- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
Merkez Bankası’nın (TCMB) yarın açıklayacağı faiz sonucu öncesinde İngiliz haber ajansı Reuters dikkat çeken bir tahlile yer verdi.
TCMB’nin yarın faiz indirimlerine devam etmesinin beklendiğini, bu adımın muhtemelen Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca alkışlanacağını belirten ajans, “Ancak analistler faiz indiriminin enflasyonun daha da artmasına niye olabileceği ve TL’nin vefatını hızlandırabileceği ihtarında bulunuyor” dedi.
Tommy Wilkes ve Jonathan Spicer imzasıyla yayımlanan tahlilde, son iki ayda TCMB’nin toplam 300 baz puanlık faiz indirimi yaptığı ve dolar/TL’nin 10 düzeyini aştığı belirtilerek şu soru ve cevaplara yer verildi.
1- MERKEZ BANKASI NE YAPACAK?
Reuters anketine bakılırsa, TCMB’nin siyaset faizini 100 puan indirerek yüzde 15’e çekmesi bekleniyor.
Enflasyon iki buçuk yılın doruğundayken, analistler ekim enflasyonunun beklentilerin altında kalmasıyla faiz indirimi ihtimalinin arttığını belirtiyor. Kimi analistler ise TL’deki son paha kayıplarının, bankanın elini tutmasına niye olabileceğini söylüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, faizin sebep enflasyonun sonuç olduğu istikametinde klasik olmayan görüşü savunuyor ve 20 ayda üç TCMB Liderini siyasetlere dair uyuşmazlıklar niçiniyle kovdu.
Mart ayında atanan TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu, birkaç ay kullandığı şahin kelamlarına eylül ayında son verdi ve gevşemeye taban hazırladı. Banka, geçen ayki sonucunda yıl sonuna kadar ek nakdî gevşeme için sonlu olan kaldığını kabul etti.
Öte yandan, son faiz indirimleri, bankanın bağımsızlığına dair kalan son yatırımcı inancını de yok etti.
Kendini faiz düşmanı olarak tanımlayan Erdoğan, gözlerini en geç 2023 ortasında yapılacak seçimlere dikmiş durumda. Anketlerde popülaritesi giderek azalırken pragmatik başkan Erdoğan, mali teşvik için yaptığı baskıyı bir daha düşünebilir yahut liradaki badireye karşın geri adım atmayı reddedebilir.
2- BU OYUNU DAHA NE KADAR OYNAYABİLİR?
Analistler, çift haneli enflasyona ve kıymet kaybeden para ünitesine karşın faizleri indirmenin tehlikeli olduğunu söylüyor.
İsveç merkezli banka Handelsbanken’in kıdemli ekonomisti Erik Meyersson, “Yakın vakitte Türkiye’de bariz bir siyaset değişikliği şayet olmazsa, ülke 2018’den bu yana üçüncü kur krizine gerçek gidiyor görünüyor” dedi.
Döviz rezervleri azaldığı için Türkiye, para ünitesini savunmak için geçtiğimiz senelera kıyasla epeyce daha az mühimmata sahip. 2019’da TCMB’nin 4,5 aylık ithalatı karşılayacak rezervi varken, bu sayı 2021’in ikinci çeyreğinde 3 aya kadar geriledi.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed) dahil olmak üzere dünya genelinde merkez bankaları enflasyonu frenlemek üzere sıkılaşmaya hazırlanırken, Türkiye faizi hayli daha fazla indiremeyebilir.
“Mevcut siyasetin sürdürülebilir olduğunu düşünmüyoruz ve faiz oranlarının er geç artırılması gerekecek” diyen Goldman Sachs analistleri, TCMB’nin siyaset faizinin yıl sonuna kadar yüzde 15’e düşmesini ve 2022’nin ikinci yarısında 300 baz puan faiz artışına gidilmesini öngörüyor
Bir öbür risk, Türkiye’nin ödemesi gereken yüklü kısa vadeli dolar cinsi borç.
3- ENFLASYON NEREYE GİDİYOR?
Ekimde yıllık enflasyon yüzde 19,89’a yükseldi. Bu sayı, TCMB’nin gayesinin dört katı lakin banka fiyat baskılarının süreksiz olduğunu savunuyor.
Siyaset yapıcılar son devirde vurguyu, yüzde 16,83 düzeyinde olan çekirdek enflasyona kaydırdı.
Pandemi daha sonrası artan talep kaynaklı global baskılar, tedarik zincirindeki bozulmalar ve güç fiyatındaki yükseliş, zayıf liradan kaynaklı baskıları daha da artırdı.
Üretici enflasyonu ekimde yüzde 46,31’e yükseldi ve bu durum enflasyonun birkaç ay daha yüksek kalacağına işaret ediyor. Deutsche Bank, 2022’nin birinci yarısında enflasyonun yüzde 20’nin üzerinde kalacağını ve 2022 sonunda yüzde 16 olacağını öngörüyor.
4- ERDOĞAN’IN SON OYUNU NE?
Artan enflasyon ve pahası azalan lira, Türk tüketicileri sert biçimde vurdu ve hasılatlarını eritti. Bu durum, partisi kuvvetli bir iktisat ve refah sağlayarak kazandığı prestijle 19 yıldır iktidarda olan Erdoğan’ı sinirlendirdi.
Erdoğan’ın oynadığı kumara bakılırsa, faiz indirimleri kredileri, ihracatı ve istihdamı teşvik ederek ekonomiyi büyütecek. Ekonomistler, şirketlerin yüksek dış borçları niçiniyle TL’deki kıymet kaybının ihracata yaramasının olası olmadığını söylüyor.
TCMB’nin yarın faiz indirimlerine devam etmesinin beklendiğini, bu adımın muhtemelen Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca alkışlanacağını belirten ajans, “Ancak analistler faiz indiriminin enflasyonun daha da artmasına niye olabileceği ve TL’nin vefatını hızlandırabileceği ihtarında bulunuyor” dedi.
Tommy Wilkes ve Jonathan Spicer imzasıyla yayımlanan tahlilde, son iki ayda TCMB’nin toplam 300 baz puanlık faiz indirimi yaptığı ve dolar/TL’nin 10 düzeyini aştığı belirtilerek şu soru ve cevaplara yer verildi.
1- MERKEZ BANKASI NE YAPACAK?
Reuters anketine bakılırsa, TCMB’nin siyaset faizini 100 puan indirerek yüzde 15’e çekmesi bekleniyor.
Enflasyon iki buçuk yılın doruğundayken, analistler ekim enflasyonunun beklentilerin altında kalmasıyla faiz indirimi ihtimalinin arttığını belirtiyor. Kimi analistler ise TL’deki son paha kayıplarının, bankanın elini tutmasına niye olabileceğini söylüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, faizin sebep enflasyonun sonuç olduğu istikametinde klasik olmayan görüşü savunuyor ve 20 ayda üç TCMB Liderini siyasetlere dair uyuşmazlıklar niçiniyle kovdu.
Mart ayında atanan TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu, birkaç ay kullandığı şahin kelamlarına eylül ayında son verdi ve gevşemeye taban hazırladı. Banka, geçen ayki sonucunda yıl sonuna kadar ek nakdî gevşeme için sonlu olan kaldığını kabul etti.
Öte yandan, son faiz indirimleri, bankanın bağımsızlığına dair kalan son yatırımcı inancını de yok etti.
Kendini faiz düşmanı olarak tanımlayan Erdoğan, gözlerini en geç 2023 ortasında yapılacak seçimlere dikmiş durumda. Anketlerde popülaritesi giderek azalırken pragmatik başkan Erdoğan, mali teşvik için yaptığı baskıyı bir daha düşünebilir yahut liradaki badireye karşın geri adım atmayı reddedebilir.
2- BU OYUNU DAHA NE KADAR OYNAYABİLİR?
Analistler, çift haneli enflasyona ve kıymet kaybeden para ünitesine karşın faizleri indirmenin tehlikeli olduğunu söylüyor.
İsveç merkezli banka Handelsbanken’in kıdemli ekonomisti Erik Meyersson, “Yakın vakitte Türkiye’de bariz bir siyaset değişikliği şayet olmazsa, ülke 2018’den bu yana üçüncü kur krizine gerçek gidiyor görünüyor” dedi.
Döviz rezervleri azaldığı için Türkiye, para ünitesini savunmak için geçtiğimiz senelera kıyasla epeyce daha az mühimmata sahip. 2019’da TCMB’nin 4,5 aylık ithalatı karşılayacak rezervi varken, bu sayı 2021’in ikinci çeyreğinde 3 aya kadar geriledi.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed) dahil olmak üzere dünya genelinde merkez bankaları enflasyonu frenlemek üzere sıkılaşmaya hazırlanırken, Türkiye faizi hayli daha fazla indiremeyebilir.
“Mevcut siyasetin sürdürülebilir olduğunu düşünmüyoruz ve faiz oranlarının er geç artırılması gerekecek” diyen Goldman Sachs analistleri, TCMB’nin siyaset faizinin yıl sonuna kadar yüzde 15’e düşmesini ve 2022’nin ikinci yarısında 300 baz puan faiz artışına gidilmesini öngörüyor
Bir öbür risk, Türkiye’nin ödemesi gereken yüklü kısa vadeli dolar cinsi borç.
3- ENFLASYON NEREYE GİDİYOR?
Ekimde yıllık enflasyon yüzde 19,89’a yükseldi. Bu sayı, TCMB’nin gayesinin dört katı lakin banka fiyat baskılarının süreksiz olduğunu savunuyor.
Siyaset yapıcılar son devirde vurguyu, yüzde 16,83 düzeyinde olan çekirdek enflasyona kaydırdı.
Pandemi daha sonrası artan talep kaynaklı global baskılar, tedarik zincirindeki bozulmalar ve güç fiyatındaki yükseliş, zayıf liradan kaynaklı baskıları daha da artırdı.
Üretici enflasyonu ekimde yüzde 46,31’e yükseldi ve bu durum enflasyonun birkaç ay daha yüksek kalacağına işaret ediyor. Deutsche Bank, 2022’nin birinci yarısında enflasyonun yüzde 20’nin üzerinde kalacağını ve 2022 sonunda yüzde 16 olacağını öngörüyor.
4- ERDOĞAN’IN SON OYUNU NE?
Artan enflasyon ve pahası azalan lira, Türk tüketicileri sert biçimde vurdu ve hasılatlarını eritti. Bu durum, partisi kuvvetli bir iktisat ve refah sağlayarak kazandığı prestijle 19 yıldır iktidarda olan Erdoğan’ı sinirlendirdi.
Erdoğan’ın oynadığı kumara bakılırsa, faiz indirimleri kredileri, ihracatı ve istihdamı teşvik ederek ekonomiyi büyütecek. Ekonomistler, şirketlerin yüksek dış borçları niçiniyle TL’deki kıymet kaybının ihracata yaramasının olası olmadığını söylüyor.