Bel, kas-iskelet sistemi ağrılarının en sık görüldüğü yerdir. en çok hastaneye müracaat sebeplerinden birisidir. İş gücü kaybının en sık sebebidir. Toplumun yaklaşık %80’i faal ömürlerinin bir kısmında bel ağrısı çeker. Hastaların %90’ı iki ila üç ay ortasında güzelleşir. Hastaların %70’inde üç ve daha fazla yenidenlar. Bel ağrılarının %10’u kronikleşir. Bel ağrısı ekseriyetle beden biyomekaniğinin zayıf olması, tek istikametli yinelayan yüklenmeler, bedensel aktivitenin ihmal edilmesi kararı kas tonüsünün yetersiz olması niçiniyle gelişen zorlanmalar kararı oluşur.
İş ve toplumsal hayatta hareketsiz olanlar (masa başı işi vb), ağır yük kaldıranlar, yinelayan öne eğilmeyi gerektiren iş yapanlar, uzun vadeli araç kullananlar, bel ve karın kasları zayıf olanlar, fazla kilolular, beden biyomekaniği ve duruş bozukluğu olanlar, hamileliğin son aylarında olanlar, halter üzere riskli sporlarla uğraşanlar, sigara içenler (sigara disklerin beslenmesini bozar), gerilim ve ruhsal gerginlik yaşayanlarda bel ağrısı görülme sıklığı artar.
Bel ağrısı kasların zorlanması ve tek taraflı yüklenmeler, postür bozukluğunun yanı sıra kireçlenmelere, bel fıtığı üzere disk patolojilerine, anklozan spondilit üzere romatizmal hastalıklara, travmatik niçinlere, kemik erimesine, enfeksiyöz durumlara, tümörlere, iç organ patolojilerinin yansıyan ağrılarına bağlı gelişebilir.
Bel ağrısı birdenbire ya da yavaşça hafifçe artarak başlar. Ağrı en sık kemik, kas, bağlar ve yumuşak dokuların zorlanması üzere mekanik kaynaklıdır ya da İntervertebral diskte zorlanma, hasarlanma kararı oluşan fıtıklara bağlı gelişen siyatalji dediğimiz hudut köklerinin etkilenmesine bağlıdır. Klinik olarak bel hareketleri ağrılı, kısıtlıdır. Öne eğilmek, doğrulmak, yüzünü yıkamak üzere günlük aktiviteler zorlaşır. Tutukluk vardır. Yumuşak doku kaynaklı ağrılarda istirahatte ağrı azalır, hareketle artar. Fıtıklara bağlı oluşan ağrılarda hudut kökünün etkilenmesiyle istirahat halinde de ağrı olur. Uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük hissi olabilir.
Ayrıntılı hikaye ve muayene daha sonrası tetkiklerle teşhis konan hastalara uygun tedavi planı oluşturulur. Tedavide evvela kısa müddetli istirahat verilir. İlaç tedavisi olarak NSAİİ’ler, analjezik, kas gevşeticiler ve trankilizanlar başlanır. Yüzeyel ısı uygulanır. Korseleme önerilebilir. Yüzeyel ve derin ısıtıcılar, traksiyon, alçak frekanslı akımlar üzere fizik tedavi casusları tedavide kullanılır. Lokal enjeksiyonlar da gerekebilir. Kronik periyot de yenidenlardan kaçınmak için rehabilitasyon kuraldır. Kas gücü ve tonusu kuvvetlendirilmeli, esnekliği sağlanmalıdır. Sırt ve karın kaslarını güçlendirme antrenmanları uygulanır. Sistemli kuvvet ve germe antrenmanları verilir. Yürüyüş, yüzme, yoga üzere faaliyetler önerilir. Günlük ömür aktiviteleri ve çalışma ortamında ergonomi ve postür düzenlenir. Oturma konumunda bel dayanaklarının kullanması, çalışma masası ve monitör düzeylerinin uygun olması, ağır kaldırmaktan kaçınmak, alışveriş torbalarının iki elde istikrarlı taşınması, uzun müddet sabit durumda kalınmaması, esnek ve rahat ayakkabıların tercih edilmesi önerilir.
Dr. Filiz GENGÖR
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı
Tınaztepe Galen Hastanesi
Bayraklı/İZMİR
İş ve toplumsal hayatta hareketsiz olanlar (masa başı işi vb), ağır yük kaldıranlar, yinelayan öne eğilmeyi gerektiren iş yapanlar, uzun vadeli araç kullananlar, bel ve karın kasları zayıf olanlar, fazla kilolular, beden biyomekaniği ve duruş bozukluğu olanlar, hamileliğin son aylarında olanlar, halter üzere riskli sporlarla uğraşanlar, sigara içenler (sigara disklerin beslenmesini bozar), gerilim ve ruhsal gerginlik yaşayanlarda bel ağrısı görülme sıklığı artar.
Bel ağrısı kasların zorlanması ve tek taraflı yüklenmeler, postür bozukluğunun yanı sıra kireçlenmelere, bel fıtığı üzere disk patolojilerine, anklozan spondilit üzere romatizmal hastalıklara, travmatik niçinlere, kemik erimesine, enfeksiyöz durumlara, tümörlere, iç organ patolojilerinin yansıyan ağrılarına bağlı gelişebilir.
Bel ağrısı birdenbire ya da yavaşça hafifçe artarak başlar. Ağrı en sık kemik, kas, bağlar ve yumuşak dokuların zorlanması üzere mekanik kaynaklıdır ya da İntervertebral diskte zorlanma, hasarlanma kararı oluşan fıtıklara bağlı gelişen siyatalji dediğimiz hudut köklerinin etkilenmesine bağlıdır. Klinik olarak bel hareketleri ağrılı, kısıtlıdır. Öne eğilmek, doğrulmak, yüzünü yıkamak üzere günlük aktiviteler zorlaşır. Tutukluk vardır. Yumuşak doku kaynaklı ağrılarda istirahatte ağrı azalır, hareketle artar. Fıtıklara bağlı oluşan ağrılarda hudut kökünün etkilenmesiyle istirahat halinde de ağrı olur. Uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük hissi olabilir.
Ayrıntılı hikaye ve muayene daha sonrası tetkiklerle teşhis konan hastalara uygun tedavi planı oluşturulur. Tedavide evvela kısa müddetli istirahat verilir. İlaç tedavisi olarak NSAİİ’ler, analjezik, kas gevşeticiler ve trankilizanlar başlanır. Yüzeyel ısı uygulanır. Korseleme önerilebilir. Yüzeyel ve derin ısıtıcılar, traksiyon, alçak frekanslı akımlar üzere fizik tedavi casusları tedavide kullanılır. Lokal enjeksiyonlar da gerekebilir. Kronik periyot de yenidenlardan kaçınmak için rehabilitasyon kuraldır. Kas gücü ve tonusu kuvvetlendirilmeli, esnekliği sağlanmalıdır. Sırt ve karın kaslarını güçlendirme antrenmanları uygulanır. Sistemli kuvvet ve germe antrenmanları verilir. Yürüyüş, yüzme, yoga üzere faaliyetler önerilir. Günlük ömür aktiviteleri ve çalışma ortamında ergonomi ve postür düzenlenir. Oturma konumunda bel dayanaklarının kullanması, çalışma masası ve monitör düzeylerinin uygun olması, ağır kaldırmaktan kaçınmak, alışveriş torbalarının iki elde istikrarlı taşınması, uzun müddet sabit durumda kalınmaması, esnek ve rahat ayakkabıların tercih edilmesi önerilir.
Dr. Filiz GENGÖR
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı
Tınaztepe Galen Hastanesi
Bayraklı/İZMİR