersizleştirmememiz gerekiyor” diye konuştu.
‘DENİZİ ÖLDÜREBİLİRİZ’
Marmara Denizi’nde müsilaja niye olan faktörlerin ortadan kaldırılması gerektiğini lisana getiren Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, şunları kaydetti:
“İnsanoğlunun kendi eliyle yaptığı o atıkların deşarj edilmesi konusuna ve buna bir son vermemiz lazım yani Marmara Denizi kıyısında yaklaşık 25 milyon insan yaşıyor. Milyonlarca ton, milyonlarca metreküp atık bu denize boşaltılıyor. Ayrıyeten ziraî faaliyetlerden kaynaklanan atıklar da boşaltılıyor. Bir kez bu deşarjları azaltmamız lazım. Kesinlikle ve kesinlikle azaltmamız lazım. Azaltamıyorsak da ileri arıtımla ya da daha öteki alternatiflerle o deşarjın o ortamlarda kirli tedbiri azaltmasına niçiniyet verecek biçimde davranmamız lazım. Bir de bilhassa sanayi tesislerinin oluşturduğu atık suların yeniden geri kazanılması gerekiyor. Yani endüstriye yeniden kullanılabilecek biçimde arıtmak yetmiyor artık. Arıtma deşarj standartlarına kadar artma lüksümüz yok artık. Bu suları kesinlikle bu bölgede endüstriye, geri olarak sulama suyuna kazandırmamız lazım. Bir de ferdi olarak yani bütün yükü bütün sorumluluğu yetkililere, endüstriye, işte tarım yapan insanlara atmak yanlışsız değil. Kendimizle ferdi olarak ömür biçimlerimizle alakalı sorgulama yapmamız lazım. Bu atık suyun üretilmesine katkıda bulunuyorsak, atık suların arıtılması konusuna katkı vermiyorsak ya da günlük yaşantımızda ferdî tercihlerimizi daha atık daha az atık su üretme ismine değiştirmiyorsak bu da kendi üzerimize düşen sorumluluğu yapmıyoruz demektir. Bence ferdi gayretlerden, ferdi dönüşümlerden ve hassaslıktan başlayarak toplumda endüstride ve kamu bölümünde politik yapıcılara kadar ulusal bir seferberlik haline getirmemiz gerekir bu mevzuyu. Yoksa Marmara Denizi sahiden kapalı bir deniz bizim kıymetli bir kaynağımız. İçerisinde ekosistemler var, balıkçılık faaliyetleri yapıyoruz, ulaşım yapıyoruz. Aklınıza gelmeyecek faydaları var. Bir müsilajla denizi öldürebiliriz ne yazık ki.”
Marmara Denizi’ndeki müsilaj probleminin tahlili için Yükseköğretim Heyeti’nce (YÖK) oluşturulan akademik heyette bir süre yer alarak çalışmalar yapan, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, geçen yıl Marmara Denizi’nde kabus olan müsilajın bir fazlaca faktöre bağlı olarak gelişen süreçlerin kararı olduğunu söylemiş oldu. Tecer, “İşte global ısınma yahut kirli suların Marmara Denizi’ne boşaltılması, deşarj edilmesi, Marmara’nın doğal yapısı niçiniyle akıntının ya da sirkülasyonun farklı formlarda olması müsilajı oluşturuyordu. Müsilaj ay patlaması mı manasına geliyor? Ve bunların çoğalması kararında oluşan bir salgının ortama bırakılmasıydı. Artık bakıyoruz, bu müsilajı oluşturan sebepler ortadan kalktı mı? Hayır yani kalktığını söyleyemeyiz. esasen bu sebeplerin iki tanesi iklim değişikliği ve Marmara Denizi’nin doğal yapısına müdahale edemiyoruz lakin Marmara Denizi’ne yapılan deşarjlarda bir azalma, deşarjların ileri arıtımla ortama azot ve fosfor üzere besin unsurlarını taşıyamayacak biçime getirilmesi gerçekleşti mi? 1 yıl ortasında faal bir biçimde bir arıtım ya da deşarjda azalmanın olmadığını söyleyemeyiz. ötürüsıyla müsilajı oluşturan sebepler devam ettikçe bu sürecin geri geliyor mu sorusu değil mi? Müsilajın gitmesinin imkanı yok. Evvel bu sebepler ortadan kaldırmamız gerekiyor” dedi.
‘RİSK ALTINDA, TEHLİKEDEYİZ’
Marmara Denizi’nde geçen yıl Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ağır gayret göstererek müsilajın bir ölçüsünü topladığını belirten Prof. Dr. Tecer, “Bir ölçü toplanmış olsa da tabana çökmüştü aslına bakarsanız. Bu sene de bir daha azot fosforun organik atıkların Marmara Denizi’ne deşarj edilmesiyle birlikte sıcaklıkların da artmasıyla birlikte bir daha müsilajı o derinlerden su katmanı boyunca yüzeylere kadar çıktığını görmemiz mümkün. Aslında müsilajın görülüp görmemesine kilitleniyoruz. Oraya, oradan bakıyoruz ancak müsilajın denizin içerisinde görülmese de bulunması deniz sistemine önemli ziyanlar veriyor. Bir defa en temel ömür için gerekli olan maddi tahlili fazlaca nizamı bitiriyor. bu biçimde bakmamız lazım. Yani müsilaj görüldüyse risk altında, tehlikedeyiz. goremediyse tamam müsilaj sıkıntımız yok diye olayı sıradanleştirip algıyı daha da bu biçimde olduğundan değersizleştirmememiz gerekiyor” diye konuştu.
‘DENİZİ ÖLDÜREBİLİRİZ’
Marmara Denizi’nde müsilaja niye olan faktörlerin ortadan kaldırılması gerektiğini lisana getiren Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, şunları kaydetti:
“İnsanoğlunun kendi eliyle yaptığı o atıkların deşarj edilmesi konusuna ve buna bir son vermemiz lazım yani Marmara Denizi kıyısında yaklaşık 25 milyon insan yaşıyor. Milyonlarca ton, milyonlarca metreküp atık bu denize boşaltılıyor. Ayrıyeten ziraî faaliyetlerden kaynaklanan atıklar da boşaltılıyor. Bir kez bu deşarjları azaltmamız lazım. Kesinlikle ve kesinlikle azaltmamız lazım. Azaltamıyorsak da ileri arıtımla ya da daha öteki alternatiflerle o deşarjın o ortamlarda kirli tedbiri azaltmasına niçiniyet verecek biçimde davranmamız lazım. Bir de bilhassa sanayi tesislerinin oluşturduğu atık suların yeniden geri kazanılması gerekiyor. Yani endüstriye yeniden kullanılabilecek biçimde arıtmak yetmiyor artık. Arıtma deşarj standartlarına kadar artma lüksümüz yok artık. Bu suları kesinlikle bu bölgede endüstriye, geri olarak sulama suyuna kazandırmamız lazım. Bir de ferdi olarak yani bütün yükü bütün sorumluluğu yetkililere, endüstriye, işte tarım yapan insanlara atmak yanlışsız değil. Kendimizle ferdi olarak ömür biçimlerimizle alakalı sorgulama yapmamız lazım. Bu atık suyun üretilmesine katkıda bulunuyorsak, atık suların arıtılması konusuna katkı vermiyorsak ya da günlük yaşantımızda ferdî tercihlerimizi daha atık daha az atık su üretme ismine değiştirmiyorsak bu da kendi üzerimize düşen sorumluluğu yapmıyoruz demektir. Bence ferdi gayretlerden, ferdi dönüşümlerden ve hassaslıktan başlayarak toplumda endüstride ve kamu bölümünde politik yapıcılara kadar ulusal bir seferberlik haline getirmemiz gerekir bu mevzuyu. Yoksa Marmara Denizi sahiden kapalı bir deniz bizim kıymetli bir kaynağımız. İçerisinde ekosistemler var, balıkçılık faaliyetleri yapıyoruz, ulaşım yapıyoruz. Aklınıza gelmeyecek faydaları var. Bir müsilajla denizi öldürebiliriz ne yazık ki.”