Bloomberg’den 5 unsurda telaş veren Türkiye tahlili

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,935
Yazıda Türkiye’nin bedelsiz para ünitesi yoluyla ithalatı artırarak ekonomik büyümeyi ve istihdamı artırmayı amaçladığını lakin mevcut siyasetin bedelini vatandaşların ödediği açıklandı.

ABD merkezli finans ajansı Bloomberg’ten Ugur Yilmaz ve Abeer Abu Omar, 5 hususta Erdoğan’ın iktisat planını anlattı.

‘5 Grafikle Erdoğan’ın Mali Bağımsızlık Planı’ isimli yazıda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daha düşük faizler için yaptığı baskının 2023 seçimleri öncesi iktidarda kalmak için ekonomik büyümeyi ve istihdamı artırmayı amaçladığını fakat mevcut siyasetin bedelini vatandaşların ödediği açıklandı.

‘YANLIŞ VAKİT’


İhracat odaklı büyümenin Asya ekonomilerini geliştirdiği belirtilen yazıda Erdoğan’ın bu politikayı geliştirmek için gerçek vakitte olmadığı aktarıldı. Ayrıyeten bu siyasetin getirisinin seçmenlerde karşılık bulması için 18 aydan daha az vakit olduğu hatırlatıldı.

Mevcut siyasetler ve liradaki yüksek oynaklık niçiniyle yüksek kurdan yararlanan ihracatçıların dahi yeni siyasete ahenk sağlayamadığı, biroldukça Türk’ün geçim meşakkati ortasında olduğu açıklandı. Habere göre, bu siyasetten en berbat etkilenenler ise Erdoğan’ın klasik tabanı olan personel sınıfı aileleri oldu.

5 UNSURDA TÜRKİYE’NİN İKTİSAT SİYASETİ

Bloomberg’e bakılırsa işte 5 unsurda Erdoğan’ın iktisat siyaseti:

1- Erdoğan devrinde Türkiye’nin karşılaştığı en kıymetli zorluklardan biri kronik cari açık oldu. Zayıf para ünitesi siyasetine geçiş, Türk mamüllerinin yurtharicinde daha ucuz hale gelmesine, dolar ve euro kazanarak gerçek iktisada direkt yabancı yatırım çekmesi niçiniyle bu açığı kapatmaya yardımcı olabilir. Bu da nihayetinde lirayı istikrara kavuşturmaya ve ‘sıcak paraya’ olan bağımlılığı azaltmaya ya da menkul değerlere yabancı girişleri getirmeye yardımcı olabilir.

Türk pay senetleri artık yabancılar için daha ucuz. Bu borsa, geçen ay Borsa İstanbul ile iştirak ilan eden Abu Dabi menkul değerler borsası üzere stratejik yatırımcıları çekiyor.


Öte yandan, bu siyaset yabancı yatırımcıların getiriler düşerken Türk tahvilleri ve döviz piyasalarından kaçmasına, ithalat maliyetinin keskin bir biçimde artmasına, enflasyonun körüklenmesi ve cep telefonu ve bilgisayar üzere eşyaların bir hayli kişinin erişemeyeceği bir hale gelmesine sebep oldu.

‘DIŞ TİCARET AÇIĞINI AZALTMAK’

2- Erdoğan’ın umutları, cari hesabın değerli bir bileşeni olan ticaret istikrarını Türkiye’nin lehine çevirmeye dayanıyor.

Mevcut siyasetle Anadolu imalatçılarının Avrupa pazarlarından daha büyük bir hisse almasını sağlamak için liranın zayıflamasıyla bir arada personellik maliyeti azalıyor. Ayrıyeten Türkiye’nin kıyıları ve tarihi yerleri de, zayıf para ünitesi ile ucuz bir tatili mümkün kılması niçiniyle turistler için daha cazip görünüyor.


Türkiye’nin dış ticaret istikrarı

GERÇEK GETİRİLER EMSALLERİNİN ÇOK ALTINDA

3- Kasım ayı tüketici enflasyonunda yaşanan artış, Türkiye’nin gerçek getirisini negatif bölgeye ve yükselen piyasa emsallerinin fazlaca altına itti. Bu da Bu da yabancı yatırımcıları daha şimdiden öbür yerlerde daha yüksek getiriler için Türk tahvillerini ve lirayı terk etmeye sevk etti. ABD ve başka büyük iktisatların para siyasetini sıkılaştıracak olması da Türkiye’yi daha berbat bir durumda bıraktı.


Gelişen piyasaların gerçek faiz oranları

Türkiye bu vakitte, ABD’nin 2013’teki nakdî sıkılaşma dönemininkinden daha makûs bir biçimde etkilenebilir. Erdoğan, piyasaların para siyaseti üstündeki baskısını kırmak için ödemeye hazır olduğu bir bedel olduğunun sinyalini verdi.


Mevcut ekonomik yaklaşım ülkenin döviz rezervlerini de tüketti. Bu da ekonomiyi yükselen piyasa satışlarına ve pandemi üzere beklenmedik şoklara karşı daha savunmasız bıraktı.

‘PİYASA ZIDDI TON’

4- Yabancı yatırımcıları uzaklaştıran yalnızca düşen getiriler değil. Erdoğan’ın söylemi giderek daha popülist ve piyasa tersi bir ton aldı. Erdoğan, ekonomik türbülansın sorumluluğunu ‘faiz lobileri ve dış güçler’e attı. Faizlerin düşürülmesini savunurken dini öğretilere başvurdu ve tıpkı fikirde olmayan yetkilileri nazaranvden aldı.

2018’de alınan birtakım tedbirler yatırımcı inancını zedeledi. Artık borsa dolar bazında tarihi düşük düzeylerde bulunmasına karşın Türk tahvillerinin yabancı sahipliği tüm vakit içinderın en düşük düzeylerinde seyrediyor.

YÜKSEK ENFLASYON

5- Para ünitesinin bu yıl dolar karşısında bedelinin neredeyse yüzde 40’ını kaybetmesiyle enflasyon 3 yılın doruğuna çıkarken, üretici meblağları Erdoğan’ın 19 yıllık iktidarının başlangıcından bu yana en yüksek düzeyine çıktı.

Türkiye’de yoksulluk pandemiden bu yana yükseliyor. İktisat bu yıl toparlanırken bile yoksulluk keskin bir biçimde tırmandı.


Türkiye’nin sefalet endeksi

Erdoğan’ın ucuz işgücüne dayanan ihracata yönelik bir iktisat yaratarak bu döngüyü kırma planı, bayağı insanların hayatının daha uyguna gitmedilk evvel kötüleşeceği manasına geliyor. Zira para ünitesindeki kıymet kaybı, üreticilerin büyümesinden daha süratli bir biçimde enflasyonu besliyor.