- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 3,272
İnsanın ilişkisel bir varlık olduğunu kaydeden Tarhan, aile ve toplumsal münasebetlerin bağlanma objesi olduğunu belirterek “İnsan beyni bağlantısal çalışıyor. Onun için 21. yüzyıl marifetlerinden birisi de konnektivite marifeti yani bağlantısallık maharetidir. Bir insan bağlantısal düşünebilirse lakin geleceği, geçmişi, bugünü, yarını ehemmiyet ve evvelarini ayırt edebiliyor. Bu bağlantısallık, bilgelikle alakalıdır.” dedi. Tarhan, insanın bağlanma hissini yönetmesinin aslında insanın hayatını ve kendini yönetmesi olduğunu da kelamlarına ekledi.
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, yakın bağlarda mana arayışına ait değerlendirmede bulundu.
Bilhassa 90’lı senelerdan daha sonra beyin görüntüleme hallerinin ilerlediğini, işlevsel beyin görüntüleme aygıtları yardımıyla beynin yalnızca anatomik yapısının değil, beynin çalışmasının da görüntülenebildiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Beyin haritalama teknikleri hayli ilerledi. Bunun kararında da beynin yalnızca durumsal regülasyonunu değil, zamansal regülasyonun da ölçtük. Beyne birtakım ihtarlar vererek beynin 5-10 dakika içerisinde nasıl çalıştığını gözlemleme imkanına sahip olduk. Beyne düşünsel, duygusal ve didaktik ödevler vererek beynin hangi bölgelerinin çalıştığı, örneğin sözcük üretirken beynin nasıl üretim yaptığına ait bilgilere sahip olduk.” dedi.
Üç tip bağlanma var
Kişinin bağlanma hissinin bebeklik devrinde geliştiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, inançlı, dertli ve kaçınmacı olmak üzere üç tip bağlanma olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuk doğar doğmaz birinci bağlanma duygusu anneyedir. Birinci doğarken birinci reaksiyon nedir? Kaygı hisseder. His olarak bağlanma ve güvenme gereksinimi hisseder ve anneye bağlanır, rahatlar.” dedi.
İnançlı bağlanmada çocuk oyuna devam ediyor
İnançlı bağlanma muhtaçlığının bebeklik periyodundan itibaren gelişmeye başladığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “örneğin çocuğun annesi ya da ona bakım veren kişi odadan ayrıldığında çocuk kızar, üzülür,huzursuz olur lakin oyununa devam eder. Bakım veren geldiği vakit rahatlar, keyifli olur ve bir daha etrafı keşfetmeye oynamaya devam eder. Çocukta şayet dertli bağlanma var ise annesi ya da bakıcısı odadan çıktığı vakit ağlar huzursuz olur. Kızar, üzülür ve sakinleşemez. Çocukta korkulu bağlanma var ise dünyayı inançsız görür. Bakıcısı ya da annesi odaya dönünce hem ona sarılır birebir vakitte direnç stantlar, çevreyi özgürce keşfetmekte isteksizdir.” diye konuştu.
Kaçınmacı bağlanmada çocuk içine kapanıktır
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kaçınmacı bağlanmada ise çocuğun annesi ya da ona bakım veren kişi odadan ayrılınca bunun onu alt-üst etmediğini, bakıcısı odaya dönünce onu kabul etmediğini belirterek bağlanmadan yalıtıldığını söylemiş oldu. Tarhan, “Çocuk bu biçimde durumlarda
bakıcının gelip gelmemesiyle ilgilenemez, bakıcı geldiği vakit da onu reddeder. İçine kapanık ve dingindir etrafı keşfetmeyle ilgili faaliyetini de yapmaz, kaçınır ve protesto eder.” dedi.
Mana arayışı kişiyi hayata bağlıyor
İkili ilgilerde mana arayışının değerine işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anlam arayışı bilhassa 2. Dünya Savaşından daha sonra ehemmiyet kazandı. Batı dünyası 70 milyon kişinin öldüğü bu biçimde büyük bir savaştan daha sonra hayli büyük bir yıkım yaşadı. Ünlü bir psikiyatrist olan Viktor Frankl Holokost’ta öldüren Musevi ailelerden birisinin çocuğu olarak sağ kalmayı başarıyor. şimdi bütün akrabaları ölüyor. Nasıl hayatta kalıyor? Mana arayışı yardımıyla hayatta kaldığını söylüyor kendisi. İnsan olmanın ve varoluşun manasını keşfetme isteğidir diyor. İnsanın ömrün mana ve gayesini arayışı ve varoluşun manasını keşfetmekle ilgili gayret, insanı ayakta fiyat.” dedi.
Narsistik şahıslar yakın alakaları köle-efendi ilgisi üzere görür
Bencilliğin çağın hastalığı olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İnsanın evvela kendini düşünmesi epey olağandır. İnsan olarak evvel ben diyoruz. Çocuk ‘Önce ben daha sonra annem ve babam’ der. Bencil şahıslar de evvel ben der fakat narsistik bireyler sırf ben der. Narsistik bireyler, yakın ilgileri köle-efendi ilgisi üzere görür. Bencilliği artık kişilik haline gelmiştir. Bu çağın hastalığıdır. Bu şahıslar aşık olamazlar. Narsistik bireyler aşık olduğu bireyleri uzuv üzere görürler. Kendi kolu bacağı üzere görür ve o bireye özgürlük alanı bırakmazlar.” dedi.
Narsistik şahıslar bağlanma hissini kendine yöneltir
Bağlanma objelerinin de kıymetli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Narsist bireyler kendilerine bağlanırlar. Egolarını o denli genişletirler ki kendilerini yeryüzü rabbi üzere görürler. Kendilerini kutsallaştırırlar. Kibir olarak bilinen özellikleri vardır. Bağlanma hissini kendine yöneltmiştir.” dedi.
Bağlantısallık marifeti, 21. yüzyıl marifetlerindendir
Öteki bir bağlanma objesinin aile, eş ve çocuk olduğunu tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Burada ilişkisel bağlanmalar vardır. Bu bağlanmanın da ölçekleri vardır. Biz bunu ölçmeye çalışıyoruz. Aile ve bağlanma ölçekleri, bağlanma ölçekleri, ilişkin olma ölçekleri bulunmaktadır. Öteki bir bağlanma objesi toplumsal ilişkilerdedir. İnsan ilişkisel bir varlıktır. İnsan beyninin daha evvel kapalı çevrim çalıştığı zannediliyordu artık beyin açık çevrim çalışıyor. Yani beyin bağlantısal çalışıyor. Onun için 21. yüzyıl marifetlerinden birisi de konnektivite marifeti yani bağlantısallık maharetidir. Bir insan bağlantısal düşünebilirse lakin geleceği, geçmişi, bugünü, yarını ehemmiyet ve evvelarini ayırt edebiliyor. Bu bağlantısallık, bilgelikle alakalıdır. Toplumsal bağlarla ilgili yani objelerin değer ve öncelik sırasına alacak. Kültürel bağlanma da değerlidir. Kişinin ilişkin olduğu kültürle ilgili bağlantısal, istikrarlı, sağlıklı ilişki kullanımı gerekiyor. Yaşadığı toplumdan ve kültürden, kültür bağlamından uzak kararlar alırsa acı çeker, bedel öder.” dedi.
Bağlanma hissini yönetmek, kendini yönetmektir
İnsanın bağlanma hissini yönetmesinin aslında insanın hayatını ve kendini yönetmesi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu durum, birfazlaca ruhsal hastalıkları önlemiş oluyor. Bipolar bozukluk da aslında bir bağlanma bozukluğudur. Romantik bağlanma, erotik bağlanma var. His durum bozukluğu olan bireyler bağlanmayı yönetemiyorlar.” dedi.
Bağlanmayla bağımlılık birbirine karıştırılmamalıdır
Bağlanmayla bağımlılığı karıştırmamak gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bağımlılıkta kişinin kendi kimlik ve kişiliğini yok etmesi vardır. Bağlanma da ben kalarak biz olmak vardır. Bu dengeyi kurmak gerekiyor.” dedi.
Mana arayışında kişinin kendini tanıması değerli
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, mana arayışında kişinin kendi tanımasının da kıymetli olduğunu söylemiş oldu. Bilim ve kültür dünyamızın büyük dehalarından biri olan İbn-i Sina’nın insanın bağlanma hissine ve hayatın manası konusunda da baş yorduğunu kaydetti. Tarhan, “İbni Sina yalnızca doktor değil, bununla birlikte hikmet sahibi, filozof ve felsefeciydi. Kavram üreten birisiydi. Biroldukça kitabı 400-500 sene okundu. El-Kanun fi’t-Tıb Türkçe’ye çevrilmiş olarak var. Sayılı nüshaları bulundu çevrildi.” dedi.
Hibya Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, yakın bağlarda mana arayışına ait değerlendirmede bulundu.
Bilhassa 90’lı senelerdan daha sonra beyin görüntüleme hallerinin ilerlediğini, işlevsel beyin görüntüleme aygıtları yardımıyla beynin yalnızca anatomik yapısının değil, beynin çalışmasının da görüntülenebildiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Beyin haritalama teknikleri hayli ilerledi. Bunun kararında da beynin yalnızca durumsal regülasyonunu değil, zamansal regülasyonun da ölçtük. Beyne birtakım ihtarlar vererek beynin 5-10 dakika içerisinde nasıl çalıştığını gözlemleme imkanına sahip olduk. Beyne düşünsel, duygusal ve didaktik ödevler vererek beynin hangi bölgelerinin çalıştığı, örneğin sözcük üretirken beynin nasıl üretim yaptığına ait bilgilere sahip olduk.” dedi.
Üç tip bağlanma var
Kişinin bağlanma hissinin bebeklik devrinde geliştiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, inançlı, dertli ve kaçınmacı olmak üzere üç tip bağlanma olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuk doğar doğmaz birinci bağlanma duygusu anneyedir. Birinci doğarken birinci reaksiyon nedir? Kaygı hisseder. His olarak bağlanma ve güvenme gereksinimi hisseder ve anneye bağlanır, rahatlar.” dedi.
İnançlı bağlanmada çocuk oyuna devam ediyor
İnançlı bağlanma muhtaçlığının bebeklik periyodundan itibaren gelişmeye başladığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “örneğin çocuğun annesi ya da ona bakım veren kişi odadan ayrıldığında çocuk kızar, üzülür,huzursuz olur lakin oyununa devam eder. Bakım veren geldiği vakit rahatlar, keyifli olur ve bir daha etrafı keşfetmeye oynamaya devam eder. Çocukta şayet dertli bağlanma var ise annesi ya da bakıcısı odadan çıktığı vakit ağlar huzursuz olur. Kızar, üzülür ve sakinleşemez. Çocukta korkulu bağlanma var ise dünyayı inançsız görür. Bakıcısı ya da annesi odaya dönünce hem ona sarılır birebir vakitte direnç stantlar, çevreyi özgürce keşfetmekte isteksizdir.” diye konuştu.
Kaçınmacı bağlanmada çocuk içine kapanıktır
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kaçınmacı bağlanmada ise çocuğun annesi ya da ona bakım veren kişi odadan ayrılınca bunun onu alt-üst etmediğini, bakıcısı odaya dönünce onu kabul etmediğini belirterek bağlanmadan yalıtıldığını söylemiş oldu. Tarhan, “Çocuk bu biçimde durumlarda
bakıcının gelip gelmemesiyle ilgilenemez, bakıcı geldiği vakit da onu reddeder. İçine kapanık ve dingindir etrafı keşfetmeyle ilgili faaliyetini de yapmaz, kaçınır ve protesto eder.” dedi.
Mana arayışı kişiyi hayata bağlıyor
İkili ilgilerde mana arayışının değerine işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anlam arayışı bilhassa 2. Dünya Savaşından daha sonra ehemmiyet kazandı. Batı dünyası 70 milyon kişinin öldüğü bu biçimde büyük bir savaştan daha sonra hayli büyük bir yıkım yaşadı. Ünlü bir psikiyatrist olan Viktor Frankl Holokost’ta öldüren Musevi ailelerden birisinin çocuğu olarak sağ kalmayı başarıyor. şimdi bütün akrabaları ölüyor. Nasıl hayatta kalıyor? Mana arayışı yardımıyla hayatta kaldığını söylüyor kendisi. İnsan olmanın ve varoluşun manasını keşfetme isteğidir diyor. İnsanın ömrün mana ve gayesini arayışı ve varoluşun manasını keşfetmekle ilgili gayret, insanı ayakta fiyat.” dedi.
Narsistik şahıslar yakın alakaları köle-efendi ilgisi üzere görür
Bencilliğin çağın hastalığı olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İnsanın evvela kendini düşünmesi epey olağandır. İnsan olarak evvel ben diyoruz. Çocuk ‘Önce ben daha sonra annem ve babam’ der. Bencil şahıslar de evvel ben der fakat narsistik bireyler sırf ben der. Narsistik bireyler, yakın ilgileri köle-efendi ilgisi üzere görür. Bencilliği artık kişilik haline gelmiştir. Bu çağın hastalığıdır. Bu şahıslar aşık olamazlar. Narsistik bireyler aşık olduğu bireyleri uzuv üzere görürler. Kendi kolu bacağı üzere görür ve o bireye özgürlük alanı bırakmazlar.” dedi.
Narsistik şahıslar bağlanma hissini kendine yöneltir
Bağlanma objelerinin de kıymetli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Narsist bireyler kendilerine bağlanırlar. Egolarını o denli genişletirler ki kendilerini yeryüzü rabbi üzere görürler. Kendilerini kutsallaştırırlar. Kibir olarak bilinen özellikleri vardır. Bağlanma hissini kendine yöneltmiştir.” dedi.
Bağlantısallık marifeti, 21. yüzyıl marifetlerindendir
Öteki bir bağlanma objesinin aile, eş ve çocuk olduğunu tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Burada ilişkisel bağlanmalar vardır. Bu bağlanmanın da ölçekleri vardır. Biz bunu ölçmeye çalışıyoruz. Aile ve bağlanma ölçekleri, bağlanma ölçekleri, ilişkin olma ölçekleri bulunmaktadır. Öteki bir bağlanma objesi toplumsal ilişkilerdedir. İnsan ilişkisel bir varlıktır. İnsan beyninin daha evvel kapalı çevrim çalıştığı zannediliyordu artık beyin açık çevrim çalışıyor. Yani beyin bağlantısal çalışıyor. Onun için 21. yüzyıl marifetlerinden birisi de konnektivite marifeti yani bağlantısallık maharetidir. Bir insan bağlantısal düşünebilirse lakin geleceği, geçmişi, bugünü, yarını ehemmiyet ve evvelarini ayırt edebiliyor. Bu bağlantısallık, bilgelikle alakalıdır. Toplumsal bağlarla ilgili yani objelerin değer ve öncelik sırasına alacak. Kültürel bağlanma da değerlidir. Kişinin ilişkin olduğu kültürle ilgili bağlantısal, istikrarlı, sağlıklı ilişki kullanımı gerekiyor. Yaşadığı toplumdan ve kültürden, kültür bağlamından uzak kararlar alırsa acı çeker, bedel öder.” dedi.
Bağlanma hissini yönetmek, kendini yönetmektir
İnsanın bağlanma hissini yönetmesinin aslında insanın hayatını ve kendini yönetmesi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu durum, birfazlaca ruhsal hastalıkları önlemiş oluyor. Bipolar bozukluk da aslında bir bağlanma bozukluğudur. Romantik bağlanma, erotik bağlanma var. His durum bozukluğu olan bireyler bağlanmayı yönetemiyorlar.” dedi.
Bağlanmayla bağımlılık birbirine karıştırılmamalıdır
Bağlanmayla bağımlılığı karıştırmamak gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bağımlılıkta kişinin kendi kimlik ve kişiliğini yok etmesi vardır. Bağlanma da ben kalarak biz olmak vardır. Bu dengeyi kurmak gerekiyor.” dedi.
Mana arayışında kişinin kendini tanıması değerli
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, mana arayışında kişinin kendi tanımasının da kıymetli olduğunu söylemiş oldu. Bilim ve kültür dünyamızın büyük dehalarından biri olan İbn-i Sina’nın insanın bağlanma hissine ve hayatın manası konusunda da baş yorduğunu kaydetti. Tarhan, “İbni Sina yalnızca doktor değil, bununla birlikte hikmet sahibi, filozof ve felsefeciydi. Kavram üreten birisiydi. Biroldukça kitabı 400-500 sene okundu. El-Kanun fi’t-Tıb Türkçe’ye çevrilmiş olarak var. Sayılı nüshaları bulundu çevrildi.” dedi.
Hibya Haber Ajansı