Mine Özdemir – Okullar 12 Eylül’de açılacak. Lakin okul öncesi ve ilkokul birinci sınıflar, ahenk eğitimleri kapsamında 5 Eylül’de sınıflarda olacaklar. Okulla birinci tanışma, milyonlarca aile ve çocuk için hem heyecan verici tıpkı vakitte sancılı bir müddetç demek. Çocuğun okula gerçek yaşta gitmesi ve eğitimleri almaya hazır olması bu sürecin meselesiz tamamlanmasında en değerli etkenler. Pekala çocuğun okula keyifli bir başlangıç yapabilmesi için ailelere düşen misyonlar neler? Okula ahenk sürecine dair merak edilen soruları Dünya Danışmanlık Merkezi Çocuk-Ergen Ünitesi Süpervizörü, Aile Danışmanı, Uzman Klinik Psikolog Begüm Altunel’e yönelttik.
Sosyal marifete dikkat
Okula başlama yaşı kaç olmalı?
Okul öncesine başlangıç için 2 yaş daha sonrasında oyun kümelerini, 3-6 yaş periyodu için ise anaokulları ile çocukları yaşama hazırlamak epeyce kıymetli. Okul öncesi kurumlarda, çocukların toplumsal marifetler dediğimiz; sohbeti başlatma-sürdürme, duruma uygun karşılık verme ve sorun çözme üzere hayatın temelini oluşturan marifetleri kazanması hedefleniyor. Toplumsal maharet eksikliği yaşayan çocuklar girdikleri toplumsal ortamlarda telaşlı, heyecanlı ya da hayli öfkeli davranabilirler. Toplumsal maharet yetersizliği kısa ve uzun vadede okula ahenkte zorluk, okulu olumsuz algılama, başarısızlık, okulu reddetme ve zayıf benlik algısı üzere biroldukca sonuca götürebilir. Oyun terapisi ile ailelere bu mevzuyla ilgili de dayanak sağlıyoruz.
Okula başlangıç için evvela çocuğun sağlıklı bir gelişim seyrinde olması beklenir. Gelişimde desteklememiz gereken bir alan var ise bunu aileyle paylaşıyoruz. Ebeveynlerin okul öncesi devirde çocuklarıyla ilgili gözlemleri fazlaca değerli.
Okula erken ya da geç başlamanın ne üzere olumsuz yanları var?
Uzmanlar tarafınca okul öncesine başlangıç için bir yaş aralığı verilse de her çocuğu ve aileyi kendi şartlarıyla pahalandırmak gerekir. Örneğin; bir ailenin kent değişikliği-taşınma planı olduğunu düşünelim. Başka kentte çocuğun 3 buçuk yaşında okula başlaması daha uygun olabilir. Kısa bir periyot ortasında biroldukça değişiklik yaşaması yerine okula biraz geç başlaması daha yeterli bir seçenek olabilir. Burada çocuğun faydasına karar alınmalı. Lakin ilkokul birinci sınıf başlangıcı için 72 ay hududundan bahsedebiliriz. Örneğin 68 aylık bir çocuk bilişsel marifetleri çok düzgün olarak değerlendirilmiş diyelim. Şayet küme etkileşimi ve hislere yönelik marifetlerde zorlanıyorsa okul hayatında zorlanması mümkündür. Ebeveynlere çocuklarını bu bahiste destekledikten daha sonra okul sürecini bir daha değerlendirmelerini öneririm.
Ayrılık derdi yaşanıyor
Çocuğun okula hazır olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Yaşam tecrübesi için evin konforu daha sonrası, okulun kuralları birtakım çocuklar için zorlanmayı birlikteinde getirir. Okul öncesi devirde çocuk birinci sefer ebeveynlerinin olmadığı bir ortamda isteklerini lisana getirmeye başlar. “Paylaşmak güzeldir” cümlesiyle tanışır. Evde odasında istediği oyuncağı istediği vakit oynayabilirken, arkadaşı sınıfta onun epeyce istediği bir oyuncakla oynarken beklemek ve uygun yolla lisana getirmek konusunda kazanımlar edinir. Akranlarıyla paylaştığı en ufak an bile çocuğun duygusal dünyasına hayat tecrübesi olarak eklenir. Kişilik gelişmeninin de süratli devam ettiği bu periyot, konfor alanının haricinde okul üzere bir ortamda şekillenir. Pandemi daha sonrası oyun terapisi seanslarında sık çalıştığımız konulardan biri de ayrılık korkusu dediğimiz durumu yaşayan aileler oldu.
Bazı çocuklar ebeveynlerinden ayrılamıyorlar. Anne-babaların çocuktan ayrılmaya hazır olmaması da bu sorunun niçini olabilir mi?
Son devirde ebeveynlerin: “Çocuğum doğduğundan beri ondan ayrılamıyorum. Kendime hiç bir vaktim yok. Bu sebepten dolayı epeyce yorgunum” üzere cümlelerine fazlacaça rastlamaya başladık. Aşırılık kavramı ile bunu açıklayabiliriz. kimi vakit de ebeveynin çocuğunu yetiştirirken, kendi çocukluğunda yapamadıklarına dair bir telafi etme sistemi üzere işlediğini düşünüyorum. Her anını çocuğa vermek, tüm kuralları o daha talep dahi etmeden sunmak üzere. Çocuğun farklı odada uyuyamaması, yalnız başına hiç oynayamaması, çocuğu işe başlamasını istemediği için annenin mesleğinden vazgeçmesi ebeveynin ayrışamadığını gösteren sinyaller… Annenin kendi dert seviyesini fark etmesi, sağlıklı ayrışma sürecinin desteklenmesi ve çocukla oyun terapisi seanslarının gerçekleştirilmesi sorunun tahliline giden yollardan birkaçı.
Uyum süreci 4 haftayı geçerse takviye alınmalı
Okulların açılmasına kalan bir haftada, hazırlık için neler yapılmalı?
Çocuğun ağlaması direkt bir “travma” yaşaması demek değildir. Çocuğun okul öncesinde okuldaki birinci gün kucaktan alınıp, ebeveynden koparılması bir müddetç idaresi olmadığını gösterir. Bu travmatik denebilecek bir tecrübe. Ailenin ve okulun iş birliği ortasında ilerlemesini, sakin irtibat kurmasını öneririm. İlkokul başlangıcında ise bir hafta evvel okula gitmek, okulla ilgili konuşmak ahenk sürecini başlatır. bir süre daha sonra çocuk bu yeni tanıdığı alanı, konut üzere inançlı bir alan olarak görüp aidiyeti kurmaya başlar. 4 hafta daha sonrası okula ahenk süreci tamamlanmadıysa, çocuk için ebeveynden ayrılmak zorlayıcı oluyorsa aile kesinlikle dayanak almalı.
YARIN: Okul fobisi nasıl yenilir?
Sosyal marifete dikkat
Okula başlama yaşı kaç olmalı?
Okul öncesine başlangıç için 2 yaş daha sonrasında oyun kümelerini, 3-6 yaş periyodu için ise anaokulları ile çocukları yaşama hazırlamak epeyce kıymetli. Okul öncesi kurumlarda, çocukların toplumsal marifetler dediğimiz; sohbeti başlatma-sürdürme, duruma uygun karşılık verme ve sorun çözme üzere hayatın temelini oluşturan marifetleri kazanması hedefleniyor. Toplumsal maharet eksikliği yaşayan çocuklar girdikleri toplumsal ortamlarda telaşlı, heyecanlı ya da hayli öfkeli davranabilirler. Toplumsal maharet yetersizliği kısa ve uzun vadede okula ahenkte zorluk, okulu olumsuz algılama, başarısızlık, okulu reddetme ve zayıf benlik algısı üzere biroldukca sonuca götürebilir. Oyun terapisi ile ailelere bu mevzuyla ilgili de dayanak sağlıyoruz.
Okula başlangıç için evvela çocuğun sağlıklı bir gelişim seyrinde olması beklenir. Gelişimde desteklememiz gereken bir alan var ise bunu aileyle paylaşıyoruz. Ebeveynlerin okul öncesi devirde çocuklarıyla ilgili gözlemleri fazlaca değerli.
Okula erken ya da geç başlamanın ne üzere olumsuz yanları var?
Uzmanlar tarafınca okul öncesine başlangıç için bir yaş aralığı verilse de her çocuğu ve aileyi kendi şartlarıyla pahalandırmak gerekir. Örneğin; bir ailenin kent değişikliği-taşınma planı olduğunu düşünelim. Başka kentte çocuğun 3 buçuk yaşında okula başlaması daha uygun olabilir. Kısa bir periyot ortasında biroldukça değişiklik yaşaması yerine okula biraz geç başlaması daha yeterli bir seçenek olabilir. Burada çocuğun faydasına karar alınmalı. Lakin ilkokul birinci sınıf başlangıcı için 72 ay hududundan bahsedebiliriz. Örneğin 68 aylık bir çocuk bilişsel marifetleri çok düzgün olarak değerlendirilmiş diyelim. Şayet küme etkileşimi ve hislere yönelik marifetlerde zorlanıyorsa okul hayatında zorlanması mümkündür. Ebeveynlere çocuklarını bu bahiste destekledikten daha sonra okul sürecini bir daha değerlendirmelerini öneririm.
Ayrılık derdi yaşanıyor
Çocuğun okula hazır olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Yaşam tecrübesi için evin konforu daha sonrası, okulun kuralları birtakım çocuklar için zorlanmayı birlikteinde getirir. Okul öncesi devirde çocuk birinci sefer ebeveynlerinin olmadığı bir ortamda isteklerini lisana getirmeye başlar. “Paylaşmak güzeldir” cümlesiyle tanışır. Evde odasında istediği oyuncağı istediği vakit oynayabilirken, arkadaşı sınıfta onun epeyce istediği bir oyuncakla oynarken beklemek ve uygun yolla lisana getirmek konusunda kazanımlar edinir. Akranlarıyla paylaştığı en ufak an bile çocuğun duygusal dünyasına hayat tecrübesi olarak eklenir. Kişilik gelişmeninin de süratli devam ettiği bu periyot, konfor alanının haricinde okul üzere bir ortamda şekillenir. Pandemi daha sonrası oyun terapisi seanslarında sık çalıştığımız konulardan biri de ayrılık korkusu dediğimiz durumu yaşayan aileler oldu.
Bazı çocuklar ebeveynlerinden ayrılamıyorlar. Anne-babaların çocuktan ayrılmaya hazır olmaması da bu sorunun niçini olabilir mi?
Son devirde ebeveynlerin: “Çocuğum doğduğundan beri ondan ayrılamıyorum. Kendime hiç bir vaktim yok. Bu sebepten dolayı epeyce yorgunum” üzere cümlelerine fazlacaça rastlamaya başladık. Aşırılık kavramı ile bunu açıklayabiliriz. kimi vakit de ebeveynin çocuğunu yetiştirirken, kendi çocukluğunda yapamadıklarına dair bir telafi etme sistemi üzere işlediğini düşünüyorum. Her anını çocuğa vermek, tüm kuralları o daha talep dahi etmeden sunmak üzere. Çocuğun farklı odada uyuyamaması, yalnız başına hiç oynayamaması, çocuğu işe başlamasını istemediği için annenin mesleğinden vazgeçmesi ebeveynin ayrışamadığını gösteren sinyaller… Annenin kendi dert seviyesini fark etmesi, sağlıklı ayrışma sürecinin desteklenmesi ve çocukla oyun terapisi seanslarının gerçekleştirilmesi sorunun tahliline giden yollardan birkaçı.
Uyum süreci 4 haftayı geçerse takviye alınmalı
Okulların açılmasına kalan bir haftada, hazırlık için neler yapılmalı?
Çocuğun ağlaması direkt bir “travma” yaşaması demek değildir. Çocuğun okul öncesinde okuldaki birinci gün kucaktan alınıp, ebeveynden koparılması bir müddetç idaresi olmadığını gösterir. Bu travmatik denebilecek bir tecrübe. Ailenin ve okulun iş birliği ortasında ilerlemesini, sakin irtibat kurmasını öneririm. İlkokul başlangıcında ise bir hafta evvel okula gitmek, okulla ilgili konuşmak ahenk sürecini başlatır. bir süre daha sonra çocuk bu yeni tanıdığı alanı, konut üzere inançlı bir alan olarak görüp aidiyeti kurmaya başlar. 4 hafta daha sonrası okula ahenk süreci tamamlanmadıysa, çocuk için ebeveynden ayrılmak zorlayıcı oluyorsa aile kesinlikle dayanak almalı.
YARIN: Okul fobisi nasıl yenilir?