Altın, Euro ve petrol tıpkı gün niye çöktü?

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,935
Bu ortada Avrupa Birliği’nin parası Euro, dolar karşısında son 20 yılın en düşük düzeyine, Japon parası Yen ise son 24 yılın en düşüğüne geriledi.

Bunların hepsinin tıpkı gün ortasında olması başlı başına farklı. Neler oluyor?

HalkTV’den Barış Soydan perde gerisini yazdı….

Neler olduğunu anlamak için düşüşlerin gerisindeki niçinlere bakalım.

Aslında hepsinin ardında tıpkı iki niye var. Birincisi, FED’in (Amerikan Merkez Bankası) yüksek oranlı faiz artırımları. İkincisi, yaklaşmakta olan ekonomik sakinlik yahut teknik tabiriyle resesyon.

Ekonominin iki çeyrek, yani iki üç ay üst üste daralmasına resesyon ismi veriliyor. Resesyonlar kimi vakit kısa sürüyor, kimi vakit bitmesi yıllar alıyor.

Ekonomik daralma, talebin de daralması demek. Resesyon Amerika ve Avrupa’yı vurduğunda güç tüketimi azalacak. Daha az petrol ithal edecekler. Talebi azalan bir malın fiyatı düşeceğine nazaran…

İşte dün bu beklentiyle petrol fiyatı dünya piyasalarında sert biçimde geriledi. “İyi lakin petrol talebinde çabucak hemen bir gerileme yok, piyasalar niye kendi kendine gelin güvey oluyor?” diye sorulabilir. Evet ancak piyasaların işleyişi de bu biçimde: Beklentiyi satın alıyorlar.

Euro’daki düşüşün gerisinde da resesyon korkusu var. Avrupa ekonomileri Rusya-Ukrayna savaşından Amerika’ya nazaran epeyce daha fazla etkilendi. Her şeydilk evvel Avrupa doğalgazda Rusya’ya göbekten bağımlı. Savaş doğalgaz fiyatının Avrupa’da görülmemiş düzeylere çıkmasına niye oldu. Gaz fiyatı ondan sonrasında biraz gerilemişti fakat bu hafta başı savaştan daha sonrasında gördüğü düzeye geri döndü. Euro’da yaşanan son düşüşün sebeplerinden biri bu.

Euro’daki düşüşün tek niçini ekonomik daralma beklentisi değil. Bu ortada Avrupa’da enflasyon da 40 yıldır görülmemiş düzeylere çıktı: Yüzde 8.6. Avrupa Merkez Bankası’nın enflasyonu bastırması için siyaset faizini sert bir biçimde artırması gerekiyor lakin ekonomik daralmanın şiddetini daha da artıracağı için bunu yapamıyor.

Avrupa Merkez Bankası bu ay uzun bir ortadan daha sonra siyaset faizini 25 baz puan artıracak. Amerikan Merkez Bankası (FED) ise fazlaca daha yüksek oranlı artırımlar yapıyor. Mart’ta faizi 25 baz puan artırmıştı, Nisan’da 50 baz puanlık artırım yaptı, geçen ay artırım oranını 75 baz puana çıkardı. Bu ay 75 baz puanlık bir artırım daha yapacak. Eylül ayında tahminen bir 75 baz puan daha…

Sebep? Tıpkı, enflasyon… Amerika’da da enflasyon yüzde 8.6’ya çıktı. FED enflasyonun üzerine epey sert giderken Avrupa Merkez Bankası (Durgunluğu daha da derinleştireceği endişesiyle) ürkek davranıyor. Bu niçinle dolar, Euro karşısında kıymet kazanıyor. İki merkez bankasının siyasetleri içindeki farklılık sürdükçe daha da paha kazanacak…

Peki altın niye düşüyor? Zira FED’in yüksek oranlı faiz artırımları yatırımcılar ve tasarruf sahiplerinin borsa, kripto para üzere varlıklardan çıkıp dolara yönelmesine niye oluyor.

Ons altın Rusya-Ukrayna savaşının birinci günlerinde tarihi tepesi olan 2070 doları görmüştü. Zira malum, altın savaş, salgın üzere kriz devirlerinde inançlı liman fonksiyonu görür. Tasarruf sahipleri riskli varlıklardan çıkıp altın ve dolara yönelir.

Fakat doların altına göre bir avantajı var, faiz veriyor. Amerikan devlet tahvillerinin faizinde son aylarda görülen sert yükseliş doların altından rol çalmasına niye oluyor…

Pandemi daha sonrasında süratli açılmayla bir daha ortaya çıkan enflasyon görüldüğü üzere dünyada bütün istikrarları değiştirdi.

Türkiye hariç. Bütün dünya enflasyon karşısında siyaset faizini az yahut epeyce artırırken biz indirmeyi tercih ettik. Sonuç meydanda.