Artuklu ilçesine bağlı eski ismi ‘Kasırkalender’ olan kırsal Akıncı Mahallesi’nde, topraklarının 3’te 2’sini oluşturan Kilikan mevkisinde meraların, ekilebilir yerlerin ve mağaraların bulunduğu 155 parsellik 22 bin dönümlük taşınmaz menkulün kime ilişkin olduğu konusunda davacı Ersak, Eren ve Bulut ile davalı Keleş aileleri içinde, 1896’da mahkeme konusu olan dava, 126 yıldır devam ediyor. 3 Osmanlı padişahı, 12 cumhurbaşkanı ve 66 hükümet bakılırsan davada biroldukca hakim ve avukat da değişirken, mahkemeye yeni bakan hakimin anlaması için 63 sayfalık özet çıkarıldı. Taraflarının hayatta olmadığı, mirasçıları yoluyla devam eden asırlık davada, fazlaca sayıda davalı ve davacı da değişti. 500’den çok duruşmanın gerçekleştiği davada, son olarak Mardin Kadastro Mahkemesi’nde 7 Nisan’da görülen duruşmada Tarım ve Orman Bakanlığı tarafınca atanan uzman raporlarının sunulmasına karar verilerek, dava bir daha sonuçlanmayıp 16 Haziran 2022’ye ertelendi.
‘DAVA, YARGI SİSTEMİNİN DE İMTİHANI HALİNE GELMİŞ’
Ersak ailesinin avukatı Prof. Dr. Ahmet Battal, 126 yıldır süren davanın, tarafların imtihanı olduğunu belirterek, “Ama asıl devletin, yargı sisteminin de bir imtihanı haline gelmiş bir dava. Düşünün, 1978’de belge Kadastro Mahkemesi’ne devredilmiş, 78’den bu yana Kadastro Mahkemesi, birinci derece mahkemesi olarak çabucak hemen bir karar verememiş. Ertelemeler, gecikmeler, yeni doküman aramalar, yeni keşifler vesaireler, vesaireler. Uzamış durmuş. 1978’den bu yana çabucak hemen birinci derece mahkemesinde görülüyor. Nihayet geçen periyot nazaranv yapan hakim inisiyatifi aldı, keşifleri kıymetli ölçüde tamamladı, raporları tamamladı. Yeni gelen hakim, inşallah, umuyoruz ki bu davayı artık birinci derece mahkemesindeki birinci kısmı bitirmiş olacak. Fakat bitmiyor, gerisinden istinaf var, gerisinden temyiz, Yargıtay süreci var. ötürüsıyla maalesef daha uzun yıllar, taraflar beklenti içerisinde olmaya devam edecek. Bizim müvekkillerimiz bu yerlerin yaklaşık 6’da birinin sahibi durumundalar. Tapu kayıtları da bunu gösteriyor fakat fiilen bunu kullanamıyorlar. Bir an evvel toprağa sahip olmak istiyorlar. Haklılar lakin gecikmeler maalesef beklentiyi boşa çıkarıyor. Üstelik Anayasa Mahkemesi de uzun yargılama sebebiyle hak ihlali sonucu verdi. Müvekillerimizin lehine tazminat sonucu verdi. Bana kalırsa bu biçimde bir dava özelinde şunu da konuşmamız lazım. Türkiye Büyük Millet Meclisi de metot kanunlarında kimi değişiklikler yaparak fazlaca uzun sürmüş davaların artık bir an evvel bitirilebilmesini sağlayabilmek için özel yol kuralları oluşturmalı” dedi.
DAVAYA YENİ BAKAN YARGIÇLAR İÇİN 63 SAYFALIK ÖZET
Davanın, alelade bir dava olmaktan çıktığını söz eden Battal, şunları söylemiş oldu:
“126 yıldır süren bir hukuksal ihtilaftan kelam ediyoruz. Tekraren açılmış belgelerden bahsediyoruz. Evraka yeni bakmakta olan yargıçların mevzuyu anlamasını sağlamak için 63 sayfalık bir özet hazırladık. Bu özet aslında, davanın 126 yıllık öykünün tümünü özetleyen bir özet. Bir tıp roman üzere, bir cins kıssa üzere. Bir cins yakın tarih hafriyat çalışması yaptık diyebiliriz yani. Umuyoruz ki mahkeme en yakın vakitte isabetli bir karar versin ve süratli bir halde karar kesinleşsin.”
DAVANIN TARİHÇESİ
Türkiye’nin en uzun müddetli görülen davası olmaya aday olan bu davada, birinci vakit içinderda Osmanlı Devleti devrinde 1893’te, davanın taraflarının dedeleri içinde çıkan ihtilaf daha sonrasında Mardin Bidayet Mahkemesi’ne yapılan müracaatın akabinde 21 Mayıs 1896’da, 18 no’lu dava evrakı olarak kayıtlara geçti. Ersak ailesinden Daşlı Hamdan Ağa, Eren ailesinden Fendo Ağa, Bulut ailesinden Fendiko, Huti, Haydar ve Mahmut ile Keleş ailesinden Hüseyin Sado içindeki dava bugün bu ailelerin üçüncü nesil torunları üzerinden devam ediyor. Argümana nazaran, Osmanlı periyodunda köy ağası Ali Fendi Ağa’nın vefatıyla mirasçılar içinde uyuşmazlık oluştu. 3’e bölünen arazi, Hüseyin Ağa’nın oğlu Ahmet, Ali Fendi ve Ali Biro tarafınca tapu edilip Ali Fendi ve Ali Biro ise yarımşar paylarını Ensarizade Pir İbrahim ve Hamdan Ağa’ya sattı. Taksimatın, tapuların ve satışların geçersiz olduğu savıyla birbirlerine karşı açılan davalar ise bugünlere kadar sürdü.
‘DAVA, YARGI SİSTEMİNİN DE İMTİHANI HALİNE GELMİŞ’
Ersak ailesinin avukatı Prof. Dr. Ahmet Battal, 126 yıldır süren davanın, tarafların imtihanı olduğunu belirterek, “Ama asıl devletin, yargı sisteminin de bir imtihanı haline gelmiş bir dava. Düşünün, 1978’de belge Kadastro Mahkemesi’ne devredilmiş, 78’den bu yana Kadastro Mahkemesi, birinci derece mahkemesi olarak çabucak hemen bir karar verememiş. Ertelemeler, gecikmeler, yeni doküman aramalar, yeni keşifler vesaireler, vesaireler. Uzamış durmuş. 1978’den bu yana çabucak hemen birinci derece mahkemesinde görülüyor. Nihayet geçen periyot nazaranv yapan hakim inisiyatifi aldı, keşifleri kıymetli ölçüde tamamladı, raporları tamamladı. Yeni gelen hakim, inşallah, umuyoruz ki bu davayı artık birinci derece mahkemesindeki birinci kısmı bitirmiş olacak. Fakat bitmiyor, gerisinden istinaf var, gerisinden temyiz, Yargıtay süreci var. ötürüsıyla maalesef daha uzun yıllar, taraflar beklenti içerisinde olmaya devam edecek. Bizim müvekkillerimiz bu yerlerin yaklaşık 6’da birinin sahibi durumundalar. Tapu kayıtları da bunu gösteriyor fakat fiilen bunu kullanamıyorlar. Bir an evvel toprağa sahip olmak istiyorlar. Haklılar lakin gecikmeler maalesef beklentiyi boşa çıkarıyor. Üstelik Anayasa Mahkemesi de uzun yargılama sebebiyle hak ihlali sonucu verdi. Müvekillerimizin lehine tazminat sonucu verdi. Bana kalırsa bu biçimde bir dava özelinde şunu da konuşmamız lazım. Türkiye Büyük Millet Meclisi de metot kanunlarında kimi değişiklikler yaparak fazlaca uzun sürmüş davaların artık bir an evvel bitirilebilmesini sağlayabilmek için özel yol kuralları oluşturmalı” dedi.
DAVAYA YENİ BAKAN YARGIÇLAR İÇİN 63 SAYFALIK ÖZET
Davanın, alelade bir dava olmaktan çıktığını söz eden Battal, şunları söylemiş oldu:
“126 yıldır süren bir hukuksal ihtilaftan kelam ediyoruz. Tekraren açılmış belgelerden bahsediyoruz. Evraka yeni bakmakta olan yargıçların mevzuyu anlamasını sağlamak için 63 sayfalık bir özet hazırladık. Bu özet aslında, davanın 126 yıllık öykünün tümünü özetleyen bir özet. Bir tıp roman üzere, bir cins kıssa üzere. Bir cins yakın tarih hafriyat çalışması yaptık diyebiliriz yani. Umuyoruz ki mahkeme en yakın vakitte isabetli bir karar versin ve süratli bir halde karar kesinleşsin.”
DAVANIN TARİHÇESİ
Türkiye’nin en uzun müddetli görülen davası olmaya aday olan bu davada, birinci vakit içinderda Osmanlı Devleti devrinde 1893’te, davanın taraflarının dedeleri içinde çıkan ihtilaf daha sonrasında Mardin Bidayet Mahkemesi’ne yapılan müracaatın akabinde 21 Mayıs 1896’da, 18 no’lu dava evrakı olarak kayıtlara geçti. Ersak ailesinden Daşlı Hamdan Ağa, Eren ailesinden Fendo Ağa, Bulut ailesinden Fendiko, Huti, Haydar ve Mahmut ile Keleş ailesinden Hüseyin Sado içindeki dava bugün bu ailelerin üçüncü nesil torunları üzerinden devam ediyor. Argümana nazaran, Osmanlı periyodunda köy ağası Ali Fendi Ağa’nın vefatıyla mirasçılar içinde uyuşmazlık oluştu. 3’e bölünen arazi, Hüseyin Ağa’nın oğlu Ahmet, Ali Fendi ve Ali Biro tarafınca tapu edilip Ali Fendi ve Ali Biro ise yarımşar paylarını Ensarizade Pir İbrahim ve Hamdan Ağa’ya sattı. Taksimatın, tapuların ve satışların geçersiz olduğu savıyla birbirlerine karşı açılan davalar ise bugünlere kadar sürdü.