Gazeteci Hüseyin Kanber, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Edebiyat Fakültesi Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü’ne 3 yıl evvel yüksek lisans için başvurdu. Tez için de ‘Milli Gayret Devrinde Antalya’da Haberleşme’ konusunu çalışan Kanber, Osmanlı devrine ilişkin arşivleri inceledi. Tarama sırasında anı ve resmi kağıtlar üzerinde ağırlaşan Kanber, çoğunluğu Osmanlıca olan dokümanları de uzmanlara çeviri ettirdi. Kanber, çeviri ettirilen dokümanlarda kentteki iki kıymetli mezarın yerine ulaştı.
70 BİN MEZAR TAŞINI İNCELEDİ
Haberleşme ile ilgili periyodun iki kıymetli ismi Şehit Pilot Teğmen Halil Beyefendi ve Moralızade Zülfikar Kılınçarslan’ın kabirlerinin Antalya’da olduğunu tespit eden Kanber, kentteki mezarlıkları tek tek gezdi. 3 yıl boyunca çoğunluğu Osmanlıca yazılı 70 bin mezar taşını inceleyen Kanber, aradığı iki mezarın da Andızlı Mezarlığı’nda olduğunu tespit etti. Tez danışmanı AÜ İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Sami Mencet de mezar taşlarını inceledikten daha sonra arşiv dokümanlarında geçen 2 mezar olduğunu teyit etti.
HÜRKUŞ’TAN ARKADAŞINA VEFA
Kanber’in incelediği evraklara bakılırsa, şehit Pilot Teğmen Halil Beyefendi ve Moralızade Zülfikar Kılınçarslan, Ulusal Uğraş devrinde kıymetli misyonlarda yer almış 2 isim. Ünlü havacı Vecihi Hürkuş’un da yakın arkadaşı olan Pilot Teğmen Halil Beyefendi, Ulusal Uğraş devrinde Antalya’da bakılırsavlendirildi. Hürkuş ile savaş uçaklarının bakım, tamirat ve uçuş testini Antalya’da yaparak Ankara’ya götüren Halil Beyefendi, 1922’de vazife başında şehit oldu. Halil Bey’in vefatının akabinde Vecihi Hürkuş, tamamlayıp testini yaptığı birinci uçakla Manavgat’ta bir hava gösterisi yaptı. Hürkuş, bu şovun geliri ile de Halil Bey’in mezarını yaptırdı. 100’üncü yılını dolduran mezarın bakımsız olduğu görüldü.
Moralızade Zülfikar Kılınçarslan ise İzmir’in işgal sürecinde yaşananları Mustafa Kemal Atatürk’e şahsen aktaran hem yakın arkadaşı tıpkı vakitte istihbarat nazaranvlisi. bir daha Kanber’in incelediği evraklara nazaran, İzmir’de deşifre olan Kılınçarslan, Atatürk tarafınca Antalya’ya gönderilip, haberleşmenin başına getiriliyor. Ulusal Uğraş tamamlanana kadar bakılırsavini Antalya’da sürdüren Kılınçarslan’ın, 1975 yılında ömrünü kaybettiği mezar taşında yazıyor.
‘SÜREKLİ ATATÜRK’E BİLGİ VERİYOR’
Tüm bu ayrıntıları arşivleri tek tek tarayarak ortaya çıkaran Hüseyin Kanber, sürecin kuvvetli ancak kararı prestijiyle memnunluk verici olduğunu söylemiş oldu. Anadolu’da toplanan tüm ayrıntıların Antalya’daki irtibat merkezinde bir ortaya getirilip, Avrupa ve İslam ülkelerine gönderildiğini anlatan Hüseyin Kanber, “3 yıllık çalışmada binlerce Osmanlı arşiv evrakını inceledim. Ortaya enteresan tespitler çıktı. Mustafa Kemal Atatürk’ün istihbarat gorevlisine ulaştık, aslında bir posta memuru. Daima Atatürk’e bilgi veriyor. İstihbarat bakılırsavlisi olduğu ortaya çıkınca Antalya’ya gorevlendiriliyor. Antalya o periyot İtalyanların işgali altında. Burada haberleşmenin başına getirilen Kılınçarslan, Ulusal Çaba müddetince Antalya’da bakılırsav alıyor” dedi.
TORUNUNU İNANDIRMAKTA ZORLANDI
Mezarı tespit ettiğinde Kılınçarslan’ın yakınlarına ulaşmak için teşebbüste bulunduğunu da aktaran Kanber, 4’üncü jenerasyon torunu Asuman Öztürk’e (59) ulaştığını söylemiş oldu. Kanber, torununa dedesinin bir istihbarat vazifelisi ve Atatürk’ün arkadaşı olduğunu söylemiş olduğinde Öztürk’ün bir süre inanmakta zorlandığını belirtti. Kanber, Kılınçarslan hakkında daha ayrıntılı bilgilere istihbarat nazaranvlisi olduğu için ulaşamadığını kaydetti.
‘BU OLAY BENİ ÇOK ETKİLEDİ’
1922 yılında hayatını yitiren Pilot Teğmen Halil Bey’in yaşadıklarına ve o dönemki çaresizliğe fazlaca üzüldüğünü anlatan Kanber, “Vecihi Hürkuş’un, hayatını yitiren yakın arkadaşı Pilot Teğmen Halil Bey’in kabrini yaptıracak parası yok. Test uçuşunu yaptığı bir uçakla hava gösterisi yapıyor. Buradan elde edilen gelirle Halil Bey’in kabrini yaptırıyor. Bu olay beni epeyce etkiledi” diye konuştu.
Antalya’da bir hava şehidi olduğunu ve unutulmaması gerektiği istikametinde Vecihi Hürkuş’un anılarında çoğunlukla rastladığını da belirten Kanber, iki kabrin muhafaza altına alınması gerektiğini söylemiş oldu.
Tez danışmanı AÜ İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Sami Mencet de bilim dünyasına bu çalışmayı kazandırdıkları için memnun olduklarını söylemiş oldu. Doç. Dr. Mencet, Antalya’nın savaş devrinde irtibat ve istihbarat manasında değerli bir yer olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Mencet, bu iki ismin kabrinin Antalya’da olmasının da kentin değerini bir defa daha gösterdiğini vurguladı.
70 BİN MEZAR TAŞINI İNCELEDİ
Haberleşme ile ilgili periyodun iki kıymetli ismi Şehit Pilot Teğmen Halil Beyefendi ve Moralızade Zülfikar Kılınçarslan’ın kabirlerinin Antalya’da olduğunu tespit eden Kanber, kentteki mezarlıkları tek tek gezdi. 3 yıl boyunca çoğunluğu Osmanlıca yazılı 70 bin mezar taşını inceleyen Kanber, aradığı iki mezarın da Andızlı Mezarlığı’nda olduğunu tespit etti. Tez danışmanı AÜ İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Sami Mencet de mezar taşlarını inceledikten daha sonra arşiv dokümanlarında geçen 2 mezar olduğunu teyit etti.
HÜRKUŞ’TAN ARKADAŞINA VEFA
Kanber’in incelediği evraklara bakılırsa, şehit Pilot Teğmen Halil Beyefendi ve Moralızade Zülfikar Kılınçarslan, Ulusal Uğraş devrinde kıymetli misyonlarda yer almış 2 isim. Ünlü havacı Vecihi Hürkuş’un da yakın arkadaşı olan Pilot Teğmen Halil Beyefendi, Ulusal Uğraş devrinde Antalya’da bakılırsavlendirildi. Hürkuş ile savaş uçaklarının bakım, tamirat ve uçuş testini Antalya’da yaparak Ankara’ya götüren Halil Beyefendi, 1922’de vazife başında şehit oldu. Halil Bey’in vefatının akabinde Vecihi Hürkuş, tamamlayıp testini yaptığı birinci uçakla Manavgat’ta bir hava gösterisi yaptı. Hürkuş, bu şovun geliri ile de Halil Bey’in mezarını yaptırdı. 100’üncü yılını dolduran mezarın bakımsız olduğu görüldü.
Moralızade Zülfikar Kılınçarslan ise İzmir’in işgal sürecinde yaşananları Mustafa Kemal Atatürk’e şahsen aktaran hem yakın arkadaşı tıpkı vakitte istihbarat nazaranvlisi. bir daha Kanber’in incelediği evraklara nazaran, İzmir’de deşifre olan Kılınçarslan, Atatürk tarafınca Antalya’ya gönderilip, haberleşmenin başına getiriliyor. Ulusal Uğraş tamamlanana kadar bakılırsavini Antalya’da sürdüren Kılınçarslan’ın, 1975 yılında ömrünü kaybettiği mezar taşında yazıyor.
‘SÜREKLİ ATATÜRK’E BİLGİ VERİYOR’
Tüm bu ayrıntıları arşivleri tek tek tarayarak ortaya çıkaran Hüseyin Kanber, sürecin kuvvetli ancak kararı prestijiyle memnunluk verici olduğunu söylemiş oldu. Anadolu’da toplanan tüm ayrıntıların Antalya’daki irtibat merkezinde bir ortaya getirilip, Avrupa ve İslam ülkelerine gönderildiğini anlatan Hüseyin Kanber, “3 yıllık çalışmada binlerce Osmanlı arşiv evrakını inceledim. Ortaya enteresan tespitler çıktı. Mustafa Kemal Atatürk’ün istihbarat gorevlisine ulaştık, aslında bir posta memuru. Daima Atatürk’e bilgi veriyor. İstihbarat bakılırsavlisi olduğu ortaya çıkınca Antalya’ya gorevlendiriliyor. Antalya o periyot İtalyanların işgali altında. Burada haberleşmenin başına getirilen Kılınçarslan, Ulusal Çaba müddetince Antalya’da bakılırsav alıyor” dedi.
TORUNUNU İNANDIRMAKTA ZORLANDI
Mezarı tespit ettiğinde Kılınçarslan’ın yakınlarına ulaşmak için teşebbüste bulunduğunu da aktaran Kanber, 4’üncü jenerasyon torunu Asuman Öztürk’e (59) ulaştığını söylemiş oldu. Kanber, torununa dedesinin bir istihbarat vazifelisi ve Atatürk’ün arkadaşı olduğunu söylemiş olduğinde Öztürk’ün bir süre inanmakta zorlandığını belirtti. Kanber, Kılınçarslan hakkında daha ayrıntılı bilgilere istihbarat nazaranvlisi olduğu için ulaşamadığını kaydetti.
‘BU OLAY BENİ ÇOK ETKİLEDİ’
1922 yılında hayatını yitiren Pilot Teğmen Halil Bey’in yaşadıklarına ve o dönemki çaresizliğe fazlaca üzüldüğünü anlatan Kanber, “Vecihi Hürkuş’un, hayatını yitiren yakın arkadaşı Pilot Teğmen Halil Bey’in kabrini yaptıracak parası yok. Test uçuşunu yaptığı bir uçakla hava gösterisi yapıyor. Buradan elde edilen gelirle Halil Bey’in kabrini yaptırıyor. Bu olay beni epeyce etkiledi” diye konuştu.
Antalya’da bir hava şehidi olduğunu ve unutulmaması gerektiği istikametinde Vecihi Hürkuş’un anılarında çoğunlukla rastladığını da belirten Kanber, iki kabrin muhafaza altına alınması gerektiğini söylemiş oldu.
Tez danışmanı AÜ İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Sami Mencet de bilim dünyasına bu çalışmayı kazandırdıkları için memnun olduklarını söylemiş oldu. Doç. Dr. Mencet, Antalya’nın savaş devrinde irtibat ve istihbarat manasında değerli bir yer olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Mencet, bu iki ismin kabrinin Antalya’da olmasının da kentin değerini bir defa daha gösterdiğini vurguladı.