- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,935
İYİ Partili Usta, Türkiye’nin enflasyonla uyumlu bir para siyasetine geçmesi gerektiğini ve bu programın para siyaseti, maliye siyaseti ve yapısal ıslahatlar olmak üzere üç ayağa oturtulması gerektiğini belirtti.
Dünya gazetesinden Maruf Buzcugil ve Canan Sakarya’ya konuşan Usta, şunlar kaydetti:
“Bu dört başlığı açar mısınız?
Yüksek enflasyon, yüksek cari açık, yüksek bütçe açığı ve düşük büyüme. Dört olumsuzluğun bir ortada yaşandığı bu kadar uzun bir devir olmadı. O kadar makus direktörüz o kadar inancı bozmanız gerekiyor ki bunların hepsini bir ortada yaşayasınız. En berbatı de iktidarın bu problemleri çözmek için hiç bir şey yapmaması. Bir program uygulanmıyor, para siyaseti etkisizleştirildi diye övünen bir Maliye Bakanımız var. Yerli para, siyaset faizi ve rezervle korunur lakin siyaset faizi devre dışı, rezerv eksi 50 milyar lirada. Çok maliyetli kur muhafazalı ile belirli ölçüde tutuyorlar, her hafta da 2 milyar dolar civarında da rezervi yakıyorlar.
Sizin teklifleriniz nelerdir bu durumdan nasıl çıkılabilir? Nasıl bir program olmalı?
Birincisi itimadın tesis edilmesi gerekiyor, inanç olmadan iktisat olmaz. Türkiye’nin enflasyonla uyumlu bir para siyasetine geçmesi lazım fakat artık bu biçimde bir programı kararlıkla uygulayacak bir iktidar da, grup de yok. Bu programın para siyaseti, maliye siyaseti ve yapısal ıslahatlar olmak üzere üç ayağı olacak. Enflasyon beklentisi kötü biçimde bozuldu, ortada bir çıpa yok beşerler fiyat belirlerken neye bakacaklar. Merkez Bankasının bağımsızlığı ile ilgili iradenin kesinlikle ortaya konması lazım. Para siyasetinin faal hale gelmesi, Türkiye’nin rezerv biriktirme ile ilgili kapsamlı bir strateji açıklanması ve buna da sadık kalarak olabildiğince şeffaf olması gerekiyor. Şeffaf olmayan ortamda piyasa en kötüyü fiyatlıyor. Maliye siyaseti tarafının harcama, gelir ve finansman ayağı var. Harcama tarafında birinci yapılacak iş, bir tasarruf genelgesi ile kamuda cari harcamaları kısmak olmalı. Bu bir anlayışı ortaya koyması açısından değerli, kamu bina üretimleri, araç kiralamaları, tertipler üzere… Kamu özel işbirliği projelerinden gelen bir yük var. Bunları da gözden geçirmek gerekiyor.
KÖİ PROJELERİNİ TEKRAR MASAYA YATIRACAĞIZ
İyi Parti olarak kamulaştırma değil bir daha masaya yatıracağız. Zira devletleştirme adamın canına minnet olur. tekrar müzakere ettikten ve fiyatı makul hale getirdikten daha sonra ister devletleştir isterse firma yapsın. Şayet müzakere etmeden devletleştirirsen, önümüzdeki 10 yılda alacağı parayı defaten verirsen canına minnet. Biz ‘şirketlerle bir daha masaya oturacağız’ diyoruz ve bunları fazlaca ayrıntılı çalıştık. Osman Gazi Köprüsü bunlardan bir tanesi milimi milimine çalıştık, hasılatlar maliyetler bunların hepsini çıkardık. Bunların haricinde ilaçta, savunma ihalelerinde döviz üzerinden yapılan fiyatlamalar var. Şayet dolarizasyonu azaltacağız diyorsak buralardan da çekilmek, bunun vakit içindemasını da uygun yapmak gerekiyor. Bütün bu kur şoklarını yedikten daha sonra yeni bir hükümet geldiğinde aslına bakarsan Türk lirasının paha kazanacağı bir periyoda geçersen bu seferde ziyan edersin, kur düşer bunların hepsine bakarak planlanması yapılır.
TÜRKİYE’DE ÖNEMLİ BİR BARINMA VE BESİN KRİZİ YAŞANIYOR
Kur muhafazalı mevduatta önemli bir gelir transferi kelam konusu, 84 milyondan topladığınız vergileri üst gelir kümesine aktarıyorsunuz. Şayet çıkarsa enflasyon muhafazalı tahvil de bir daha bu biçimde olacak. En mühimlerinden biri ucuz kredi. 0,99 ile konut kredisi yanlış, bu ülke taşa toprağa para gömmekten bu hale geldi. Aylık en az 15-20 bin lira taksit ödeyecek bir kesite siz yüzde 12 yıllık faizle, yüzde 70 enflasyon olduğu ortamda kamu bankalarından kredi veriyorsunuz. Kamu bankalarına son 3 yıldır sermaye enjeksiyonu yapılıyor. Kelamda, faizi aşağıda tutuyor mu göstermek için kamu bankaların üzerinden muhakkak bir kısma ve kümeye gelir transferi var. Mevduat faizini yüzde 17’de mecburî olarak tutuyorsunuz, bankaların yüzde 40 ile para vermesine müsaade veriyorsunuz, bu bankacılık kısmına bir gelir transferi. Gelir dağılımında bir bozulma var, bu gelir transferlerini durdurmak lazım, geldiğimiz noktada Türkiye’de önemli bir besin ve barınma kiriz yaşıyor.”
Dünya gazetesinden Maruf Buzcugil ve Canan Sakarya’ya konuşan Usta, şunlar kaydetti:
“Bu dört başlığı açar mısınız?
Yüksek enflasyon, yüksek cari açık, yüksek bütçe açığı ve düşük büyüme. Dört olumsuzluğun bir ortada yaşandığı bu kadar uzun bir devir olmadı. O kadar makus direktörüz o kadar inancı bozmanız gerekiyor ki bunların hepsini bir ortada yaşayasınız. En berbatı de iktidarın bu problemleri çözmek için hiç bir şey yapmaması. Bir program uygulanmıyor, para siyaseti etkisizleştirildi diye övünen bir Maliye Bakanımız var. Yerli para, siyaset faizi ve rezervle korunur lakin siyaset faizi devre dışı, rezerv eksi 50 milyar lirada. Çok maliyetli kur muhafazalı ile belirli ölçüde tutuyorlar, her hafta da 2 milyar dolar civarında da rezervi yakıyorlar.
Sizin teklifleriniz nelerdir bu durumdan nasıl çıkılabilir? Nasıl bir program olmalı?
Birincisi itimadın tesis edilmesi gerekiyor, inanç olmadan iktisat olmaz. Türkiye’nin enflasyonla uyumlu bir para siyasetine geçmesi lazım fakat artık bu biçimde bir programı kararlıkla uygulayacak bir iktidar da, grup de yok. Bu programın para siyaseti, maliye siyaseti ve yapısal ıslahatlar olmak üzere üç ayağı olacak. Enflasyon beklentisi kötü biçimde bozuldu, ortada bir çıpa yok beşerler fiyat belirlerken neye bakacaklar. Merkez Bankasının bağımsızlığı ile ilgili iradenin kesinlikle ortaya konması lazım. Para siyasetinin faal hale gelmesi, Türkiye’nin rezerv biriktirme ile ilgili kapsamlı bir strateji açıklanması ve buna da sadık kalarak olabildiğince şeffaf olması gerekiyor. Şeffaf olmayan ortamda piyasa en kötüyü fiyatlıyor. Maliye siyaseti tarafının harcama, gelir ve finansman ayağı var. Harcama tarafında birinci yapılacak iş, bir tasarruf genelgesi ile kamuda cari harcamaları kısmak olmalı. Bu bir anlayışı ortaya koyması açısından değerli, kamu bina üretimleri, araç kiralamaları, tertipler üzere… Kamu özel işbirliği projelerinden gelen bir yük var. Bunları da gözden geçirmek gerekiyor.
KÖİ PROJELERİNİ TEKRAR MASAYA YATIRACAĞIZ
İyi Parti olarak kamulaştırma değil bir daha masaya yatıracağız. Zira devletleştirme adamın canına minnet olur. tekrar müzakere ettikten ve fiyatı makul hale getirdikten daha sonra ister devletleştir isterse firma yapsın. Şayet müzakere etmeden devletleştirirsen, önümüzdeki 10 yılda alacağı parayı defaten verirsen canına minnet. Biz ‘şirketlerle bir daha masaya oturacağız’ diyoruz ve bunları fazlaca ayrıntılı çalıştık. Osman Gazi Köprüsü bunlardan bir tanesi milimi milimine çalıştık, hasılatlar maliyetler bunların hepsini çıkardık. Bunların haricinde ilaçta, savunma ihalelerinde döviz üzerinden yapılan fiyatlamalar var. Şayet dolarizasyonu azaltacağız diyorsak buralardan da çekilmek, bunun vakit içindemasını da uygun yapmak gerekiyor. Bütün bu kur şoklarını yedikten daha sonra yeni bir hükümet geldiğinde aslına bakarsan Türk lirasının paha kazanacağı bir periyoda geçersen bu seferde ziyan edersin, kur düşer bunların hepsine bakarak planlanması yapılır.
TÜRKİYE’DE ÖNEMLİ BİR BARINMA VE BESİN KRİZİ YAŞANIYOR
Kur muhafazalı mevduatta önemli bir gelir transferi kelam konusu, 84 milyondan topladığınız vergileri üst gelir kümesine aktarıyorsunuz. Şayet çıkarsa enflasyon muhafazalı tahvil de bir daha bu biçimde olacak. En mühimlerinden biri ucuz kredi. 0,99 ile konut kredisi yanlış, bu ülke taşa toprağa para gömmekten bu hale geldi. Aylık en az 15-20 bin lira taksit ödeyecek bir kesite siz yüzde 12 yıllık faizle, yüzde 70 enflasyon olduğu ortamda kamu bankalarından kredi veriyorsunuz. Kamu bankalarına son 3 yıldır sermaye enjeksiyonu yapılıyor. Kelamda, faizi aşağıda tutuyor mu göstermek için kamu bankaların üzerinden muhakkak bir kısma ve kümeye gelir transferi var. Mevduat faizini yüzde 17’de mecburî olarak tutuyorsunuz, bankaların yüzde 40 ile para vermesine müsaade veriyorsunuz, bu bankacılık kısmına bir gelir transferi. Gelir dağılımında bir bozulma var, bu gelir transferlerini durdurmak lazım, geldiğimiz noktada Türkiye’de önemli bir besin ve barınma kiriz yaşıyor.”